• ARCHIWUM KRESOWE
  • PODRÓŻE PO KRESACH
  • BIBLIOTEKA KRESOWA
  • KUCHNIA KRESOWA
  • Niepodległość
  • KALENDARIUM
    • Styczeń w Historii Kresów
    • Luty w Historii Kresów
    • Marzec w Historii Kresów
    • Kwiecień w Historii Kresów
    • Maj w Historii Kresów
    • Czerwiec w Historii Kresów
    • Lipiec w Historii Kresów
    • Sierpień w Historii Kresów
    • Wrzesień w Historii Kresów
    • Październik w Historii Kresów
    • Listopad w Historii Kresów
    • Grudzień w Historii Kresów
  • POLACY NA WSCHODZIE
  • HISTORIA I WSPOMNIENIA
  • WYSZUKIWARKA KRESOWA
  • GAZETY KRESOWE
    • Archiwum “Magazynu Polskiego”
    • Archiwum “Głosu znad Niemna”
    • Archiwum “Echa Polesia”
    • Archiwum “Polaka na Łotwie”
    • Archiwum “Kuriera Galicyjskiego”
    • Archiwum “Słowa Polskiego”
    • Archiwum “Monitora Wołyńskiego”
    • Archiwum “Głosu Polonii”
    • Archiwum “Polonii Charkowa”
    • Archiwum “Dziennika Kijowskiego”
    • Archiwum “Krynicy”
    • Archiwum “Gazety Polskiej Bukowiny”
    • Archiwum “Wołanie z Wołynia”
    • Archiwum “Naszych Dróg”
    • Archiwum “Tęczy Żytomierszczyzny”
    • Archiwum “Lwowskich Spotkań”
    • Archiwum “Polaków Donbasu”
    • Archiwum “Mozaiki Berdyczowskiej”
    • Archiwum “Słowa Życia”
  • TV Kresy24.pl
Kresy24.pl – Wschodnia Gazeta Codzienna
  • 13 Kwi 2021
  • Ukraina
  • Białoruś
  • Rosja
  • Litwa
  • Azja i Zakaukazie
  • Region Bałtyku
  • Trójmorze
  • русский
  • yкраїнська
Kresy24.pl - Wschodnia Gazeta Codzienna
  • ARCHIWUM KRESOWE
  • PODRÓŻE PO KRESACH
  • BIBLIOTEKA KRESOWA
  • KUCHNIA KRESOWA
  • Niepodległość
  • KALENDARIUM
    • Styczeń w Historii Kresów
    • Luty w Historii Kresów
    • Marzec w Historii Kresów
    • Kwiecień w Historii Kresów
    • Maj w Historii Kresów
    • Czerwiec w Historii Kresów
    • Lipiec w Historii Kresów
    • Sierpień w Historii Kresów
    • Wrzesień w Historii Kresów
    • Październik w Historii Kresów
    • Listopad w Historii Kresów
    • Grudzień w Historii Kresów
  • POLACY NA WSCHODZIE
  • HISTORIA I WSPOMNIENIA
  • WYSZUKIWARKA KRESOWA
  • GAZETY KRESOWE
    • Archiwum “Magazynu Polskiego”
    • Archiwum “Głosu znad Niemna”
    • Archiwum “Echa Polesia”
    • Archiwum “Polaka na Łotwie”
    • Archiwum “Kuriera Galicyjskiego”
    • Archiwum “Słowa Polskiego”
    • Archiwum “Monitora Wołyńskiego”
    • Archiwum “Głosu Polonii”
    • Archiwum “Polonii Charkowa”
    • Archiwum “Dziennika Kijowskiego”
    • Archiwum “Krynicy”
    • Archiwum “Gazety Polskiej Bukowiny”
    • Archiwum “Wołanie z Wołynia”
    • Archiwum “Naszych Dróg”
    • Archiwum “Tęczy Żytomierszczyzny”
    • Archiwum “Lwowskich Spotkań”
    • Archiwum “Polaków Donbasu”
    • Archiwum “Mozaiki Berdyczowskiej”
    • Archiwum “Słowa Życia”
  • TV Kresy24.pl
Home
Polacy na (Bliskim) Wschodzie

Polskie Szkoły na Białorusi – realia i problemy

30 Maj 2018 Białoruś, Polacy na (Bliskim) Wschodzie 2 comments

Polska szkoła w Wołkowysku

Szanowni Czytelnicy, proponujemy Państwa uwadze artykuł czytelnika portalu znadniemna.pl– rodaka z Warszawy – o sytuacji Polskich Szkół w Grodnie i Wołkowysku. Czytelnik, pragnący zachować anonimowość i podpisujący się pseudonimem Gardinas, charakteryzuje gatunek napisanego przez niego tekstu, jako „artykuł dyskusyjny”. Wobec tego zapraszamy Państwa do podjęcia dyskusji z autorem w komentarzach na portalu bądź w polemikach, wysyłanych na e-mail redakcji: pisalnik@gmail.com.

