Romuald Wernik, w formie beletrystycznej przedstawił wydarzenia jakie miały miejsce podczas II W.Ś., w Ostrogu na Wołyniu.
Ostróg n/Horyniem ma ponad 900 letnią historię, w 1341 r., był przyłączony do Królestwa Polskiego przez króla Kazimierza Wielkiego. Był własnością i stolicą jednego z najbogatszych rodów magnackich Rzeczypospolitej – ordynacji Ostrogskich. Znana była Akademia Ostrogska, kolegium Jezuitów oraz klasztory karmelitów i kapucynów. Był siedzibą prawosławnego biskupstwa.
W latach 1921/39 w granicach RP w Województwie Wołyńskim.
Aby dobrze zrozumieć co się wydarzyło w Ostrogu podczas II W.Ś., musimy zajrzeć do opracowania Władysława I Ewy Siemaszków pt. „Ludobójstwo dokonane przez nacjonalistów ukraińskich na ludności polskiej Wołynia 1939/45”.
5 października 1942 r. Niemcy z policją ukraińską „zlikwidowali” Żydów z getta, a domy w getcie zburzyli.
Romuald Wernik podjął beletrystyczną próbę wyjaśnienia genezy zbrodni ludobójstwa polskiej ludności w okresie 1943/44 r. Dlaczego ukraińscy nacjonaliści zamierzali „rozwiązać kwestię etniczną Ostroga po swojej myśli”.
Konflikt polsko ukraiński był na rękę dwóm kolejnym okupantom Wołynia, ale prymitywni politycy galicyjscy, do ludobójstwa wzywający nie zdawali sobie z tego sprawy i kopali rów dzielący autochtonów tej ziemi, który przez długie lata będzie źródłem nienawiści w przyszłości”.
Obok aspektu geopolitycznego, Autor próbuje zrozumieć aspekt psychologiczny ludzi – banderowców, którzy zabijali Polaków.
Przywódca polskiej obrony o. Remigiusz Kranc myślał: „prawosławnym ostrogskim nie przeszkadzało gdy kościoły i cerkwie w mieście budowano. Jakże piękną synagogę na rynku wzniesiono i szkołę rabinacką. A teraz to ludziom przeszkadzać zaczęło… Kozacy za Chmielnickiego szkołę rabinacką zniszczyli, Niemcom synagogi przeszkadzają, Rosjanom kościoły i cerkwie. Ukraińcy noże w cerkwiach święcą…”
„Nie ma wrednych narodów, są natomiast wredne ideologie. Banderowcy faszyzmem zostali opętani, faszyzm za swoją ideologię przyjęli. Ludziom ciemnym i prymitywnym hajdamacczyzną oczarowanym zaszczepili faszyzm. I nie tylko ciemnym, inteligencji też”.
W Ostrogu nacjonaliści ukraińscy zamordowali 118 + ? Polaków.
Książka to swego rodzaju epitafium dla polskiej ludności Ostroga, i dla jej obrońców na czele z proboszczem o. Remigiuszem Krancem (kapucyn) i por. Marianem Orlińskim „Jerzy”.
Z perspektywy kilkudziesięciu lat coraz lepiej widać potwierdzenie łacińskich maksym: „divide et impera” i „ist fecit qui prodest”, które mają swoje odzwierciedlenie w książce Romualda Wernika !
Redaktor serii Ks. Witold Józef Kowalów. Korekta Irena Dejneka, Ludmiła Poliszczuk.
Copyright by Ośrodek Romuald Wernik, Londyn 2000
Copyright by Ośrodek “Wołanie z Wołynia”, Biały Dunajec 2014.
Stanisław Karlik
Dodaj komentarz
Uwaga! Nie będą publikowane komentarze zawierające treści obraźliwe, niecenzuralne, nawołujące do przemocy czy podżegające do nienawiści!