W sobotę 14 października, w reprezentacyjnej siedzibie władz Wilna, mer Valdas Benkunsas wręczył dyplomy i odznaczenia „Za zasługi dla Samorządu Wilna” Społecznemu Komitetowi Opieki nad Starą Rossą.
Wyróżnienia otrzymali też prezes Społecznego Komitetu Opieki nad Starą Rossą Dariusz Żybort i członek Adam Błaszkiewicz.
Wileński Cmentarz Na Rossie jest jedną z polskich nekropolii narodowych. W skład zespołu cmentarnego wchodzi Stara Rossa (1769/1801), Nowa Rossa (1847), Cmentarz Wojskowy (1920) oraz mauzoleum Matka i Serce Syna (1936).
Pierwsza wzmianka o pochówkach na tym terenie pochodzi z roku 1436, grzebano tu ofiary „morowego powietrza”. Jako nekropolia miejska cmentarz został przejęty w 1801 roku. Rok później wzniesiono tu pierwsze katakumby, a w 1814 roku miało miejsce pierwsze powiększenie obszaru nekropolii o tereny nazywane obecnie Górką Literatów. W 1820 roku teren cmentarza otoczono murem, a w roku 1840 ks. Józef Bogdanowicz zainicjował wybudowanie w pobliżu katakumb neogotyckiej kaplicy pogrzebowej. Od tego czasu cmentarz uznawano za elitarny, chowano tu osoby zasłużone lub stojące wyżej w hierarchii społecznej. W 1847 roku, w związku z wyczerpaniem się możliwości grzebalnych, powstała nowa nekropolia po drugiej stronie ulicy Listopadowej tzw. Nowa Rossa.
Po roku 1945 i opuszczeniu Wilna przez polskich mieszkańców rozpoczęła się celowa dewastacja nekropolii; tragicznym był dla Starej Rossy rok 1952, kiedy doprowadzono do zniszczenia monumentalnych katakumb. Cmentarz został zamknięty dla nowych pochówków w 1967 roku, a dwa lata później wpisany do rejestru zabytków.
Od 1990 roku konserwacją zabytkowych nagrobków zajmuje się miejscowy Społeczny Komitet Opieki nad Starą Rossą (SKOnSR) założony z inicjatywy i przy wsparciu śp. Jerzego Waldorffa, prezesa Społecznego Komitetu Opieki nad Powązkami.
Działalność SKOnSR to przede wszystkim opieka nad pomnikami na Rossie, a także ich renowacja. W ciągu 32 lat działalności staraniem komitetu odnowiono 194 pomniki nagrobne i wzniesiono 5 nowych. SKOnSR działa społecznie, a środki na odnowienie pomników są zbierane podczas kwest – przede wszystkim w Warszawie i Wilnie, podczas dnia Wszystkich Świętych i Zaduszek.
Tymczasem ruszyły tegoroczne, jesienne akcje na rzecz zabytkowych nekropolii Wilna. Do końca października SKOnSR zbiera szklane znicze, które zostaną ustawione na zapomnianych grobach w Dniu Wszystkich Świętych. Są one przyjmowane w Domu Kultury Polskiej w Wilnie. Akcja zbierania zniczy potrwa do 29 października. Można je też przywieźć bezpośrednio z Polski 1 listopada na Rossę.
W ten weekend rozpocznie się też jesienne sprzątanie zabytkowych cmentarzy.
W niedzielę 15 października w południe, na cmentarzu św. Piotra i Pawła w Wilnie, odbędzie się odsłonięcie pamiątkowej tablicy, poświęconej założycielce komitetu Halinie Jotkiałło. Godzinę później już na cmentarzu Na Rossie Dariusz Żybort opowie o odrestaurowanych na nekropolii pomnikach nagrobnych.
Zapalenie zniczy na wileńskich cmentarzach Na Rossie oraz Bernardyńskim odbędzie się 1 listopada po południu. Ponadto w dniu Wszystkich Świętych oraz w dniu Zadusznym odbędzie się kwesta „Pomnikom Rossy”.
RES na podst. SKOnSR
Dodaj komentarz
Uwaga! Nie będą publikowane komentarze zawierające treści obraźliwe, niecenzuralne, nawołujące do przemocy czy podżegające do nienawiści!