„Władze Litwy przejęły niedobre sowieckie praktyki wobec polskiego szkolnictwa”

Szkolnictwo w językach mniejszości narodowych na Litwie ma wielowiekowe tradycje i swoje miejsce w historii, nie pojawiło się znikąd, ma spore osiągnięcia. Nie ma żadnych podstaw, żeby ten system łamać – uważa Jarosław Narkiewicz, wiceprzewodniczący litewskiego parlamentu, inicjator konferencji „Oświata mniejszości narodowych na Litwie: doświadczenia, stan obecny, przyszłość”. O problemach oświaty dyskutowali przedstawiciele resortu oświaty, naukowcy, reprezentanci środowisk nauczycielskich i rodziców (relacja za portalem Wilnoteka.lt):

W działających na Litwie szkołach polskich uczy się obecnie około 12 tys. uczniów, w szkołach rosyjskich – około 14 tys. Najlepszy okres dla szkolnictwa polskiego na Litwie to początek tego stulecia – w 2000 r. po polsku uczyło sie ponad 20 tys. uczniów. Takie dane podał inicjator konferencji wiceprzewodniczący sejmu Jarosław Narkiewicz, który przedstawił dzieje szkolnictwa w językach mniejszości narodowych na terenie Wileńszczyzny na przeciągu wieków, zaczynając od okresu działalności Komisji Edukacji Narodowej poprzez okres zaborów, do czasów obecnych. Zaznaczył, że w okresie sowieckim władze nie były przychylne wobec szkolnictwa polskiego, a władze niepodległej Litwy przejęły niedobre praktyki.

Narkiewicz stwierdził, że poziom szkół mniejszości narodowych jest wysoki, świadczą o tym wyniki egzaminów maturalnych i rankingi szkół. Potwierdził to zresztą w swoim wystąpieniu wiceszef kancelarii rządu Rimantas Vaitkus: wyniki egzaminów maturalnych z większości przedmiotów w szkołach litewskich i nielitewskich są na podobnym poziomie, gorzej wypadają jedynie wyniki egzmianu z języka litewskiego i to dopiero od 2013 r., kiedy egzamin został ujednolicony.

Rimantas Vaitkus zaznaczył, że spośród około 400 polskich szkół na świecie 70 działa na Litwie: „Stworzona jest możliwość nauki w języku ojczystym jest od przedszkola do uczelni wyższej. I jest to naszym zdaniem bardzo dobrze”. Według przedstawiciela rządu, sieć szkół – niezależnie od języka nauczania – kurczy się z powodu sytuacji demograficznej. Finansowanie szkół mniejszości narodowych jest jednak (według danych rządu) wyższe o 38 proc. w porównaniu ze szkołami litewskimi, co pozwala zapewnić fukcjonowanie placówek z mniejszą liczbą uczniów.

Minister oświaty i nauki Audronė Pitrėnienė, która również zabrała głos podczas konferencji, nie pozostawiła złudzeń co do przyszłości oświaty. „Jeśli ktoś oczekuje, że w systemie edukacji nastanie kiedyś okres spokoju i stabilizacji, to muszę go rozczarować: oświata musi się zmieniać, reagować na zmiany w społeczeństwie” – powiedziała szefowa resortu oświaty. Zaznaczyła też, że system oświaty boryka się z dużymi problemami i nie są to bynajmniej wyłącznie problemy szkół mniejszości narodowych. Jak wiadomo, związki zawodowe pedagogów zorganizowały ostatnio kilkudniowy strajk, a rząd musiał wygospodarować w budżecie dodatkowe środki na zwiększenie wynagrodzeń nauczycieli i wychowawców.

Radna stołecznego samorządu, była wiceminister oświaty i nauki Edyta Tamošiūnaitėprzedstawiła konkretne propozycje zmian, jakie należy wprowadzić do obowiązujących obecnie aktów prawnych, by zapewnić sprawne funkcjonowanie szkół mniejszości narodowych. Proponowane zmiany dotyczą między innymi Ustawy o oświacie i zasad egzaminu z języka litewskiego.

Danuta Narbut z Forum Rodziców Szkół Polskich na Litwie przedstawiła wyniki badań dotyczących losów absolwentów szkół w kontekście zmian ustawowych. W badaniach uczestniczyli absolwenci szkół polskich, rosyjskich i litewskich, większość – to osoby, które ukończyły szkoły średnie po odzyskaniu przez Litwę niepodległości. Respondenci musieli odpowiedzieć na pytania dotyczące ich wykształcenia, poziomu wiedzy po ukończeniu szkoły, sytuacji zawodowej, satysfakcji z wykonywanej pracy. Jak powiedziała Danuta Narbut, wnioski są jednoznaczne: absolutna większość absolwentów szkół mniejszości narodowych jest zadowolona z tego, jak ułożył się ich los po ukończeniu szkoły w języku ojczystym. Zdaniem przedstawicielki Forum Rodziców, jest to najlepsze potwierdzenie tezy, że szkoły mniejszości narodowych na Litwie mają rację bytu i należy zapewnić ciągłość edukacji w językach polskim czy rosyjskim.

Kresy24.pl/Wilnoteka.lt

Podziel się tym z innymi. Udostępnij na: