![Pałac Feliksa hrabiego Tyszkiewicza w Połądze Fot. Wikipedia – domena publiczna](https://kresy24.pl/wp-content/uploads/2023/09/Polaga01-480x300.jpg)
Pałac Feliksa hrabiego Tyszkiewicza w Połądze
Fot. Wikipedia – domena publiczna
Zespół dworski w Połądze
Miejscowe dobra należały do ekonomii stołu królewskiego będąc własnością króla. W roku 1529 stały się stolicą jednego z traktów Księstwa Żmudzkiego. Własnością królewską Połąga przestała być podczas sejmu w latach 1773–1775, gdy nadano ją biskupowi wileńskiemu Ignacemu Massalskiemu. Później, drogą koligacji rodzinnych, przeszła na własność Potockich i Niesiołowskich.
Prawa miejskie ma Połąga od 1791 roku. W wyniku rozbiorów Połąga znalazła się po 1795 r. w granicach Imperium Rosyjskiego, najpierw w guberni wileńskiej, a od 1819 r. guberni kurlandzkiej.
W lipcu 1821 roku w Połądze spędził 10 dni Adam Mickiewicz. Swój pobyt powtórzył w lecie 1824 roku mieszkając w rybackiej chacie, na miejscu której stoi obecnie Dom Kultury.
W roku 1824 kupił Połągę Michał hr. Tyszkiewicz i w rękach tej rodziny pozostała do roku 1940.
![](https://kresy24.pl/wp-content/uploads/2023/09/Polaga03-480x319.jpg)
Pałac Tyszkiewiczów w Połądze – obecnie Muzeum Bursztynu
Fot. Wikipedia – domena publiczna
Kolejna rezydencja arystokratycznego rodu Tyszkiewiczów została zbudowana w stylu neorenesansym z elementami klasycyzmu i baroku w latach 1893–1897 przez Franza Heinricha Schwechtena na zlecenie hrabiego Feliksa Tyszkiewicza i zastąpiła skromny, drewniany pałacyk położony nad brzegiem rzeki Rąžė.
W roku 1900 obok pałacu postawiono figurę Jezusa Chrystusa (według niektórych autorstwa samego Bertela Thorvaldsena!), która do dziś jest charakterystycznym elementem pałacowego krajobrazu, mimo że w czasach Związku Sowieckiego została zburzona; ponownie ustawiono ją w 1993 roku.
Na początku XX wieku obok pałacu powstała mała kapliczka, również zaprojektowana przez Schwechtena.
Pałacowe ogrody rozplanował francuski architekt Édouard André wraz z synem – część starych drzew wycięto, by zasadzić nowe, często zupełnie egzotyczne plantacje. Nie obyło się bez kontrowersji, bo na Żmudzi stare drzewostany uważane były za świętość.
![](https://kresy24.pl/wp-content/uploads/2023/09/Polaga04-480x344.jpg)
Plan założenia ogrodowego przy pałacu Tyszkiewiczów w Połądze
Fot. Wikipedia – domena publiczna
Planom rozbudowy założenia pałacowego stanął na drodze wybuch I wojny światowej – w wyniku niemieckiego nalotu bombowego zostało zniszczone główne skrzydło budynku.
Po aneksji Litwy do Związku Sowieckiego w 1945 roku pałac upaństwowiono i z roku na rok popadał w ruinę. W roku 1957 przeprowadzono prace konserwatorskie pod kierunkiem Alfredasa Brusokasa, przeznaczając budynek na dom sztuki. W roku 1963 roku ulokowano tu Muzeum Bursztynu, w którego kolekcji znajduje się 28 tysięcy bursztynów, z których około 15 000 zawiera inkluzje!
![](https://kresy24.pl/wp-content/uploads/2023/09/Polaga02-480x360.jpg)
Bałtyckie molo Tyszkiewicza w Połądze
Fot. Wikipedia – domena publiczna
Po odzyskaniu przez Litwę niepodległości pałac odzyskał Alfred hr. Tyszkiewicz, który zrzekł się swoich praw do nieruchomości na rzecz miasta Połągi. W 1997 roku otrzymał za to honorowe obywatelstwo Połągi.
Kinga Adamczyk na podst.: Liliana Narkowicz, „Ordynacja Tyszkiewiczowska na Zatroczu”, Warszawa 2007; Liliana Narkowicz, „Tyszkiewiczowie rodem z Landwarowa”, Warszawa 2013; Liliana Narkowicz, „Tyszkiewiczowie z Waki”, Warszawa 2010; „Okazałe zespoły dworskie – dziedzictwo hrabiów Tyszkiewiczów” – exploretrakaivilnius.lt; „Tyszkiewiciana : militaria, bibliografia, numizmatyka, ryciny, zbiory, rezydencye etc., etc., etc.”, T. 1 / zebr. Józef Tyszkiewicz, Poznań 1903
Dodaj komentarz
Uwaga! Nie będą publikowane komentarze zawierające treści obraźliwe, niecenzuralne, nawołujące do przemocy czy podżegające do nienawiści!