Tajemnica Kroniki Nalibockiej

(Na podstawie rozmów z byłymi mieszkańcami Nalibok)

Naliboczanin p. Wacław Nowicki, autor książki pt. „Żywe echa” twierdzi, że Kronika Nalibocka w czasie tragicznych wydarzeń w miasteczku nie spłonęła. Organista p. Pietraszkiewicz miał ją przekazać Michałowi Karpowi. Kroniki nie ma, i nikt nie wie co się z nią stało?

Może zniszczono ją w 1939 r., jak komsomolcy zwalili i zdewastowali figurę św. Jana nad miejscowym jeziorkiem i jak rozebrali do połowy synagogę?.

W czasie partyzanckiej walki w miasteczku z niemieckim konwojem w lecie 1942 r., oraz w czasie sowieckiego napadu 8 maja 1943 r., i niemieckiej pacyfikacji 6 sierpnia 1943 spalono dwa nalibockie kościoły: stary – drewniany, pw. św. Bartłomieja i nowy – murowany, pw. św. Józefa. Niemcy zabili księży: ks.prałata Bajkę, ks. Żołnierkiewicza, ks. Boradyna. Uratował się tylko ks. Dadas, który w tym czasie przebywał w Rubieżewiczach. Do niemieckiej pacyfikacji, plebanie i dom organisty p. Pietraszkiewicza nie były spalone. Czy rzeczywiście kronikę przechowywał organista, czy może któryś z księży ? Może znajdowała się w jednym z dwóch budynków plebanii – drewnianym lub murowanym. Organista p. Pietraszkiewicz mieszkał z rodziną obok murów okalających kościół, nad stawem wodnym, czy przechowywał kronikę w swoim domu?.

Michał Karp był synem zamożnego rolnika, jego rówieśnicy to Jan i Józef Radziwiłłowie. Wszyscy dobrze się znali i mieszkali w pobliżu. Wg Pani Marii Chilickiej, Michał napisał przed wojną „ historię Radziwiłłów”, za co otrzymał od nich nagrodę. Może ten opis traktowano jak Kronikę Nalibocką?

Pani Maria pamięta, że nauczycielka, p. Anna Farbotko, która uczyła w szkole historii i j. polskiego czytała dzieciom fragmenty Kroniki Nalibockiej. Czytała, że znaleziono dokument w zakopanej butelce, w którym była opisana najstarsza historia miasteczka. Dokument miał się znajdować pod kamieniem nad rzeką Lebieżodą ? W okolicy znajdowało się dużo kamieni, niektóre były wielkości człowieka. Błękitna glinka znad Lebieżody była używana do produkcji szkła. Butelka mogła być wyprodukowana w nalibockiej hucie szkła, założonej w 1720 r., przez Annę Katarzynę z Sanguszków Radziwiłłową i działała do 1862 r. Może znaleziony dokument to „akt erekcyjny” huty?

Może tajemnicę Kroniki Nalibockiej znał p. Dalidowicz z Jankowicz, który był kościelnym w kościele pw. św. Bartłomieja ? Może znał uratowany ksiądz Dadas ? Może ktoś z Naliboczan zna losy Kroniki Nalibockiej?

Stanisław Karlik

Podziel się tym z innymi. Udostępnij na:

Powiązane wiadomości:

7 grudnia w Historii Kresów 11 września w Historii Kresów 20 lipca w Historii Kresów 13 lipca w Historii Kresów 8 maja w Historii Kresów