15 sierpnia w Historii Kresów

Ojczyzna została uratowana dzięki wysiłkowi całego Narodu Polskiego, niezwykłemu bohaterstwu żołnierzy i błyskotliwemu planowi kontruderzenia znad Wieprza opracowanemu przez szefa Sztabu Generalnego Tadeusza Rozwadowskiego i zatwierdzonemu przez Marszałka Józefa Piłsudskiego. Dopiero od kilku lat wiemy, że sukces był możliwy także dzięki złamaniu szyfrów Armii Czerwonej przez porucznika Jana Kowalewskiego, co pozwoliło polskiemu dowództwu poznać plany i rozkazy strony rosyjskiej. Wielkie znaczenie miało też zdobycie przez polskich ułanów jednej z dwóch radiostacji sowieckich. Polacy przez dwie doby nieustannie nadawali przez nią testy Pisma Świętego, skutecznie zagłuszając rozkazy nadawane do sowieckich wojsk z Mińska.

Jako Polacy powinniśmy też pamiętać o pomocy jaką w krytycznej chwili otrzymaliśmy od Węgrów – w czasie kiedy dostawy pomocy dla Polski z Francji były blokowane przez zachodnich komunistów. Węgrzy bezpłatnie dostarczyli nam 48 milionów naboi karabinowych Mausera, 13 milionów naboi Mannlichera, amunicję artyleryjską, 30 tysięcy karabinów Mauser, kilka milionów części zapasowych, 440 kuchni i 80 pieców polowych.

Polskie straty w Bitwie Warszawskiej wyniosły 4,5 tys. poległych, 22 tys. rannych i 10 tys. zaginionych. Starty sowieckie to 25 tys. poległych, rannych lub zaginionych i 65 tys. jeńców. Kontynuacją Bitwy Warszawskiej była zwycięska Bitwa nad Niemnem w dniach 20-26 września 1920 r., która przesądziła o zwycięstwie Polski w wojnie z bolszewickim najeźdźcą

1649 – Powstanie Chmielnickiego: rozpoczęła się bitwa pod Zborowem.

1893 – urodził się Nikodem Sulik – polski generał. W 1918 r. działał w Samoobronie Grodzieńskiej. W latach 1919-22 dowodził kompanią w Białostockim Pułku Strzelców, który wchodził w skład 1. Dywizji Litewsko-Białoruskiej, a po jej reorganizacji – IV Brygady 2 Dywizji Litewsko-Białoruskiej. Wraz z macierzystym pułkiem walczył na wojnie z bolszewikami oraz wziął udział w buncie Żeligowskiego i zajęciu Wilna we wrześniu 1920 r. W czasie Kampanii Wrześniowej brał udział w bitwie pod Kockiem: nie poszedł do niewoli, lecz rozpoczął działalność konspiracyjną. Następnie komendant Okręgu Wilno Związku Walki Zbrojnej. Od 1943 r. w 5 Kresowej Dywizji Piechoty w Armii Polskiej na Wschodzie. Zmarł w 1954 r.

1898 – w Żmerynce na Podolu urodził się Jan Brzechwa – polski poeta, autor bajek dla dzieci, satyrycznych tekstów dla dorosłych, a także tłumacz literatury rosyjskiej. Młodość spędził na Kresach. Uczestnik wojny polsko-bolszewickiej. Zmarł w 1966 r.

1908 – w miejscowości Tur nad Stryjem urodził się Marian Promiński – polski pisarz, tłumacz. Studiował na Uniwersytecie Jana Kazimierza. Był jednym z założycieli lwowskiego miesięcznika „Sygnały” i jego współpracownikiem, oraz prelegentem w Radiu Lwów. W czasie wojny był administratorem domów we Lwowie. Zmarł w 1971 r.

1914 – we Lwowie urodziła się Janina Ipohorska – polska malarka, dziennikarka. Zmarła w 1981 r.

1920 – urodził się Tadeusz Płużański – polski żołnierz AK, uczestnik kampanii wrześniowej, więzień stalinowski, pisarz, filozof, pedagog. Dzieciństwo spędził w Wilnie, gdzie m.in. wstąpił do harcerstwa. Zmarł w 2002 r.

1929 – w Równem urodziła się Anna Walentynowicz – polska działaczka związkowa, legenda „Solidarności”, dama Orderu Orła Białego. Poległa w Katastrofie Smoleńskiej w 2010 r.

1973 – zmarł Marian Kukiel – polski generał, historyk, minister. Ukończył Uniwersytet Franciszka Józefa we Lwowie. Działacz lwowskiej Organizacji Promienistych i Organizacji Nieprzejednanych. Współzałożyciel Związku Walki Czynnej i współorganizator Związku Strzeleckiego. W wojnie polsko – bolszewickiej dowódca 51 Pułku Ułanów Kresowych. Obrońca Lwowa z 1939 r. Urodzony w 1885 r.

Kresy24.pl / Historyczne Kalendarium Kresowe – 15 sierpnia