(Na podstawie wiadomości p. Ewalda Kokotta)
Wołma, miasteczko i gmina wiejska w przynależnościami Andrejaszki, Chimorody, Dubno, Jachimowo, Naborowszczyzna, Sieniaszki,Teklopol, Zujówka powiat Wołożyn gm. Iwieniec, Sąd Grodzki Wilno, 298 mieszkańcow, kolej do Olechnowicz – 32 km, poczta Wołma.
Naczelnik gminy Józef Łojko. Właściciele ziemscy: Leon Wańkowicz. Spółdzielnia Mleczarska Prowżały, Młyn F. Wańkowicza.(1)
Wołma nad rzeką Wołmą, lewym dopływem Isłoczy, w czasach I RP należała do gminy Rubieżewicze powiat Mińsk Litewski – 42 wiorsty. Miejscowość lekko falista, grunty szczerkowe, żytnie, łąki dobre.(2)
Kościół katolicki od 1473 r., w 1866 zamieniony na cerkiew. „Lud bardzo pobożny, świadczą o tym krzyże, które jakoby same wyrastały z ziemi, jak tylko zdjęto zakaz ich wznoszenia”. W 1912 r., odbył się pierwszy odpust, który ściągnął tłumy.(3)
Rodzina Państwa Miłaszewskich: Antoni i Maria zd. Juszkiewicz urodzeni w 1906 r., córka Regina ur. 1925 r, syn Olgierd ur. 1927,córka Halina ur. 1931 r., zamieszkiwała w latach dwudziestolecia miedzywojennego w okolicy kościoła.
Antoni Miłaszewski był kościelnym, woźnym w szkole powszechnej (tercjanem) i należał do Ochotniczej Straży Pożarnej.
Olgierd uczył się grać na organach w kościele. W czasie wojny polska ludność była poddana licznym prześladowaniom okupantów. „Na zdjęciu OSP, są osoby, które prowadziły obserwację granicy z wieży kościoła, a podczas okupacji należały do polskiego zbrojnego ruchu oporu”.
Po zakończeniu wojny, 13 letnia Halina pracowała – po 13 – 15 godzin dziennie w szwalni, była najmłodszą pracownicą. Do pracy dowożono ok. 45 minut samochodem wojskowym z plandeką (Iwieniec?).
W 1947 r., rodzina otrzymała zezwolenie na wyjazd do Polski i zamieszkała w m. Tuczno
Zredagował: Stanisław Karlik
(1)Księga Adresowa Polski i Wolnego Miasta Gdańska, s. 1055
(2) Słownik geograficzny Królestwa Polskiego…
(3) Jozafat Żyskar, „Nasze kościoły”, s.12 -13, Cyfrowa Biblioteka Narodowa.
1 komentarz
Dorota Kusminska
12 czerwca 2013 o 05:32Dzień dobry, jestem wnuczką Józefa Miłaszewskiego, poszukuje wiadomości o nim i o rodzinie, która mieszkała w Stołpcach, i tam podobno wiekszość rodziny została wymordowana. Józef, brat jego Bronisław zamieszkali w Białej Podlasce, była jeszcze siostra, która w 1945 zamieszkała w Polinowie, możliwe, że jesteście rodziną ???? Zreszta, podam swój e-mail
do*******@wp.pl
Proszę o kontakt, będę wdzięczna. Pozdrawiam serdecznie, no i czekam, Dorota.