Jadwiga Jaraczewska, młodsza córka Józefa Piłsudskiego, pilotka służby pomocniczej RAF podczas wojny, spoczęła na stołecznych Powązkach.
Uroczystości pogrzebowe odbyły się w asyście honorowej żołnierzy Wojska Polskiego. W ostatniej drodze towarzyszyli jej bliscy, przedstawiciele władz państwowych, kombatanci i potomkowie żołnierzy marszałka Piłsudskiego.
Jadwiga Piłsudka -Jaraczewska zmarła 16 listopada. Miała 94 lata.
Była drugą córką Aleksandry i Józefa Piłsudskich. Urodziła się 28 lutego 1920 r. Dzieciństwo oraz młodość spędziła w Warszawie. W latach 1921-1922, wraz z rodzicami i starszą siostrą Wandą, mieszkała w Belwederze, potem, od 1923 do 1926 r. w Sulejówku (to miejsce uważała za swój dom rodzinny). Po przewrocie majowym, w 1926 r. Piłsudscy ponownie wprowadzili się do Belwederu i mieszkali tam do śmierci Marszałka w 1935 r. Jadwiga – w domu nazywana Jagodą – była od najmłodszych lat świadkiem odbywających się w Sulejówku i Belwederze spotkań i uroczystości rodzinnych oraz państwowych.
Jadwigę Piłsudską już w gimnazjum zafascynowało lotnictwo. Interesowały ją zarówno konstrukcje lotnicze, samoloty, szybowce, jak i modelarstwo. Swój pierwszy model złożyła mając 12 lat. W 1937 r., w wieku 17 lat ukończyła kurs Wołyńskiej Szkoły Szybowcowej Ligi Powietrznej i Przeciwgazowej Sokola Góra koło Krzemieńca na Wołyniu. Szkoliła się wówczas na szybowcu Wrona. Podczas następnych dwóch lat zdobyła wszystkie szybowcowe kategorie, od A do D. Była członkinią Aeroklubu Warszawskiego, w którym latała m.in. na motoszybowcach Bąk. W 1939 r., jako najmłodsza w Polsce posiadaczka licencji szybowcowej kategorii D, Jadwiga Piłsudska pokonała na szybowcu Delfin 270 km z Bieszczad na Podlasie.
Jadwiga Piłsudska zamierzała rozpocząć studia na kierunku inżynierii lotniczej na Wydziale Mechanicznym Politechniki Warszawskiej. Planom tym przeszkodził wybuch wojny.
Po wybuchu wojny razem z matką i siostrą dotarła do Londynu i wkrótce rozpoczęła studia na wydziale architektury Uniwersytetu Cambridge. W 1942 r. została przyjęta do Air Transport Auxiliary (ATA) – służby pomocniczej Royal Air Force, zajmującej się m.in. rozprowadzaniem wyprodukowanych lub wyremontowanych samolotów z fabryk i warsztatów na lotniska RAF. Tam przechodziła kolejne szkolenia i uzyskiwała uprawnienia do pilotowania różnych samolotów dwusilnikowych. Po konferencji tzw. wielkiej trójki w Teheranie pod koniec 1943 r., na której zapadły decyzje niekorzystne dla Polski, Jadwiga Piłsudska złożyła wniosek o zwolnienie ze służby w ATA. Odeszła z niej 20 stycznia 1944 r. w stopniu second officera (odpowiednik porucznika).
Za półtoraroczną służbę odznaczona została polskim odznaczeniem – Brązowym Krzyżem Zasługi z Mieczami. Po odejściu z ATA podjęła przerwane studia, tym razem w Polskiej Szkole Architektury przy Uniwersytecie w Liverpoolu. Ukończyła je w 1946 r. Studiowała także urbanistykę i socjologię.
Pod koniec 1944 r. poślubiła kpt. Andrzeja Jaraczewskiego, oficera Marynarki Wojennej. Po zakończeniu wojny pozostała w Londynie jako uchodźca polityczny nie przyjmując brytyjskiego obywatelstwa. Początkowo projektowała domy, ale później, wraz z mężem, otworzyła niewielką firmę produkującą lampy i meble.
Wraz z matką Aleksandrą Piłsudską oraz siostrą Wandą była zaangażowana w działalność polskiego wychodźstwa powojennego, wspierając działalność Instytutu Józefa Piłsudskiego w Londynie. Poza tym organizowała pomoc dla „solidarnościowego” podziemia. Podejmowała też wraz z mężem i dorosłymi dziećmi, Joanną i Krzysztofem, działania na rzecz uwolnienia więźniów politycznych oraz wspierała demokratyczną opozycję w Polsce.
Jesienią 1989 r. Jadwiga Piłsudska-Jaraczewska wraz z mężem i siostra Wandą wróciła do Polski i zamieszkała w Warszawie. Razem z siostrą Wandą, córką Joanną Onyszkiewicz i synem Krzysztofem założyła Fundację Rodziny Józefa Piłsudskiego. Fundacji udało się odzyskać dworek Milusin w Sulejówku i utworzyć Muzeum Józefa Piłsudskiego. Otwarcie tego obiektu planowane jest na 2017 r., na 150. rocznicę urodzin Józefa Piłsudskiego.
W 2008 r. Jadwiga Piłsudska-Jaraczewska została odznaczona Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski za „bohaterską postawę i męstwo wykazane podczas II wojny światowej, za wybitne zasługi w popularyzowaniu historii i tradycji Narodu Polskiego oraz pielęgnowanie pamięci o dokonaniach Marszałka Józefa Piłsudskiego”.
Kresy24.pl za: nowahistoria.interia.pl/PAP
5 komentarzy
józef III
21 listopada 2014 o 21:20Cześć, chwała, pamięć !
kbb2
18 lipca 2016 o 11:14To nieprawdopodobne że do niedawna mieliśmy między nami jeszcze takie wartościowe osoby… Pozostały z nich dosłownie jeszcze tylko nieliczni…. Chwała i Cześć Bohaterom .!!!
Jan
26 stycznia 2017 o 09:53Co do Józefa Piłsudskiego to nie mam jednoznacznego zdania. Z jednej strony Bohater Narodowy odtwórca Państwa Polskiego. Z drugiej zwolennik budowy armii na bazie kawalerii. Mówił, ze w Polsce trze 40 pułków kawalerii. Nie przepadał za lotnictwem. Gdybyśmy w 1939 mieli dobra broń przeciwpancerna i nowoczesne lotnictwo, może po 3 m-ca naszej obrony wreszcie ruszyliby się Francuzi. A Polacy do ostatniego dnia pokoju eksportowali do Belgii b. dobry, jak na ówczesne czasy samolot ŁOŚ.
Lublinianka
25 lutego 2017 o 21:45I tak to mariaż połączył wnuczkę Ziuka i syna odrażającego ludobójcy, nie pierwszy i nie ostatni taki przypadek. Noblesse oblige, niesmak pozostaje.
Marta
25 marca 2020 o 13:43przepraszam ale tam na górnym zdjęciu ta starsza pani to nie jest Jadwiga Pilsudska tylko Halina Babińska….