• ARCHIWUM KRESOWE
  • PODRÓŻE PO KRESACH
  • BIBLIOTEKA KRESOWA
  • KUCHNIA KRESOWA
  • Niepodległość
  • KALENDARIUM
    • Styczeń w Historii Kresów
    • Luty w Historii Kresów
    • Marzec w Historii Kresów
    • Kwiecień w Historii Kresów
    • Maj w Historii Kresów
    • Czerwiec w Historii Kresów
    • Lipiec w Historii Kresów
    • Sierpień w Historii Kresów
    • Wrzesień w Historii Kresów
    • Październik w Historii Kresów
    • Listopad w Historii Kresów
    • Grudzień w Historii Kresów
  • POLACY NA WSCHODZIE
  • HISTORIA I WSPOMNIENIA
  • WYSZUKIWARKA KRESOWA
  • GAZETY KRESOWE
    • Archiwum “Magazynu Polskiego”
    • Archiwum “Głosu znad Niemna”
    • Archiwum “Echa Polesia”
    • Archiwum “Polaka na Łotwie”
    • Archiwum “Kuriera Galicyjskiego”
    • Archiwum “Słowa Polskiego”
    • Archiwum “Monitora Wołyńskiego”
    • Archiwum “Głosu Polonii”
    • Archiwum “Polonii Charkowa”
    • Archiwum “Dziennika Kijowskiego”
    • Archiwum “Krynicy”
    • Archiwum “Gazety Polskiej Bukowiny”
    • Archiwum “Wołanie z Wołynia”
    • Archiwum “Naszych Dróg”
    • Archiwum “Tęczy Żytomierszczyzny”
    • Archiwum “Lwowskich Spotkań”
    • Archiwum “Polaków Donbasu”
    • Archiwum “Mozaiki Berdyczowskiej”
    • Archiwum “Słowa Życia”
  • TV Kresy24.pl
Kresy24.pl – Wschodnia Gazeta Codzienna
  • 01 Mar 2021
  • Ukraina
  • Białoruś
  • Rosja
  • Litwa
  • Azja i Zakaukazie
  • Region Bałtyku
  • Trójmorze
  • русский
  • yкраїнська
Kresy24.pl - Wschodnia Gazeta Codzienna
  • ARCHIWUM KRESOWE
  • PODRÓŻE PO KRESACH
  • BIBLIOTEKA KRESOWA
  • KUCHNIA KRESOWA
  • Niepodległość
  • KALENDARIUM
    • Styczeń w Historii Kresów
    • Luty w Historii Kresów
    • Marzec w Historii Kresów
    • Kwiecień w Historii Kresów
    • Maj w Historii Kresów
    • Czerwiec w Historii Kresów
    • Lipiec w Historii Kresów
    • Sierpień w Historii Kresów
    • Wrzesień w Historii Kresów
    • Październik w Historii Kresów
    • Listopad w Historii Kresów
    • Grudzień w Historii Kresów
  • POLACY NA WSCHODZIE
  • HISTORIA I WSPOMNIENIA
  • WYSZUKIWARKA KRESOWA
  • GAZETY KRESOWE
    • Archiwum “Magazynu Polskiego”
    • Archiwum “Głosu znad Niemna”
    • Archiwum “Echa Polesia”
    • Archiwum “Polaka na Łotwie”
    • Archiwum “Kuriera Galicyjskiego”
    • Archiwum “Słowa Polskiego”
    • Archiwum “Monitora Wołyńskiego”
    • Archiwum “Głosu Polonii”
    • Archiwum “Polonii Charkowa”
    • Archiwum “Dziennika Kijowskiego”
    • Archiwum “Krynicy”
    • Archiwum “Gazety Polskiej Bukowiny”
    • Archiwum “Wołanie z Wołynia”
    • Archiwum “Naszych Dróg”
    • Archiwum “Tęczy Żytomierszczyzny”
    • Archiwum “Lwowskich Spotkań”
    • Archiwum “Polaków Donbasu”
    • Archiwum “Mozaiki Berdyczowskiej”
    • Archiwum “Słowa Życia”
  • TV Kresy24.pl
Home
Biblioteka Kresowa

Likwidatorzy Czarnobyla. Nieznane historie

29 Maj 2019 Biblioteka Kresowa, Region Bałtyku, Ukraina 0 comments

Tak się złożyło, że tę książkę Pawła Sekuły można czytać jako suplement do serialu HBO “Czarnobyl”, który wstrząsnął widzami na całym świecie. Jest to bardzo rzetelna i równie wstrząsająca monografia mniej znanego “wątku łotewskiego” dotyczącego katastrofy czarnobylskiej.

W książkach, artykułach czy filmach mówi się w związku z katastrofą w elektrowni atomowej w Czarnobylu w 1986 roku głównie o wysiłku i cierpieniach narodów ukraińskiego, białoruskiego i rosyjskiego. Sam Sekuła jedną ze swoich poprzednich monografii poświęcił właśnie temu, jak tragedia ta wpłynęła na Ukrainę. Ale przecież ZSRS składała się z wielu innych zniewolonych narodów. W całym Związku Sowieckim mobilizowano zwykłych ludzi do jednego z najbardziej koszmarnych zadań, jakie można było sobie wyobrazić – likwidacji skutków katastrofy, co wiązało się przecież z dużym prawdopodobieństwem straszliwej śmiertelnej choroby, i w istocie często do tego prowadziło. Stosunkowo wielu ludzi wcielano do oddziałów wojska czy obrony cywilnej na Łotwie, Estonii i Litwie. Autor książki skupia się szczególnie na wątku łotewskim.

Jego łotewscy rozmówcy nie mają wątpliwości, że był to ostatni rozdział cierpień ich narodu, jakich zaznał ze strony sowieckiego okupanta. Ostatni akt wyzyskiwania i przemocy ze strony Moskwy. Przeżycia, opowieści i tragedie, które były udziałem mimowolnych łotewskich bohaterów ostatniej wielkiej akcji państwa sowieckiego wpłynęły na narastanie nastrojów niepodległościowych przyspieszając rozpad ZSRS. Tak było zresztą i w innych republikach sowieckich. Wszak nie przez przypadek pierwsze otwarte wystąpienia przeciwko Kremlowi zaczęły się od ruchów ekologicznych.


Wartością tej książki jest też całe tło historyczne. W Polsce w zasadzie wielu ludzi nie zdaje sobie sprawy, jakiej inżynierii społecznej poddane były narody bałtyckie, które stanęły na skraju unicestwienia. Nie w sensie ludobójstwa, ale w sensie sowietyzacji krajów bałtyckich. Gdyby ZSRS potrwał jeszcze parę dekad, prawdopodobnie nie byłoby już praktycznie narodów bałtyckich. A szczególnie trudna była już w latach 80. sytuacja właśnie Łotyszy, którzy stawiali się mniejszością we własnym kraju.

Sednem tej książki są po prostu świadectwa tych, którzy opowieści o tych, którzy nie przeżyli. Podobnie jak w serialu “Czarnobyl” czy książkach Swiatłany Aleksijewicz mamy chwytające za gardło i przerażające historie “biorobotów” (bo tak nazwano “przymusowych ochotników” rzuconych do usuwaniu bezpośrednich skutków katastrofy i dekontaminacji tzw. strefy wykluczenia wokół Czarnobyla), nie wyposażonych ani w pełną informację o wszystkich zagrożeniach, ani w komplet odpowiedniego sprzętu, ani nawet wiedzę o stanie swojego zdrowia (ich własne wyniki badań przed nimi utajniano!). Panował bałagan i instrumentalne traktowanie, uwijało się też KGB. Mimo to, dochodziło do protestów, a nawet punktowych buntów.


Ta książka to kolejny hołd złożony tym ludziom, “likwidatorom Czarnobyla”, tutaj akurat pochodzącym z Łotwy (nie tylko etnicznym Łotyszom, ale też pochodzącym z Łotwy Rosjanom, Polakom, Ukraińcom, Białorusinom itd.). Gdyby nie ich ofiara i poświęcenie, skutki katastrofy czarnobylskiej byłyby dużo straszniejsze dla regionu i dla całej Europy. Jednocześnie, gdyby ZSRS nie był państwem totalitarnym i tak zakłamanym, prawdopodobnie ofiar wśród tych mimowolnych bohaterów byłoby dużo mniej. Natomiast, gdyby nie ta katastrofa i to, jak władze sowieckie do niej podeszły, ZSRS nie upadłby tak szybko.

