Gazeta władz obwodu brzeskiego „Zaria” informuje o intensywnych pracach restauracyjnych, prowadzonych w siedzibie rodu Rejtanów w Hruszówce (rejon lachowicki).
To tam urodził się i zmarł Tadeusz Rejtan (1742‒1780) – najbardziej znany przedstawiciel rodu, słynny poseł województwa nowogródzkiego na sejm rozbiorowy z 1773 r. Według tradycji rodzinnej, po nieudanym proteście i zatwierdzeniu przez sejm I rozbioru Rzeczypospolitej, Rejtan wrócił do rodzinnego majątku i tam popadł w obłęd. Ostatnie lata życia spędził zamknięty przez krewnych (sam rodziny nie założył) w „murowance”, czyli oficynie znajdującej się w pobliżu dworu. Tam miał popełnić samobójstwo, kalecząc się szkłem.
„Wkrótce ten zespół dworski ma zostać wpisany na listę odrestaurowanych perełek architektonicznych obwodu brzeskiego” – z optymizmem donosi „Zaria”.
Gazeta przypomina, że pierwsze kroki, umożliwiające trwającą obecnie restaurację zabytkowej siedziby, wykonały w 2016 roku władze rejonowe w Lachowiczach i władze powiatowe w Łęczynie (województwo lubelskie), podpisując umowę o współpracy.
„W wyniku tego porozumienia zrodziła się idea odnowienia dwóch obiektów historycznych – siedziby Rejtanów w Hruszówce i dworu Łachertów w gminie Puchaczów” – powiedziała dziennikarzom szefowa wydziału ds. ideologii, kultury i młodzieży Lachowickiego Rejonowego Komitetu Wykonawczego Nina Prichacz.
Inwestycja zostanie zrealizowana w ramach programu współpracy transgranicznej „Polska – Białoruś – Ukraina 2014 -2020”.
We wrześniu 2018 roku został podpisany kontrakt grantowy na dofinansowanie ze środków z międzynarodowej pomocy technicznej UE wysokości 2,5 miliona euro.
Na restaurację siedziby Rejtanów została przydzielona kwota wysokości 1,327 miliona euro, z czego 140 tysięcy euro wynosi wkład własny strony białoruskiej. W ubiegłym roku wykonawcy prac restauracyjnych po stronie białoruskiej opracowali projekt i oszacowali koszty pierwszego etapu restauracji kompleksu dworskiego Rejtanów, a w marcu bieżącego roku rozpoczęły się prace na obiekcie. „Obecnie prace w Hruszówce idą pełną parą”– napisała „Zaria”.
Jak pisze portal polonika.pl, rodowe gniazdo Rejtanów leży między Baranowiczami a Kleckiem. Hruszówka w I Rzeczypospolitej znajdowała się na terenie województwa nowogródzkiego. W rękach Rejtanów, rodziny pochodzenia niemieckiego, osiadłej około 1600 r. na terenie Rzeczypospolitej, majątek ten znajdował się od połowy XVII w.
Dwór w Hruszówce – rysunek Napoleona Ordy z 1866 roku
W połowie XVIII w. wybudowano w Hruszówce klasycystyczny dwór, znany z rysunku Napoleona Ordy.
Ostatni potomek rodu, Józef Rejtan, z nieznanego powodu rozebrał stary dwór i na jego miejsce zbudował ten istniejący do dzisiaj. Po śmierci Rejtana w 1910 r., pozostały po nim majątek ziemski został podzielony pomiędzy potomków dwóch jego sióstr, Marii Grabowskiej i Jadwigi Czapskiej.
Po traktacie ryskim Hruszówka szczęśliwie znalazła się po polskiej stronie granicy (od ZSRR dzieliło ją zaledwie 30 km) i weszła w skład reaktywowanego województwa nowogródzkiego.
oprac. a.pis/ab na podst. Głos znad Niemna
fot. polesie.org
Dodaj komentarz
Uwaga! Nie będą publikowane komentarze zawierające treści obraźliwe, niecenzuralne, nawołujące do przemocy czy podżegające do nienawiści!