09 paź 20241143
1610 - zwycięskie polskie chorągwie pod wodzą hetmana Stanisława Żółkiewskiego wkroczyły na Kreml. Rozpoczęła się dwuletnia okupacja Moskwy przez armię Rzeczypospolitej.
Hetman Stanisław Żółkiewski, po rozgromieniu 5-krotnie liczniejszej armii rosyjskiej w bitwie pod Kłuszynem 4 lipca 1610 r., wkroczył...
21 wrz 2024753
1902 – w Duksztach na Litwie urodził się Tomasz Zan - uczestnik walk o Kresy z Litwinami i sowietami, żołnierz Dowbora-Muśnickiego, Września'39, 30 Poleskiej Dywizji Piechoty AK.
Był prawnukiem Tomasza Zana – "Promienistego", bratem Heleny Stankiewicz, ostatnim potomkiem w linii męskiej Zanów. W 1913 r. wstąpił do...
14 lip 2024892
1894 – we Lwowie rozegrano pierwszy oficjalny mecz piłkarski na ziemiach polskich - "Sokoła" Lwów z "Sokołem" Kraków. Zwyciężył Lwów 1:0. Gola strzelił Włodzimierz Chomicki.
Ten pierwszy mecz w historii polskiej piłki nożnej odbył się na specjalnie do tego przygotowanym boisku w Parku Stryjskim, o...
09 maj 2024711
1863 - klęska powstańców styczniowych pod wodzą Zygmunta Sierakowskiego w trzydniowej Bitwie pod Birżami. W jej wyniku powstanie na Litwie zaczęło wygasać.
Bitwa pod Birżami w dniach 7-9 maja składała się z serii czterech bitew: pod Madejkami, Świrplenami, Hudyszkami i Sznurkiszkami. Początkowo powstańcy odnieśli...
03 maj 20242699
Pamięć o tym wielkim i ważnym akcie prawnym to nie tylko deklaracje, rezolucje i manifestacje. To również konkretne upamiętnienia, mające swoją formę architektoniczną, a także nazewnictwo utrwalone w przestrzeni publicznej. Mianem Konstytucji 3 Maja nazywano ulice i place w kresowych miastach i miasteczkach: na Białorusi...
14 paź 2021958
Za symboliczny początek nowożytnej Odessy przyszło się uważać rok 1794 – łatwo go skojarzyć z powstaniem kościuszkowskim. Po tym jak José de Ribas, hiszpański awanturnik w służbie rosyjskiej zdobył na Turkach znajdującą się tu twierdzę Chadżybej, Katarzyna II nakazała budowę nowej osady. Już wkrótce „perła...
W tym roku obchodzimy kolejną rocznicę, uchwalenia pierwszej polskiej Konstytucji, która przeszła do historii nie tylko ze względu na fakt, że była drugą na świecie, a pierwszą w Europie, lecz jako jeden z najważniejszych dokumentów w całej historii Polski. Poza tym jej wartość wpisuje się również w cały kontekst...Historia i Wspomnienia
To prawda, że Konstytucja 3 maja, znosząc dualizm polsko-litewski, dawała początek nowoczesnemu unitarnemu państwu, wprowadzając element społecznej entropii a zarazem stabilizowała władzę wykonawczą. Nie przekreślała jednak - bo nie mogła tego uczynić - wielowiekowych różnic cywilizacyjnych między poszczególnymi...Białoruś
Starodruk „Pieśni nabożnych” Franciszka Karpińskiego z 1792 r. zakupiła na aukcji antykwarycznej za 9 tys. złotych białostocka Książnica Podlaska. Zawarte w dziele pieśni „Kiedy ranne wstają zorze” i „Wszystkie nasze dziennie sprawy”, a także kolędę „Bóg się rodzi” poeta, który ostatnie dni życia...Białoruś
Oddział Związku Polaków na Białorusi w Grodnie od kilku tygodni porządkuje teren cmentarza farnego (pobernardyńskiego) w Grodnie. Polacy wycinają zarośla, które niszczą stare nagrobki na mogiłach zasłużonych grodnian, niektóre mogiły są odnawiane przez grodzieńskich działaczy ZPB. Akcję porządkowania najstarszej...Historia i Wspomnienia
Przedstawiamy pierwszą cześć rozmowy o zdradzie w historii polski na przestrzeni wieków. Na nasze pytania odpowiada dr hab. Jarosław Stolicki, kierownik Zakładu Historii Polski Nowożytnej Uniwersytetu Jagiellońskiego.Profesor Stolicki specjalizuje się w badaniu ustroju Korony w epoce nowożytnej, historią ziemi ruskich i...Historia i Wspomnienia
250 lat temu, 29 lutego 1768 w Barze na Podolu niegodząca się na uszczuplanie suwerenności Rzeczpospolitej szlachta zawiązała konfederację, która przerodziła się w kilkuletnią wojnę z Rosją.
Jeśli potraktować konfederację barską jako pierwsze polskie powstanie (a niektórzy historycy przychylają się do takiej...