10 paź 2023110
Od Legionowego po Kapucyński
Dzisiaj miody pitne, tak zakorzenione w polskim obyczaju i kulturze, są – niestety – trunkiem mocno niszowym, choć miodosytnictwo powoli się odradza.
Jak głębokie są owe kulturowe związki, niech świadczy choćby fakt, iż znane wszystkim wyrażenie „miesiąc miodowy” pochodzi właśnie...
09 paź 2023110
Jak używać, by nie nadużyć?
No właśnie! Dobre pytanie po lekturze powyższego cytatu z Józefa Ignacego Kraszewskiego… „Półtoraki” i „dwójniaki” – miody najwyższego gatunku, pijemy bez dodatków, lecz ostrożnie, bo to trunek „zdradziecki” – nie od razu uderza do głowy, za to trudno po nim wstać...
08 paź 2023189
„Miód prosto z niebios”
I choć miód pitny znany jest także poza granicami naszej Ojczyzny (w Norwegii i Danii spotkamy go pod nazwą mjød, w Szwecji mjöd, w Finlandii nazywany jest sima, w Chorwacji gverc, w Słowenii medica, w Rumunii mied, w Czechach, Bułgarii, Serbii i Słowacji to medovina, zaś w… Etiopii...
07 paź 2023163
Od „czwórniaka” do „półtoraka”
Historia produkcji miodu pitnego zaczęła się w momencie, gdy okazało się, że zebrany miód pszczeli łatwo fermentuje – wystarczyło wymieszać go z wodą, wlać do starej tykwy lub glinianego dzbana i odstawić go na kilka miesięcy. Metoda była prosta, nic więc dziwnego, że...
03 paź 2023147
Miodosytnictwo i miodowarzy
Produkcja miodu nazywana jest miodosytnictem. W Polsce miód pitny sycono od czasów starożytnych, a za Piastów napój ten (obok piwa) cieszył się już dużą popularnością. Jednak z uwagi na to, że był to trunek dość luksusowy i kosztowny, podawano go tylko na stołach królewskich. Jednak...
01 paź 2023190
Nie, nie chodzi tu o kolejny „cudowny” specyfik, żaden „żółty krem z apteki”, co to „przed użyciem skonsultuj się z lekarzem bądź farmaceutą”! Tak działa najstarszy, polski narodowy trunek – miód pitny! Zbawienne działanie na ciało, ale i na duszę tego specyficznego dla Rzeczypospolitej napoju wychwalał...
26 wrz 2023242
Postrach kucharek
Babka drożdżowa to bez wątpienia ciasto-instytucja i postrach niedoświadczonych kucharek. Oto jak Maria Lemnis i Henryk Vitry w kultowej książce „W staropolskiej kuchni i przy polskim stole” (Warszawa 1979) doradzali, jak poradzić sobie z kapryśnym specjałem, którego wypiek przypominał...
23 wrz 2023172
Słodycz Oświecenia
W epoce Oświecenia, gdy do Polski dotarła kuchnia francuska, a cukier stał się bardziej powszechny, desery nabrały bardziej współczesnego smaku. Cukier – jako istotny składnik „słodyczy oświecenia”, był częścią ówczesnego stylu, w którym ceniono łagodną przyjemność. Rozkwitła sztuka...
21 wrz 2023491
Konfekty, wety i groch
Jednak z dodatkiem cukru – rzadkiego i drogiego – w kuchni staropolskiej przyrządzano także „konfekty” (owoce w cukrze) i „wety cukrowe” (np. owoce w soku, ciastka migdałowe, makarony i biszkopty). Choć jeszcze w XVI wieku – jak odnotowuje w swojej znakomitej książce „Tatarskie ziele w...
20 wrz 2023156
Jajecznica na słodko
W sarmackich deserach dominowały ostre, korzenne przyprawy. Choć używamy ich i dzisiaj, np. do piernika, to te ilości pieprzu, szafranu czy imbiru byłyby dla nas nie do zniesienia. Znakiem charakterystycznym ówczesnej kuchni polskiej była skłonność do łączenia smaków kwaśnych i słodkich, stąd...
18 wrz 2023120
Ojczyzną cukru są starożytne Indie, ale na szerszą skalę zaczął on docierać do Europy dopiero za pośrednictwem Rzymian prowadzących ożywiony handel z całym światem. Cukier był jednak na terenie Imperium Romanum niezwykle drogi i importowany wyłącznie jako środek medyczny. Popularyzację cukru zawdzięczamy Arabom,...
11 wrz 2023154
Potrawa w potrawie
Kolejnym sposobem na wzbudzenie zachwytu biesiadników kulinarnym mistrzostwem było podawanie całych zwierząt nadzianych całkiem innym mięsem! Na wielkanocnej uczcie u marszałka szlachty guberni mińskiej Franciszka księcia Sapiehy, jak opisywał „Kurier Warszawski” z 31 marca 1828 roku:
„Wojewoda...
