Brzeżański zamek potrzebuje renowacji

Zamek w Brzeżanach w obwodzie tarnopolskim zbudował Mikołaj Sieniawski w 1554 roku. Teraz ta jedna z największych obronnych budowli renesansowych potrzebuje renowacji.

Zespół zamkowy Sieniawskich – to zabytek narodowy. Zamek jest własnością państwa i należy do Państwowego Rezerwatu Historyczno- Architektonicznego w mieście Brzeżany. Wewnątrz zespołu Sieniawskich znajduje się niewielka makieta zamku, która pozwala zobaczyć, jak budowla wyglądała wcześniej. Teraz mury zamku rujnują się. O tym, że nie można podchodzić bliżej informują napisy ostrzegawcze.

Niektóre okna zamurowane są cegłą. Zapytaliśmy dyrektora Państwowego Rezerwatu Historyczno-Architektonicznego w Brzeżanach Wasylia Zoryka – kiedy w zamku ostatnio prowadzono prace remontowe i renowacyjne, i ile na to wydano kosztów. Wasyl Zoryk zaznaczył, że ze względu na brak finansowania obecnie nie prowadzi się żadnych prac renowacyjnych zespołu zamkowego Sieniawskich.

Jeszcze w 2004 r. Instytut Naukowo- Badawczy «Ukrzachidprojektrestawracja» opracował program prac dotyczących odbudowy i adaptacji zamku, a także dokumentację niezbędną do wyeliminowania sytuacji awaryjnych i renowacji poszczególnych części. Dokumentacja, która przewidywałaby całkowitą odbudowę zamku, nie istnieje. W latach 2005- 2008 przeprowadzono prace przeciwawaryjne, na które wydano 1 mln 530 tys. hrywien.

Dyrektor rezerwatu uważa, że najpierw trzeba odnowić kaplicę Świętej Trójcy, która jest zabytkiem o znaczeniu narodowym. Poinformował, że renowacje wnętrza kaplicy zamku po raz ostatni przeprowadzono jeszcze w XIX wieku – w latach 1876-1878. Inicjatorem był właściciel zamku Stanisław Potocki. Prace wykonano pod kierownictwem profesora Politechniki Lwowskiej Leonarda Marconiego z udziałem artysty i konserwatora Augusta Comte’a.

Śmierć właściciela zamku uniemożliwiła ukończenie zaplanowanych prac. Początkowe prace badawcze na zamku w 1924 r. i nowe próby prac renowacyjnych w latach 1933–1934 (z inicjatywy pułkownika Stanisława Widackiego) również nie zostały ukończone. W 1970 r. przeprowadzono prace konserwatorskie tylko selektywnie. Projekty renowacyjne w latach 1980 zakończyły się na opracowaniu dokumentacji technicznej. Ostatnie prace konserwatorskie przeprowadzono w latach 2007-2008 kosztem budżetu państwa. Wtedy odnowiono gzyms, latarnie i kopuły z pozłoconymi krzyżami na kaplicy Świętej Trójcy. Wydano na to 1 mln 447 tys. hrywien.

Maja GOŁUB

Monitor Wołyński/ 26 lutego 2015

Podziel się tym z innymi. Udostępnij na:

Powiązane wiadomości:

30 października w Historii Kresów 9 października w Historii Kresów 28 lutego w Historii Kresów 29 stycznia w Historii Kresów 2 grudnia w Historii Kresów