• ARCHIWUM KRESOWE
  • PODRÓŻE PO KRESACH
  • BIBLIOTEKA KRESOWA
  • KUCHNIA KRESOWA
  • Niepodległość
  • KALENDARIUM
    • Styczeń w Historii Kresów
    • Luty w Historii Kresów
    • Marzec w Historii Kresów
    • Kwiecień w Historii Kresów
    • Maj w Historii Kresów
    • Czerwiec w Historii Kresów
    • Lipiec w Historii Kresów
    • Sierpień w Historii Kresów
    • Wrzesień w Historii Kresów
    • Październik w Historii Kresów
    • Listopad w Historii Kresów
    • Grudzień w Historii Kresów
  • POLACY NA WSCHODZIE
  • HISTORIA I WSPOMNIENIA
  • WYSZUKIWARKA KRESOWA
  • GAZETY KRESOWE
    • Archiwum “Magazynu Polskiego”
    • Archiwum “Głosu znad Niemna”
    • Archiwum “Echa Polesia”
    • Archiwum “Polaka na Łotwie”
    • Archiwum “Kuriera Galicyjskiego”
    • Archiwum “Słowa Polskiego”
    • Archiwum “Monitora Wołyńskiego”
    • Archiwum “Głosu Polonii”
    • Archiwum “Polonii Charkowa”
    • Archiwum “Dziennika Kijowskiego”
    • Archiwum “Krynicy”
    • Archiwum “Gazety Polskiej Bukowiny”
    • Archiwum “Wołanie z Wołynia”
    • Archiwum “Naszych Dróg”
    • Archiwum “Tęczy Żytomierszczyzny”
    • Archiwum “Lwowskich Spotkań”
    • Archiwum “Polaków Donbasu”
    • Archiwum “Mozaiki Berdyczowskiej”
    • Archiwum “Słowa Życia”
  • TV Kresy24.pl
Kresy24.pl – Wschodnia Gazeta Codzienna
  • 26 Lut 2021
  • Ukraina
  • Białoruś
  • Rosja
  • Litwa
  • Azja i Zakaukazie
  • Region Bałtyku
  • Trójmorze
  • русский
  • yкраїнська
Kresy24.pl - Wschodnia Gazeta Codzienna
  • ARCHIWUM KRESOWE
  • PODRÓŻE PO KRESACH
  • BIBLIOTEKA KRESOWA
  • KUCHNIA KRESOWA
  • Niepodległość
  • KALENDARIUM
    • Styczeń w Historii Kresów
    • Luty w Historii Kresów
    • Marzec w Historii Kresów
    • Kwiecień w Historii Kresów
    • Maj w Historii Kresów
    • Czerwiec w Historii Kresów
    • Lipiec w Historii Kresów
    • Sierpień w Historii Kresów
    • Wrzesień w Historii Kresów
    • Październik w Historii Kresów
    • Listopad w Historii Kresów
    • Grudzień w Historii Kresów
  • POLACY NA WSCHODZIE
  • HISTORIA I WSPOMNIENIA
  • WYSZUKIWARKA KRESOWA
  • GAZETY KRESOWE
    • Archiwum “Magazynu Polskiego”
    • Archiwum “Głosu znad Niemna”
    • Archiwum “Echa Polesia”
    • Archiwum “Polaka na Łotwie”
    • Archiwum “Kuriera Galicyjskiego”
    • Archiwum “Słowa Polskiego”
    • Archiwum “Monitora Wołyńskiego”
    • Archiwum “Głosu Polonii”
    • Archiwum “Polonii Charkowa”
    • Archiwum “Dziennika Kijowskiego”
    • Archiwum “Krynicy”
    • Archiwum “Gazety Polskiej Bukowiny”
    • Archiwum “Wołanie z Wołynia”
    • Archiwum “Naszych Dróg”
    • Archiwum “Tęczy Żytomierszczyzny”
    • Archiwum “Lwowskich Spotkań”
    • Archiwum “Polaków Donbasu”
    • Archiwum “Mozaiki Berdyczowskiej”
    • Archiwum “Słowa Życia”
  • TV Kresy24.pl
Home
Archiwum Kresowe
Inne Miasta Kresowe

Ostatni „Maczkowiec” z Pohorełki k. Iwieńca

09 Lis 2012 Archiwum Kresowe, Inne Miasta Kresowe, Iwieniec 4 comments

Antoni z bratem Bronisławem. Niemcy 1945 r.

Antoni z bratem Bronisławem. Niemcy 1945 r.

