15 paź 20121011Relacja z rozmowy przeprowadzonej w dniu 07.03.2007 r. z panią Marią Chilicką c. Józefa i Olimpii z d. Grygorcewicz ur. 1926 r. w Nalibokach woj. Nowogródzkie – do 1943 roku zam. Naliboki ul. Nowogródzka, sześcioro rodzeństwa, pradziadek Zachariasz Grygorcewicz był zarządcą majątku księżnej Stefanii z Radziwiłłów...
19 wrz 2012419Dorastanie pod rosyjskim zaborem na Ziemi Pierszajskiej. Młodość i dorosłość w II RP i we Francji. Wojna, niewola i czasy PRL-u. Wspomnienia o Grzegorzu Suchockim, spisane po jego śmierci.
Grzegorz Suchocki urodził się w 1902 roku w m. Mniszany k.Pierszai / dzisiejsza Białoruś – ok.50 km od Mińska/. Była to mała...
24 lip 2012559Dokumenty mówią, że w 1540 r., jako votum za cudowne ocalenie od pioruna, królewicz Zygmunt August nakazał zbudować w Nalibokach kaplicę chrześcijańską.
Brat "Sierotki", Kanclerz W.Ks.Litewskiego Albrecht Stanisław Radziwiłł zbudował w 1636 r., na miejscu kaplicy pierwszy kościół. W czasie najazdu szwedzkiego i...
24 lip 2012838
Relacja z rozmowy z Naliboczanką, Panią Marią Chilicką, z 27.01.2010 r.
W sierpniu 1943 r. Niemcy spacyfikowli i spalili nasze miasteczko Naliboki. Mieszkańców załadowali do wagonów towarowych na stacji kolejowej w Stołpcach nad Niemnem i przewieźli do Białegostoku. Przeprowadzili tam swego rodzaju „badania...
24 lip 201294
Relacja z rozmowy z mieszkanką Nalibok p. Marią Chilicką z 06.01.2009 r.
BERMANN – żydowski nauczyciel, mieszkał przy ul. Wileńskiej
BERMAN Ryfka – córka w/w, koleżanka szkolna p. Marii
BARAN Jankiel – kolega szkolny p. Marii
BORUCH – kolega szkolny p. Marii
BIESZAŃSKI – sklep kolonialny, miał dwie...
08 lip 2012358(Próba rekonstrukcji historycznej, na podstawie relacji mieszkańców Gądkowa Wielkiego i Gądkowa Małego)
Podczas II wojny światowej, w Gross Gandern i Klein Gandern kreis Weststernberg – Ostbrandenburg ( Gądków Wielki i Gądków Mały powiat Sulęcin woj. Lubuskie ) na robotach przymusowych przebywali Polacy.
Z uwagi na...
29 cze 2012214(Relacja rozmowy z p. Marią Chilicką z dnia 12.01.2008 r.)
17 września 1939 roku, jak weszli „Ruskie” skończyła się polska szkoła w Nalibokach. Okupanci zorganizowali szkołę białoruską. Tak jak w innych miejscowościach, uznano, że nauka w polskiej szkole była na niższym poziomie niż w ZSRR, i wszystkie klasy...
28 cze 2012745
(Relacja z rozmowy z p. Marią Chilicką przeprowadzona w dniu 10.01.2009 r.)
Kiedy się urodziłam w 1926 r., w Nalibokach nie było jeszcze państwowego budynku szkolnego. Administracja wynajmowała pomieszczenia od ludzi. W naszym domu przy ul.Nowogródzkiej, także wynajmowali kilka pokoi. Nową szkołę wybudowano ok. 1928/29...
23 cze 2012403(Na podstawie relacji Pani Danuty Leszczyńskiej)
Na mocy ustawy z 24 lipca 1919 r., odrodzona po latach zaborów Polska utworzyła Policję Państwową. Po polsko - sowieckiej wojnie 1920 r., powołano 3 okręgi administracyjne: wołyński, poleski, nowogródzki i powołano Komendy Policji |Państwowej. W okręgu nowogródzkim...
21 cze 2012235(Na podstawie rozmów z byłymi mieszkańcami Nalibok)
Naliboczanin p. Wacław Nowicki, autor książki pt. „Żywe echa” twierdzi, że Kronika Nalibocka w czasie tragicznych wydarzeń w miasteczku nie spłonęła. Organista p. Pietraszkiewicz miał ją przekazać Michałowi Karpowi. Kroniki nie ma, i nikt nie wie co się z...
21 cze 2012939
(Czerwiec 1942 r.)
Późną jesienią 1941 r. Niemcy utworzyli w Iwieńcu getto, w którym zgromadzili ludność żydowską z Iwieńca i okolicznych miejscowości: Wołmy, Rubieżewicz, Nalibok i Kamienia.
Teren getta ogrodzili wysokim płotem, na domach rozwiesili żółte tabliczki z sześcioramienną gwiazdą i...
20 cze 2012169/Relacja rozmowy z p. Marią Chilicką, spisana w dniu 9 czerwca 2010 r./
Procesja Bożego Ciała w Nalibokach wychodziła z kościoła pw. św. Bartłomieja o godz. 11.00. Szło bardzo dużo ludzi, ksiądz Józef Bajko mówił, że na parafii ma ok. 10 tys. spowiedników. Na początku niesiono krzyż, za nim małe...