Polska Szkoła w Grodnie


Zapraszamy do lektury:

Działające w Grodnie i Wołkowysku średnie szkoły z polskim językiem nauczania zostały otwarte w 1996 i 1999 roku. O walkach jakie o nie musieli stoczyć mieszkający tam Polacy, można napisać powieść.


Szkoły zostały zbudowane za pieniądze polskich podatników reprezentowanych przez Stowarzyszenie „Wspólnota Polska”. Umowa zawarta w 1993 roku między Ministerstwem Edukacji Białorusi, a Ministerstwem Edukacji Polski przewidywała, że Polska sfinansuje budowę jednej szkoły w Grodnie i Wołkowysku, a drugą na osiedlu Wiszniewiec sfinansuje Białoruś. Lokalizację tych szkół potwierdzono w Księgach Wieczystych. Statut funkcjonowania tych szkół określono w art.122 Konstytucji Białorusi i ustawach oświatowych. Zgodnie z tym szkoły polskie mają statut 11-letnich szkół średnich. Naukę kończy matura.

Funkcjonowanie szkół polskich na Białorusi i białoruskich w Polsce jest regulowane porozumieniami między Ministerstwami Edukacji – ostatnio podpisano takie porozumienie w 2016 roku. Zgodnie z umową w tej sprawie, nauka w polskich szkołach może odbywać się w języku polskim z wyjątkiem: białoruskiego,rosyjskiego i języka obcego. Władze oświatową sprawuje administracja państwowa, czyli jej wydziały, nadzorujące szkolnictwo. Zarządzanie szkołami ma polegać na finansowaniu pracującego w nich personelu, uiszczaniu opłat eksploatacyjnych, remontów, częściowego wyposażenia w pomoce naukowe.

Sprawy nauki języka polskiego pozostawiono dyrekcji szkół. Stwarza to duże problemy, gdyż władze oświatowe Białorusi nie chcą przekazać lub nie posiadają materiałów do nauki tego języka. W tej sytuacji szkoły realizują to, korzystając ze wsparcia Konsulatu Polskiego oraz organizacji rządowych i społecznych z Polski.

Szkoła Nr36 w Grodnie zaprojektowana przez architektów „Grodnograżdanprojekt” w stylu polskiego dworku z realizacją w dwóch etapach: w pierwszym dla 540 uczniów z salami lekcyjnymi, salą gimnastyczną, aulą, stołówką, zakończoną w 1996 roku. W drugim etapie przewidziano wybudowanie czterech sal lekcyjnych, świetlicy i części dla personelu medycznego. Drugi etap dotychczas nie został zrealizowany.

Akt Państwowy, potwierdzający prawo do korzystania i zagospodarowywania terenu wokół Polskiej Szkoły w Grodnie przez Związek Polaków na Białorusi

Ważną częścią tej szkoły miał być kompleks sportowy z bieżnią i boiskami do gier zespołowych, a nawet basen. Aktualnie teren boiska przypomina kołchozowe pastwisko, a jego część zabudowana jest przyrządami jak dla przedszkolaków.

Boisko Polskiej Szkoły w Grodnie przypomina kołchozowe pastwisko

Od początku swojego istnienia szkoły wypracowały specyficzny profil nauki, uwzględniający poziom znajomości języka polskiego nabyty w rodzinie i możliwości posługiwania się nim na co dzień. Przykładem tej specyfiki może być system adaptacji uczniów I klas. Przez pierwsze 6 tygodni uczniowie zapoznają się z polskimi literami i słowami, historią, kulturą Polski. Wielu z nich (około 70 procent – aut.) styka się z tym po raz pierwszy. Po tym okresie odbywa się z udziałem dyrekcji, rodziców i kolegów uroczyste mianowanie i wręczenie tornistrów z wyposażeniem. Podręczniki i zeszyty do ćwiczeń zostały dobrane w uzgodnieniu z polskim Ministerstwem Edukacji. Zdarzają się przypadki, że część tych uczniów nie kontynuuje nauki w szkołach z braku zainteresowania trybem nauki lub na wniosek rodziców.