W dniu 23 września 1998 r. w lokalnej gazecie holenderskiej „Wapen Van Dongen”[1], ukazał się artykuł o polskim żołnierzu 1 Dywizji Pancernej gen. Stanisława Maczka, która w 1944 r. wyzwalała Holandię spod niemieckiej okupacji. Okazją do napisania artykułu było 50 –lecie ślubu z Holenderką Jo Groen. Żołnierzem tym jest Antoni Adamowicz s. Kazimierza i Franciszki zd. Orłowska ur. w 1919 r., w Pohorełce powiat Wołożyn województwo Nowogródek. Miał liczne rodzeństwo, sześć sióstr: Emilię, Marię “Maryla”, Hannę “Hańka”, Malwinę, Leonardę “Lońcia”, Helenę “Helkę” i trzech braci; Bronisława, “Broniś”, Michała “Michaś” i Wincentego “Wińcia. Rodzina utrzymywała się z pracy na kilkuhektarowym gospodarstwie rolnym w Pohorełce.

Antoni Adamowicz z żoną Jo. Fragment artykułu.

Po agresji sowieckiej na Polskę 17 września 1939 r., na wiosnę 1940 r., „ Antoniego powołano do służby wojskowej” a de facto do przymusowej pracy w ZSRR. „ Sołdaci przyjechali do Pohorełki konno i jednym samochodem, i za jednym zamachem zaciągnęli do wojska Antoniego Adamowicza i jego kolegów: Kapustę, Żółtka, Jankowskiego i Niedźwiedzkiego. Około 10 chłopaków, których zapędzili pieszo na stację kolejową do Stołpc odległych od Pohorełki ok. 50 km .”[2] W ZSRR Antoni pracował przy wyrębie drzewa w lesie, najpierw na Kaukazie w okolicy miejscowości Prokładze, a później na Uralu k. Świerdłowska. Po agresji Niemiec na ZSRR w 1941 r., drogą przez Syberię, Persję,Palestynę, Egipt i Johannesburg Antoni przybył do Szkocji, gdzie po przeszkoleniu wojskowym został żołnierzem 1 Dywizji Pancernej gen. Stanisława Maczka.

Fot. z książki pt. “Eerste Poolse Pantserdivisie in Nederland” – autor Thom Peeters , Wyd. “Brabantia Nostra” s.113

W 1944 r., dywizja wyzwalała m.in. miejscowości Moerdijk, Oosterhout, Bergen op Zoom, Bredę i Middelburg w Holandii. Po zakończeniu działań wojennych, w 1946 r., Antoni spotkał się w Niemczech ze swoim rodzeństwem, siostrą Leonardą i braćmi Michałem i Bronisławem, których Niemcy wywieźli z Pohorełki na przymusowe roboty do III Rzeszy Niemieckiej. Wszyscy oni wyjechali po wojnie do Kanady, gdzie założyli rodziny. Antoni pozostał w miasteczku Dongen w Brabancji (południowa Holandia – w pobliżu granicy z Belgią), gdzie się ożenił i mieszka do dzisiaj. Nauczył się języka holenderskiego i pracował w firmie obuwniczej Van Baxel.

Boeblingen k. Stuttgartu 14 V 1946 r. Stoją od lewej: siostra Leonarda “Loncia”, Stanisław Grabluk, Żółtek, Antoni, brat Michał, nn dziewczyna, Achrem – najwyższy, Żółtek, przed Lonią siedzi brat Bronek. Fot. ze zbiorów autora

Sint Niklaas – 1946 r., Antoni z kolegami z Pohorełki – z lewej en face Józef Żółtek, z prawej Józef Adamowicz (nie był rodziną). Fot. ze zbiorów autora

W 1958 r., odnalazł rodzinę w Polsce, z którą spotkał się po raz pierwszy w 1960 r. W 1973 r., odwiedził z żoną swoje strony rodzinne, i rodzinę zamieszkującą w Republice Białoruś – był w Iwieńcu, Pohorełce i Starzynkach.

Iwieniec 1973 r., Antoni z żoną Jo i siostrą Heleną. Archiwum autora

Antoni Adamowicz ma troje dzieci, dwie córki i syna oraz kilkoro wnucząt. Kilka lat temu zmarła mu żona Jo Adamowicz z d. Groen, z którą przeżył najlepsze lata swojego życia. Wspomina lata młodości w Polsce, lata wojny, pracę i rodzinne życie w Holandii. Z okazji 93 rocznicy urodzin, Archiwum Kresowe Stanisława Karlika, życzy Jubilatowi Wszystkiego Najlepszego, a przede wszystkim Najcenniejszego Zdrowia!

Ostatni  “Maczkowiec” z Pohorełki  k. Iwieńca – obecnie Republika Białoruś, zmarł  w nocy 6 IX 2016 r., w szpitalu w mieście Breda w Holandii. Cześć Jego Pamięci ! Niech Mu Pan Bóg da wieczne odpoczywanie !

