18 mar 2025806
1921 - Polska podpisała w Rydze traktat z Rosją i Ukrainą sowiecką kończący wojnę polsko - bolszewicką i wytyczający granicę wschodnią II RP.
Traktat Ryski uregulował stosunki odrodzonej Rzeczypospolitej z jej wschodnim sąsiadem (formalnie także z Ukrainą sowiecką), przy czym Rosja sowiecka zawierała Traktat...
08 mar 2025926
1822 – urodził się Ignacy Łukasiewicz - wynalazca lampy naftowej, pionier przemysłu naftowego. To w jego lwowskiej aptece w 1853 r. po raz pierwszy na świecie rozbłysła lampa naftowa.
Nie ulega wątpliwości, że ten wielki człowiek Kresów zmienił losy ludzkiej cywilizacji. Jego lampa była kilkakrotnie wydajniejsza od...
28 lut 2025789
1944 – z niemieckiej inspiracji jeden z batalionów Galizisches SS Freiwilligen Regiment 4. wraz z oddziałem UNS dokonał masakry polskiej ludności we wsi Huta Pieniacka. Zginęło od 800 do 1200 Polaków.
W Hucie Pieniackiej ukraińscy zbrodniarze spalili 172 gospodarstwa. Ludność - dzieci, kobiety, starców - palono...
27 lut 20251207
1839 – w Wilnie Rosjanie rozstrzelali Szymona Konarskiego - działacza niepodległościowego, członka organizacji Młoda Polska i Stowarzyszenia Ludu Polskiego.
Szymon Konarski urodził się w 1808 r. we wsi Dobkiszki w pobliżu Sejn. Jego ojciec walczył w wojnie z Rosją i w Insurekcji Kościuszkowskiej, on sam z kolei w...
29 sty 20251054
1655 – krwawa bitwa pod Ochmatowem z Rosjanami i Kozakami zakończona zwycięstwem wojsk polskich pod wodzą hetmanów Stanisława "Rewery" Potockiego i Stanisława Lanckorońskiego. Poległo 9 tys. Rosjan.
Była to jedna z najstraszniejszych bitew polsko - rosyjskiej wojny z lat 1654-1667, toczona na siarczystym mrozie....
23 gru 20241017
1884 – w warszawskim dzienniku "Słowo" ukazał się pierwszy odcinek powieści Henryka Sienkiewicza "Potop".
1596 – w Brześciu Litewskim zawarto tzw. unię brzeską. W jej wyniku w Rzeczypospolitej Obojga Narodów Cerkiew prawosławna połączyła się z Kościołem katolickim. W ramach Unii część duchownych i wyznawców...
06 gru 20247951520 lub 1523 – w Wilnie urodziła się Barbara Radziwiłłówna - wielka księżna litewska, druga żona Zygmunta Augusta, królowa Polski.
Warto przypomnieć, że syn królowej Bony nie był pierwszym mężem Barbary. Wcześniej, w 1537 r. poślubiła bowiem w Gieranojach starszego od siebie o 15 lat Stanisława Gasztołda -...
20 lis 2024815
1898 - na Wałach Hetmańskich we Lwowie odsłonięto pomnik króla Jana III Sobieskiego. Jego autorem był lwowski rzeźbiarz Tadeusza Barącz.
Do postaci króla pozował lwowski przedsiębiorca Marian Stipal. Pomnik odlała w brązie firma Krupp z Wiednia. Dla mieszkańców Lwowa pomnik ten miał szczególne znaczenie, gdyż...
04 lis 2024632
1861 – ruszyła linia kolejowa Wiedeń-Lwów. Tego dnia uroczyście otwarto pierwszy dworzec we Lwowie, na który przybył pierwszy pociąg z Wiednia.
Kolej Galicyjską im. Karola Ludwika wybudowano w 5 lat pod kierownictwem Leona Sapiehy zaś dworzec na Przedmieściu Gródeckim powstał według planu inż. Ludwika...
30 paź 2024666
1904 – na Placu Mariackim we Lwowie z udziałem tłumów z całej Galicji została odsłonięta Kolumna Adama Mickiewicza autorstwa Antoniego Popiela.
Tak wydarzenie to opisywał obecny na uroczystości syn poety - Władysław:
O dziesiątej rano władze polskie, członkowie Sejmu, ciała naukowe, rada miejska i liczne...
29 lut 2024546
1768 – zawiązano Konfederację Barską - pierwszy wielki polski zryw narodowy w obronie niepodległości kraju i wiary katolickiej skierowany przeciwko imperializmowi rosyjskiemu.
Hasło związku zaprzysiężonego w Barze na Podolu brzmiało: Wiara i Wolność. Konfederaci ślubowali:
Wolności i niepodległości Ojczyzny,...
19 lip 20211036
Ormianie pojawili się na terenach Rzeczypospolitej już w XIII wieku. Zawędrowali tu po upadku Wielkiej Armenii i rozbiciu ich stolicy Ani nad Araksem w końcu XI wieku. W nowej ojczyźnie znaleźli warunki do życia, pomnażania majątku i trwania w swojej wierze chrześcijańskiej. Trudnili się handlem, złotnictwem, byli też...