Uroczystość ślubowania uczniów I klas w Polskiej Szkole w Grodnie

Uroczystość ślubowania uczniów I klas w Polskiej Szkole w Grodnie

Polskie Szkoły na Białorusi cieszą się wysoką renomą również w Polsce. Absolwenci wynoszą z nich duży zasób wiedzy, szczególnie z matematyki i fizyki. Ewenementem jest znajomość czterech języków: białoruskiego, rosyjskiego, polskiego i obcego i dlatego absolwenci Polskich Szkół w Grodnie i Wołkowysku odnoszą sukcesy na studiach w Polsce i na Białorusi. Wielu z nich spośród 700 z Grodna i 300 z Wołkowyska po skończeniu studiów pracuje w budownictwie, służbie zdrowia, marynarce handlowej, wojsku czy policji.

Jednym z problemów tych szkół jest nadmierna ingerencja władz oświatowych w ich działalność. Przejawia się to m.in. w: ograniczaniu możliwości wyjazdów na wycieczki do Polski (warunkiem otrzymania zgody jest odbycie 5-ciu wycieczek po Białorusi), zakazie umieszczania informacji o możliwościach studiów w Polsce, występowaniu na zewnątrz w strojach organizacyjnych szkolnych harcerzy, zakazie kontaktowana się z nieuznawanymi organizacjami na Białorusi. Wyszczególnione ograniczenia są niezgodne z Konstytucją Republiki Białorusi i porozumieniami między rządami Polski i Białorusi.

Polskie szkoły na Białorusi są enklawą dla około 300 tysięcy zamieszkałych tam Rodaków i dlatego muszą istnieć. Potrzebne jest wspólne działanie polskiego rządu, polskich organizacji, działających na rzecz Polonii i Polaków na Białorusi.

Do najpilniejszych potrzeb zaliczyłbym:

1. Realizację budowy II części szkoły w Grodnie dla 120 uczniów – zgodnie z projektem i umową międzyrządową oraz budowę boisk o sztucznej nawierzchni. Można część tego zrealizować w 2018 roku ze środków, jakie otrzymały organizacje wspierające Polonię. Sprawa jest o tyle pilna, że rejon otoczenia szkoły podlega intensywnej zabudowie i może być zabrany z uwagi na brak jego wykorzystania.

2. Podpisanie nowego porozumienia między władzami oświatowymi Polski i Białorusi, określające szczegółowe zasady funkcjonowania polskich szkół na Białorusi i białoruskich w Polsce.

3. Uregulowanie spraw, związanych z przekazywaniem przez granicę materiałów dla szkół.

4. Modernizacja boisk w Polskiej Szkole w Wołkowysku.

Dyrekcje i pedagodzy szkół za swoją działalność winny otrzymać większe wsparcie ze strony władz i organizacji z Polski oraz cieszyć się większym zrozumieniem ich potrzeb i postaw ze strony społeczności polskiej na Białorusi.

Gardinas z Warszawy specjalnie dla Znadniemna.pl, zdjęcia autora

Podziel się tym z innymi. Udostępnij na:

Powiązane wiadomości:

Brak powiązanych wiadomości

Tagi: Białoruś Grodno język polski kołchoz konsulat nauka Pisalnik Polacy Polska Szkoła w Grodnie polskie szkoły polskie szkoły na Białorusi porozumienie stowarzyszenie szkolnictwo uczniowie Wołkowysk Wspólnota Polska Związek Polaków Związek Polaków na Białorusi
  • Tags
  • Białoruś
  • Grodno
  • język polski
  • kołchoz
  • konsulat
  • nauka
  • Pisalnik
  • Polacy
  • Polska Szkoła w Grodnie
  • polskie szkoły
  • polskie szkoły na Białorusi
  • porozumienie
  • stowarzyszenie
  • szkolnictwo
  • uczniowie
  • Wołkowysk
  • Wspólnota Polska
  • Związek Polaków
  • Związek Polaków na Białorusi

