17 paź 202396
Receptury z kalendarzy
Co ciekawe dawne książki kucharskie praktycznie nie zawierają żadnych przepisów na wypiek chleba! W wydawnictwach tego typu koncentrowano się raczej na wątkach ściśle kulinarnych, a pieczenie chleba nie należało do obowiązków ówczesnych kucharzy. Nawet w słynnej radziwiłłowskiej książce...
16 paź 2023118
Chleb rżany, pański i grysowy
Największą popularnością w Polsce od zawsze cieszył się chleb żytni ciemny, niekiedy z dodatkiem mąki jęczmiennej i owsianej. Taki chleb jeszcze w XV wieku nazywano rżanym, od ówczesnej nazwy żyta – „reż” lub „rża”. Białe pieczywo zwano kołaczami, bułkami albo pirogami. Nasi...
14 paź 2023120
Piekarze, babiarze i miodownicy
Pieczenie chleba z pozoru wydaje się procesem dość prostym, lecz ogromne zróżnicowanie gatunków pieczywa, używanie różnych zbóż i całej serii smakowych bądź też wypełniających chleb, odżywczych dodatków, pozwalających także zaoszczędzić niegdyś cenną mąkę, sprawiały, że...
13 paź 2023119
„Niech każdy rozważy, ilu ludzi popsuło sobie żołądki źle sporządzonym i niewypieczonym chlebem!” – przestrzegali już w 1911 roku lwowscy nauczyciele piekarstwa Stanisław Długoszowski i Jerzy Horowski w znakomitej książce „Piekarstwo w teoryi i praktyce. Pierwszy podręcznik w języku polskim do nauki...
10 paź 2023107
Od Legionowego po Kapucyński
Dzisiaj miody pitne, tak zakorzenione w polskim obyczaju i kulturze, są – niestety – trunkiem mocno niszowym, choć miodosytnictwo powoli się odradza.
Jak głębokie są owe kulturowe związki, niech świadczy choćby fakt, iż znane wszystkim wyrażenie „miesiąc miodowy” pochodzi właśnie...
09 paź 2023102
Jak używać, by nie nadużyć?
No właśnie! Dobre pytanie po lekturze powyższego cytatu z Józefa Ignacego Kraszewskiego… „Półtoraki” i „dwójniaki” – miody najwyższego gatunku, pijemy bez dodatków, lecz ostrożnie, bo to trunek „zdradziecki” – nie od razu uderza do głowy, za to trudno po nim wstać...
08 paź 2023179
„Miód prosto z niebios”
I choć miód pitny znany jest także poza granicami naszej Ojczyzny (w Norwegii i Danii spotkamy go pod nazwą mjød, w Szwecji mjöd, w Finlandii nazywany jest sima, w Chorwacji gverc, w Słowenii medica, w Rumunii mied, w Czechach, Bułgarii, Serbii i Słowacji to medovina, zaś w… Etiopii...
07 paź 2023154
Od „czwórniaka” do „półtoraka”
Historia produkcji miodu pitnego zaczęła się w momencie, gdy okazało się, że zebrany miód pszczeli łatwo fermentuje – wystarczyło wymieszać go z wodą, wlać do starej tykwy lub glinianego dzbana i odstawić go na kilka miesięcy. Metoda była prosta, nic więc dziwnego, że...
03 paź 2023136
Miodosytnictwo i miodowarzy
Produkcja miodu nazywana jest miodosytnictem. W Polsce miód pitny sycono od czasów starożytnych, a za Piastów napój ten (obok piwa) cieszył się już dużą popularnością. Jednak z uwagi na to, że był to trunek dość luksusowy i kosztowny, podawano go tylko na stołach królewskich. Jednak...
01 paź 2023185
Nie, nie chodzi tu o kolejny „cudowny” specyfik, żaden „żółty krem z apteki”, co to „przed użyciem skonsultuj się z lekarzem bądź farmaceutą”! Tak działa najstarszy, polski narodowy trunek – miód pitny! Zbawienne działanie na ciało, ale i na duszę tego specyficznego dla Rzeczypospolitej napoju wychwalał...
26 wrz 2023223
Postrach kucharek
Babka drożdżowa to bez wątpienia ciasto-instytucja i postrach niedoświadczonych kucharek. Oto jak Maria Lemnis i Henryk Vitry w kultowej książce „W staropolskiej kuchni i przy polskim stole” (Warszawa 1979) doradzali, jak poradzić sobie z kapryśnym specjałem, którego wypiek przypominał...
23 wrz 2023156
Słodycz Oświecenia
W epoce Oświecenia, gdy do Polski dotarła kuchnia francuska, a cukier stał się bardziej powszechny, desery nabrały bardziej współczesnego smaku. Cukier – jako istotny składnik „słodyczy oświecenia”, był częścią ówczesnego stylu, w którym ceniono łagodną przyjemność. Rozkwitła sztuka...