Paszport Waleriana Buraka z Iwieńca

Dokument w posiadaniu Elżbiety Kwarcińskiej

 

1. Wyznanie – Rzymskokatolickie, Polak
2. Data urodzenia lub wiek – 23 grudnia 1876 roku
3. Zawód wyuczony – szewc
4. Stan cywilny – żonaty
5. Stan rodzinny – nikt z nim nie przebywa
6. Stosunek do służby wojskowej – w 1898 roku zwolniony od służby i rezerwy wojskowej
7. Podpis….

Przy analfabetyzmie podać cechy fizjonomii

– wzrost….

– kolor włosów….

– cechy szczególne….

Paszport wydany przez Zarząd Miejski Iwieńca

Okaziciel:  WALERIAN BURAK s. Antoniego, mieszkaniec Guberni Mińskiej, Powiatu Mińskiego – mieszczanin miasta IWIENIEC

Uprawniony do poruszania się po terytorium Cesarstwa Rosyjskiego w okresie do 13 stycznia 1916 roku

Ważność dokumentu potwierdza pieczęć z datą wydania, 13 I 1915 rok ( Trzynasty stycznia,  tysiąc dziewięćset piętnastego  roku)

 

Podpisał: Starosta      E. Srimpowicz

 

W styczniu 1915 roku, miasteczko Iwieniec (obecnie Republika Białoruś) znajdowało się w przyfrontowej strefie niemiecko – rosyjskiego frontu wschodniego. Front rozciągał się od Zatoki Ryskiej – przez Dźwiński i Pińsk do Tarnopola.[1] Ustalił się na linii podobnej do wschodniej granicy Polski po drugim rozbiorze.[2]

W związku z działaniami wojennymi i napływem do Iwieńca dużej ilości żołnierzy rosyjskich w miasteczku zapanował głód.[3] Żołnierze kwaterowali we wszystkich domach, można przypuszczać, że także w budynkach cegielni Waleriana Buraka ( Buraczewskiego). Sytuacja ta na pewno spowodowała stagnację produkcyjną zakładu i, stąd poszukiwanie nowych źródeł egzystencji. Przykładem tych poszukiwań jest  paszport wydany przez władze rosyjskie dla Waleriana Buraka. Lata 1918 i 1919 to łupieżczy pobyt Niemców w Iwieńcu.

 

Stanisław Karlik

[1] Janusz Pajewski, Historia Powszechna 1871 – 1918,m PIW, Warszawa 1971. S. 393

[2] Jerzy  Łojek, Kalendarz Historyczny (Polemiczna Historia Polski), Alfa, Warszawa 1994, s. 387

[3] Bronisław Władysław Król, Szkoła jako instytucja wychowawcza w środowisku małomiasteczkowym, PIN, Warszawa 1938, s. 15.