24 lip 2024847
1917 – I wojna światowa: walczący po stronie rosyjskiej polscy ułani stoczyli pod Krechowcami koło Stanisławowa bohaterską bitwę z 5-krotnie liczniejszymi Niemcami.
Polscy ułani z 1 Pułku tzw. Legionu Puławskiego, w liczbie zaledwie 400 szabel mieli rozkaz powstrzymania natarcia Niemców na Stanisławów i...
22 lip 20241227
1654 – armia carska zdobyła broniony przez Rzeczpospolitą Mścisław dokonując tzw. Rzezi Trubeckiego. Rosjanie wymordowali 15 tys. mieszkańców, w tym kobiety i dzieci.
Wydarzenie to miało miejsce podczas wojny polsko-rosyjskiej z lat 1654-1667. Główne siły moskiewskie szły na Mińsk, a na południu wojska kniazia...
16 lip 2024661
1933 – nadano premierowe wydanie "Wesołej Lwowskiej Fali" - najpopularniejszej w przedwojennej Polsce audycji Polskiego Radia Lwów, gromadzącej 6 mln słuchaczy.
"Wesoła Lwowska Fala" była nadawana na całą Polskę do 1939 r. (od 1938 r. pod nazwą "Tajoj"). Pomysłodawcą audycji i autorem większości tekstów był...
06 lip 2024634
1916 - koniec krwawej 3-dniowej bitwy Legionów Polskich z Rosjanami pod Kostiuchnówką na Wołyniu. Polacy bohatersko zapobiegli przerwaniu frontu, co mogło zmienić losy wojny.
Ta bitwa I wojny światowej miała miejsce w czasie rosyjskiej ofensywy Brusiłowa. Pod naporem armii rosyjskiej wojska austro-węgierskie wpadły w...
13 cze 20241031
1915 – 2 szwadron ułanów II Brygady Legionów brawurową szarżą przełamał trzy linie rosyjskiej obrony pod wsią Rokitna. Poległ dowódca - rotmistrz Zbigniew Dunin-Wąsowicz.
Atak miał na celu zdobycie pozycji w okolicy wsi Rokitna, zaciekle bronionych przez Rosjan. Rotmistrz Dunin-Wąsowicz osobiście poprowadził...
06 cze 2024862
1841 – w Milkowszczyźnie na Grodzieńszczyźnie urodziła się Eliza Orzeszkowa - wybitna polska pisarka, autorka m.in. powieści "Nad Niemnem", społeczniczka.
Zawsze wierna Grodzieńszczyźnie, Eliza Orzeszkowa - z domu Korwin-Pawłowska - była jedną z najwybitniejszych postaci polskiej literatury z Kresów, a jej...
29 maj 2024487
1861 – w Paryżu zmarł Joachim Lelewel - wielki polski historyk i działacz polityczny, profesor Uniwersytetu Wileńskiego, poliglota - władał 12 językami.
Urodzony w 1786 r. W 1815 r. założył "Tygodnik Wileński" - pismo naukowo - literackie, w którym debiutował Adam Mickiewicz. Był posłem na Sejm Królestwa...
21 maj 20241502
1674 – Jan Sobieski, urodzony w Olesku koło Lwowa, został wybrany na króla Polski. Geniusz militarny, przez Turków zwany Lwem Lechistanu, przez chrześcijan - Obrońcą Wiary.
Przypomnijmy, że przyszły król spędził dzieciństwo w rodowej rezydencji w Żółkwi, która i później była jego ulubioną.
Nie...
11 maj 20241120
1918 - bitwa II Brygady Legionów Polskich z przeważającymi siłami niemieckimi pod Kaniowem na obecnej Ukrainie.
Do bitwy doszło po tym jak polska II Brygada - protestując przeciwko postanowieniom Traktatu Brzeskiego - przebiła się przez front austriacko-rosyjski pod Rarańczą i połączyła z polskimi formacjami w Rosji...
Na portalu Kresy 24.pl ukazał się kiedyś tekst z fotografiami Duniłowicz – przed wojną miasteczka w województwie wileńskim, obecnie w obwodzie witebskim na Białorusi. I właśnie ten fakt pobudził moje wspomnienia rodzinne, związane z Kresami Wschodnimi. Nie ma przecież tożsamości bez pamięci i bez wspomnień...
20 kwi 2024660
1807 – urodził się Wincenty Pol - wybitny polski poeta i geograf związany z Kresami. To właśnie on jako pierwszy użył pojęcia Kresy w swoim poemacie "Mohort" z 1854 roku.
Wychował się we Lwowie, ukończył kolegium jezuickie w Tarnopolu, następnie Uniwersytet Lwowski. Wykładał na Uniwersytecie Wileńskim. Brał...
07 kwi 2024621
1962 – zmarł Walerian Czuma - generał, legionista, dowódca obrony Warszawy w 1939 r. Walczył pod Kaniowem i wspólnie z admirałem Kołczakiem przeciwko bolszewikom na Syberii.
Urodził się w 1890 r. W młodości wstąpił do polskich Drużyn Strzeleckich. W czasie I wojny dowodził batalionem Legionów, z którym w 1918...