25 kwi 2025432
22 kwietnia 1920 roku w Warszawie został podpisany sojusz wojskowo-polityczny między Rzeczpospolitą Polską a Ukraińską Republiką Ludową. Do dzisiaj na Ukrainie często wypomina się Symonowi Petlurze ten sojusz z Piłsudskim, klasyfikując zachowanie ówczesnego ukraińskiego przywódcy jako „zdradę”.
A chodzi o zgodę na...
25 kwi 20251199
1920 – wojna polsko-bolszewicka: rozpoczęła się wyprawa kijowska wojsk polskich. Do walki ruszyło wspólnie 60 tys. Polaków i 4 tys. Ukraińców.
Celem wyprawy kijowskiej było zadanie wyprzedzającego ciosu bolszewikom i utworzenie niepodległego państwa ukraińskiego, które - zgodnie z koncepcją Józefa...
24 kwi 2025793
1784 – zmarł Franciszek Bohomolec - jezuita, nauczyciel, komediopisarz, poeta, publicysta, tłumacz i wydawca z Kresów — jeden z twórców polskiego Oświecenia.
Urodził się w 1720 r. na Witebszczyźnie. Uczył się w wileńskim konwikcie jezuickim i studiował filozofię w Akademii Wileńskiej. Potem przez 10 lat...
23 kwi 2025831
1981 - zmarł Henryk Józewski - działacz niepodległościowy, piłsudczyk, minister spraw wewnętrznych II RP, wojewoda wołyński w latach 1928–1929 i 1930–1938, wojewoda łódzki.
Podczas wojny polsko - bolszewickiej przebywał przy rządzie Petlury w Kijowie. Zaangażował się osobiście w sprawę niewydalania...
22 kwi 2025868
1794 - wybuchła Insurekcja Wileńska podczas Powstania Kościuszkowskiego. Na jej czele stanął Jakub Jasiński. Po zaciętej walce Polacy zdobyli miasto.
W Wilnie stacjonował silny garnizon rosyjski - 2 tys. żołnierzy i 19 armat. Wojsko polskie w mieście liczyło tylko ok. 400 ludzi. Mimo to, powstanie zakończyło się...
09 kwi 20251173
1940 – w Katyniu zginął Henryk Minkiewicz-Odrowąż - generał, działacz polityczny, pierwszy dowódca Korpusu Ochrony Pogranicza, legionista, bliski współpracownik Józefa Piłsudskiego.
Urodził się w Suwałkach w 1880 r. Chodził do gimnazjum w Mariampolu. W czasie I wojny światowej walczył w Legionach Polskich. M.in....
06 kwi 20251026
1922 – Sejm Ustawodawczy przyjął ustawę "O objęciu władzy państwowej nad Ziemią Wileńską". Litwa Środkowa została włączona do Polski.
Litwa Środkowa powstała po zaaranżowanym przez Józefa Piłsudskiego w październiku 1920 r. tzw. „buncie” 1 Dywizji Litewsko-Białoruskiej gen. Lucjana Żeligowskiego złożonej...
04 kwi 2025727
1557 – w Ostrownie (ob. Białoruś) urodził się Lew Sapieha - hetman i kanclerz wielki litewski, marszałek Sejmu, wojewoda wileński, starosta słonimski, brzeski, mohylewski.
Był bez wątpienia jedną z najwybitniejszych postaci w historii Wielkiego Księstwa Litewskiego i jedną z najbardziej wpływowych osób w dawnej...
03 kwi 20251222
1940 - początek Zbrodni Katyńskiej. Sowieci rozpoczęli masowy mord na polskich jeńcach z obozów w Kozielsku, Ostaszkowie i Starobielsku. Do Katynia ruszył pierwszy transport z Kozielska.
Ogółem na ok. 22 tys. ofiar Zbrodni Katyńskiej znane są nazwiska ok. 18 tys. osób. Nie są znane nazwiska 3870 ofiar z tzw....
02 kwi 2025997
1939 - popełnił samobójstwo Walery Sławek, bliski współpracownik Piłsudskiego. Zmarł dzień później. Trzykrotny premier i marszałek Sejmu. Pochodził z kresowej Strutynki koło Niemirowa.
Jeden z czołowych polskich konspiratorów w okresie walk o niepodległość, organizator i uczestnik ryzykowanych akcji bojowych. W...
30 mar 2025939
1857 – w Podhajcach na Wołyniu w zamożnej rodzinie ziemiańskiej urodziła się Gabriela Zapolska (Korwin-Piotrowska) - polska dramatopisarka i aktorka.
Pamiętamy jej utwory z ekranizacji "Dulscy" czy "Z biegiem lat, z biegiem dni". Zmarła w 1921 r. Zobacz artykuł Gabriela Zapolska - życie jak teatr...
1830 - Powstanie...
28 mar 2025703
1842 – otwarto Teatr Skarbkowski we Lwowie - największy teatr ówczesnej Europy. Jego widownia mieściła 1460 osób.
Siedzibą teatru był klasycystyczny gmach ufundowany przez hrabiego Stanisława Skarbka. Budynek spoczywał na 16 tysiącach bali dębowych przywiezionych z majątków hrabiego. Mieszkali także m.in. Artur...