Marcin Herman

Paweł Sekuła, Likwidatorzy Czarnobyla. Nieznane historie, Wydawnictwo Naukowe PWN, 2019

 

Podziel się tym z innymi. Udostępnij na:

Powiązane wiadomości:

[BEZ KOMENTARZA] Prypeć koło Czarnobyla, rok 1983
Tagi: Czarnobyl katastofa w Czarnobylu Likwidatory Czarnobyla nieznane historie Likwidatorzy Czarnobyla Łotwa Sekuła ZSRS
  • Tags
  • Czarnobyl
  • katastofa w Czarnobylu
  • Likwidatory Czarnobyla nieznane historie
  • Likwidatorzy Czarnobyla
  • Łotwa
  • Sekuła
  • ZSRS

Dodaj komentarz Anuluj

Najczęściej czytane
Bestialskie tortury w rosyjskiej kolonii karnej. Wyciekły nagrania

Bestialskie tortury w rosyjskiej kolonii karnej. Wyciekły nagrania

"Kijów wyczerpał zdolności do przesuwania się na Zachód w oparciu o Niemcy"

"Kijów wyczerpał zdolności do przesuwania się na Zachód w oparciu o Niemcy"

Białoruska TV: Niemiecki terror z II wojny światowej doskonałym wzorcem dla utrzymania porządku w kraju (WIDEO)

Białoruska TV: Niemiecki terror z II wojny światowej doskonałym wzorcem dla utrzymania porządku w kraju (WIDEO)

Łukaszenka u Putina (WIDEO) (ZDJĘCIA)

Łukaszenka u Putina (WIDEO) (ZDJĘCIA)

Łukaszenka podzielił się władzą z 45- letnim synem

Łukaszenka podzielił się władzą z 45- letnim synem

Zapomniane polskie państwo między Rosją i Chinami

Zapomniane polskie państwo między Rosją i Chinami

Gerard Depardieu podejrzany o gwałt

Gerard Depardieu podejrzany o gwałt

Amnesty International nie uznaje już Aleksieja Nawalnego za więźnia sumienia. Z powodu jego wypowiedzi sprzed kilkunastu lat

Amnesty International nie uznaje już Aleksieja Nawalnego za więźnia sumienia. Z powodu jego wypowiedzi sprzed kilkunastu lat

Zaproszenie na konferencję: ZBRODNIA W KUROPATACH 1937–1941: PRAWDA I WOLNOŚĆ

Zaproszenie na konferencję: ZBRODNIA W KUROPATACH 1937–1941: PRAWDA I WOLNOŚĆ

Пшемислав Журавський вель Граєвський: Чи поняття «Креси» сьогодні потребує уточнення і дискусії? (II)

Пшемислав Журавський вель Граєвський: Чи поняття «Креси» сьогодні потребує уточнення і дискусії? (II)

Najnowsze
01 Mar
Historyczne Kalendarium Kresowe

1 marca w Historii Kresów

28 Lut
Rosja

Naprzeciw rosyjskiego konsulatu w Charkowie pojawił się wymowny baner z Półwyspem Krymskim

28 Lut
Rosja

Na Krymie wyschły dwa zbiorniki wodne

28 Lut
Rosja

Krawczuk: zaostrzenie sytuacji w Donbasie to wynik sankcji wobec Medwedczuka

28 Lut
Ukraina

W szpitalu w Czerniowcach doszło do ekspozji i pożaru instalacji tlenowej. Zmarły dwie osoby

28 Lut
Historia i Wspomnienia

Teresa Zachara: Trudna historia upamiętnień w Hucie Pieniackiej

28 Lut
Białoruś

Białoruś protestuje przeciwko organizacji marszu „tzw. żołnierzy wyklętych” w Hajnówce

Publikacje wyrażają jedynie poglądy autora/ów i nie mogą być utożsamiane z oficjalnym stanowiskiem Kancelarii Prezesa Rady Ministrów.

© Kresy24.pl 2018. Wszelkie Prawa Zastrzeżone.  Kontakt | Polityka prywatności
Produkcja: Fundacja Wolność i Demokracja