2 komentarzy

  1. Pafnucy
    30 maja 2018 o 11:24 Odpowiedz ↓

    Ci “z Warszawy” to oczywiste najlepiej wiedzą jaka jest sytuacja polskiej mniejszości narodowej na Białorusi. Takie same pojęcie ma “Warszawa” o sytuacji polskiej mniejszości na upainie i lietuvie. Przecież na upainie i lietuvie polskość “kwitnie” i tylko “źli” Kresowi działacze tego nie widzą. Mają tak “dobrze” że przed dyskryminacją i traktowaniem jak obywateli trzeciej kategorii muszą współpracować z mniejszością rosyjską. Oczywiście Putinowi to na rękę. Ale jak jest to też z korzyścią dla Kresowych Polaków to tak trzymać. Jak narazie to tylko wrzody Giedroycia ze stolicy dbają o to, żeby coś nie było w interesie Rosji. Lietuva i Turbozaporoże mają w nosie że Putin się cieszy z dyskryminacji Polaków. Dyskryminacja Polaków zmusza ich do współpracy z mniejszością rosyjską.

  2. lowa s Mogilowa
    30 maja 2018 o 19:10 Odpowiedz ↓

    Rosjanie za czasów sowieckich wynarodowili przedstawicieli szeregu narodowości m.in. Baszkirów Tatarów, którzy w większości już nie znają swego narodowego języka, również Polaków. Na Białorusi również rządzili kapuśniaki. Tam i na Ukrainie sporo Polaków nie znających języka polskiego. To też “pokłosie” rządów Ruskich.

Dodaj komentarz Anuluj

Najczęściej czytane
Żołnierze NATO przybędą na Ukrainę na ćwiczenia

Żołnierze NATO przybędą na Ukrainę na ćwiczenia

Uderzające w rząd PIS billboardy na Białorusi przy granicy z Polską

Uderzające w rząd PIS billboardy na Białorusi przy granicy z Polską

Łukaszenka o „ostatniej kropli, która przelała czarę cierpliwości” w stosunkach z Polską

Łukaszenka o „ostatniej kropli, która przelała czarę cierpliwości” w stosunkach z Polską

Przedstawiciel Kremla zapowiedział początek końca Ukrainy

Przedstawiciel Kremla zapowiedział początek końca Ukrainy

Łukaszenka: polskie organizacje na Białorusi „pod nóż”

Łukaszenka: polskie organizacje na Białorusi „pod nóż”

Rosjanie wyśmiewają polską flotę, a w Niemczech znów pojawia się apel o moratorium na Nord Stream 2 (KOMENTARZ)

Rosjanie wyśmiewają polską flotę, a w Niemczech znów pojawia się apel o moratorium na Nord Stream 2 (KOMENTARZ)

Szwedzcy analitycy kreślą scenariusz wojny Rosji z NATO w regionie Morza Bałtyckiego

Szwedzcy analitycy kreślą scenariusz wojny Rosji z NATO w regionie Morza Bałtyckiego

Historia kawy dzieli narody: Jerzy Franciszek, Georg Franz, a może Ю́рій-Франц? Kulczyckiego wszyscy chcą

Białoruś wysyła wojska na granicę z Ukrainą (WIDEO)

Białoruś wysyła wojska na granicę z Ukrainą (WIDEO)

Ujawniono radziecką adaptację "Władcy pierścieni" z 1991 roku (WIDEO)

Ujawniono radziecką adaptację "Władcy pierścieni" z 1991 roku (WIDEO)

Najnowsze
12 Kwi
Rosja

Kancelaria prezydenta Ukrainy: Rosja niebawem podwoi swoje siły wzdłuż granic Ukrainy

12 Kwi
Rosja

Zełenski: jesteśmy przygotowani na to, że agresja może rozpocząć się w każdej chwili

12 Kwi
Azja i Zakaukazie

Rosja zamyka połączenia lotnicze z Turcją

12 Kwi
Historia i Wspomnienia

Putin uczcił z Tiereszkową 60. rocznicę lotu Gagarina w kosmos. “Rosja musi utrzymać status nuklearnej i kosmicznej potęgi”

12 Kwi
Ukraina

25 lat polsko-ukraińskiej grupy roboczej archiwistów i historyków

12 Kwi
Ukraina

Premier Ukrainy: tworzymy narodowy system dostosowania się do standardów NATO

12 Kwi
Rosja

Telewizja „Sky News” pokazała obóz rosyjskich wojsk przy granicy z Ukrainą (WIDEO)

Publikacje wyrażają jedynie poglądy autora/ów i nie mogą być utożsamiane z oficjalnym stanowiskiem Kancelarii Prezesa Rady Ministrów.

© Kresy24.pl 2018. Wszelkie Prawa Zastrzeżone.  Kontakt | Polityka prywatności
Produkcja: Fundacja Wolność i Demokracja