09 paź 2023103
Jak używać, by nie nadużyć?
No właśnie! Dobre pytanie po lekturze powyższego cytatu z Józefa Ignacego Kraszewskiego… „Półtoraki” i „dwójniaki” – miody najwyższego gatunku, pijemy bez dodatków, lecz ostrożnie, bo to trunek „zdradziecki” – nie od razu uderza do głowy, za to trudno po nim wstać...
08 paź 2023179
„Miód prosto z niebios”
I choć miód pitny znany jest także poza granicami naszej Ojczyzny (w Norwegii i Danii spotkamy go pod nazwą mjød, w Szwecji mjöd, w Finlandii nazywany jest sima, w Chorwacji gverc, w Słowenii medica, w Rumunii mied, w Czechach, Bułgarii, Serbii i Słowacji to medovina, zaś w… Etiopii...
07 paź 2023154
Od „czwórniaka” do „półtoraka”
Historia produkcji miodu pitnego zaczęła się w momencie, gdy okazało się, że zebrany miód pszczeli łatwo fermentuje – wystarczyło wymieszać go z wodą, wlać do starej tykwy lub glinianego dzbana i odstawić go na kilka miesięcy. Metoda była prosta, nic więc dziwnego, że...
03 paź 2023136
Miodosytnictwo i miodowarzy
Produkcja miodu nazywana jest miodosytnictem. W Polsce miód pitny sycono od czasów starożytnych, a za Piastów napój ten (obok piwa) cieszył się już dużą popularnością. Jednak z uwagi na to, że był to trunek dość luksusowy i kosztowny, podawano go tylko na stołach królewskich. Jednak...
01 paź 2023186
Nie, nie chodzi tu o kolejny „cudowny” specyfik, żaden „żółty krem z apteki”, co to „przed użyciem skonsultuj się z lekarzem bądź farmaceutą”! Tak działa najstarszy, polski narodowy trunek – miód pitny! Zbawienne działanie na ciało, ale i na duszę tego specyficznego dla Rzeczypospolitej napoju wychwalał...
26 wrz 2023224
Postrach kucharek
Babka drożdżowa to bez wątpienia ciasto-instytucja i postrach niedoświadczonych kucharek. Oto jak Maria Lemnis i Henryk Vitry w kultowej książce „W staropolskiej kuchni i przy polskim stole” (Warszawa 1979) doradzali, jak poradzić sobie z kapryśnym specjałem, którego wypiek przypominał...
23 wrz 2023157
Słodycz Oświecenia
W epoce Oświecenia, gdy do Polski dotarła kuchnia francuska, a cukier stał się bardziej powszechny, desery nabrały bardziej współczesnego smaku. Cukier – jako istotny składnik „słodyczy oświecenia”, był częścią ówczesnego stylu, w którym ceniono łagodną przyjemność. Rozkwitła sztuka...
21 wrz 2023383
Konfekty, wety i groch
Jednak z dodatkiem cukru – rzadkiego i drogiego – w kuchni staropolskiej przyrządzano także „konfekty” (owoce w cukrze) i „wety cukrowe” (np. owoce w soku, ciastka migdałowe, makarony i biszkopty). Choć jeszcze w XVI wieku – jak odnotowuje w swojej znakomitej książce „Tatarskie ziele w...
20 wrz 2023151
Jajecznica na słodko
W sarmackich deserach dominowały ostre, korzenne przyprawy. Choć używamy ich i dzisiaj, np. do piernika, to te ilości pieprzu, szafranu czy imbiru byłyby dla nas nie do zniesienia. Znakiem charakterystycznym ówczesnej kuchni polskiej była skłonność do łączenia smaków kwaśnych i słodkich, stąd...
18 wrz 2023114
Ojczyzną cukru są starożytne Indie, ale na szerszą skalę zaczął on docierać do Europy dopiero za pośrednictwem Rzymian prowadzących ożywiony handel z całym światem. Cukier był jednak na terenie Imperium Romanum niezwykle drogi i importowany wyłącznie jako środek medyczny. Popularyzację cukru zawdzięczamy Arabom,...
11 wrz 2023140
Potrawa w potrawie
Kolejnym sposobem na wzbudzenie zachwytu biesiadników kulinarnym mistrzostwem było podawanie całych zwierząt nadzianych całkiem innym mięsem! Na wielkanocnej uczcie u marszałka szlachty guberni mińskiej Franciszka księcia Sapiehy, jak opisywał „Kurier Warszawski” z 31 marca 1828 roku:
„Wojewoda...
09 wrz 202384
Sadło z misia
Jednak niedźwiedź to nie tylko mięso! Do przyrządzania staropolskich leków sięgano po organy zwierząt uważanych powszechnie za silne, drapieżne i zawsze zdrowe. A jak zauważał Jakub Kazimierz Haur w swoim znakomitym dziele „Skład Abo Skarbiec Znakomitych Sekretow Oekonomiey Ziemianskiey : Na Polach w ...