 

Stanisław Karlik

[1] Wapen Van Dongen – Woensdag 23 september 1998 (w posiadaniu autora)
[2] Relacja Antoniego Adamowicza z Pohorełki ( w posiadaniu autora)
Podziel się tym z innymi. Udostępnij na:

Powiązane wiadomości:

10 grudnia w Historii Kresów 26 listopada w Historii Kresów 4 października w Historii Kresów 21 czerwca w Historii Kresów 28 marca w Historii Kresów
Tagi: Adamowicz historia Kresów Wschodnich Iwieniec Jankowski Kaukaz Kresy Wschodnie Maczek Orłowska Orłowski Pohorełka Polacy na Białorusi Polacy na Kresach służby specjalne Starzynki Stołpce Swierdłowsk Ural Wołożyn Żółtek
  • Tags
  • Adamowicz
  • historia Kresów Wschodnich
  • Iwieniec
  • Jankowski
  • Kaukaz
  • Kresy Wschodnie
  • Maczek
  • Orłowska
  • Orłowski
  • Pohorełka
  • Polacy na Białorusi
  • Polacy na Kresach
  • służby specjalne
  • Starzynki
  • Stołpce
  • Swierdłowsk
  • Ural
  • Wołożyn
  • Żółtek

4 komentarzy

  1. Gussie
    1 marca 2013 o 12:18 Odpowiedz ↓

    Bogu dzieki, że byli tacy ludzie.

  2. Andrzej Lappo
    8 maja 2015 o 16:36 Odpowiedz ↓

    Poszukuje swojego krewnego Stanislawa Adamowicza, ktory mieszka(mieszkal) w Starzynkach pod Iwiencem. Czy ktos posiada jakiekolwiek informacje aby mi pomoc?
    Czy mozna skontaktowac sie z Panem Antonim?

    Z powazaniami
    Andrzej Lappo

  3. Mary Caines
    2 września 2016 o 14:55 Odpowiedz ↓

    My mother was Leonarda (Adamowicz) Grabluk. It was very interesting to find the article on my uncle Antoni Adamowicz. I have the pictures that are in this article.

    1. stanisław
      6 września 2016 o 18:37 Odpowiedz ↓

      Mary – Marysia, dzisiaj w nocy 6 IX 2016 r., w miasteczku Breda w Holandii zmarł Antoni Adamowicz. Pogrzeb odbędzie się w dniu 9 IX 2016 r.

Dodaj komentarz Anuluj

Najczęściej czytane
Ukraina przejęła rurociąg „Samara-Zachód” – współwłasność Medwedczuka

Ukraina przejęła rurociąg „Samara-Zachód” – współwłasność Medwedczuka

Zapomniane polskie państwo między Rosją i Chinami

Zapomniane polskie państwo między Rosją i Chinami

Ukraiński wywiad: Rosja chce ukończyć Nord Stream 2 do 12 czerwca

Ukraiński wywiad: Rosja chce ukończyć Nord Stream 2 do 12 czerwca

Bestialskie tortury w rosyjskiej kolonii karnej. Wyciekły nagrania

Bestialskie tortury w rosyjskiej kolonii karnej. Wyciekły nagrania

Białoruskie MSZ sugeruje zachodnim dyplomatom możliwość wydalenia z Mińska

Białoruskie MSZ sugeruje zachodnim dyplomatom możliwość wydalenia z Mińska

Rosja grozi, że uderzy na NATO jako pierwsza

Rosja grozi, że uderzy na NATO jako pierwsza

Pieskow: Ukraina przestała być dla Rosji państwem przyjaznym

Pieskow: Ukraina przestała być dla Rosji państwem przyjaznym

Rosyjska agresja w Donbasie kosztuje ten region już ponad 50 mld dolarów

Rosyjska agresja w Donbasie kosztuje ten region już ponad 50 mld dolarów

Łukaszenka u Putina (WIDEO) (ZDJĘCIA)

Łukaszenka u Putina (WIDEO) (ZDJĘCIA)

"Kijów wyczerpał zdolności do przesuwania się na Zachód w oparciu o Niemcy"

"Kijów wyczerpał zdolności do przesuwania się na Zachód w oparciu o Niemcy"

Najnowsze
26 Lut
Białoruś

Łukaszenka porównał białoruskich sportowców do judaszy

26 Lut
Ukraina

Południe Ukrainy może zamienić się w pustynię

26 Lut
Białoruś

W 2020 roku za „ekstremizm” wszczęto na Białorusi 2,3 tys. spraw karnych

26 Lut
Ukraina

Zełenski mianował ambasador Ukrainy w USA

26 Lut
Białoruś

Unia Europejska o rok przedłużyła sankcje wobec białoruskich urzędników

26 Lut
Historyczne Kalendarium Kresowe

26 lutego w Historii Kresów

25 Lut
Ukraina

Zełenski zobowiązał się do odtworzenia lotniska w Mariupolu

Publikacje wyrażają jedynie poglądy autora/ów i nie mogą być utożsamiane z oficjalnym stanowiskiem Kancelarii Prezesa Rady Ministrów.

© Kresy24.pl 2018. Wszelkie Prawa Zastrzeżone.  Kontakt | Polityka prywatności
Produkcja: Fundacja Wolność i Demokracja