Mikołaj Śnieżko – Wójt Iwieńca

Grzegorz Suchocki, który w latach dwudziestych był sołtysem w wiosce Mniszany, wspominając p. Mikołaja Śnieżko zawsze jego nazwisko akcentował na „a”, mówił „Śnieżka”.

Por. piechoty posp.rusz. Mikołaj Śnieżko s. Józefa i Marii z Wiśniewskich, ur. 10IV 1895 w Jasienicy. W I wojnie światowej w armii rosyjskiej. Od sierpnia 1917 do lutego 1918 w II Korpusie Polskim, następnie więziony w Moskwie i internowany na Białorusi.

W WP od 12 maja 1919 do 12 lipca 1927 r. W l. 1922/23 służył w 22 pp, w 1924 w 86 pp, ostatnio kadra oficerska OK IX. Ewidencyjnie przynależny do PKU Baranowicze. Zamieszkały w folwarku Skiporowce woj. nowogródzkie. Zmobilizowany 15IX 1939 r. do 6 baonu KOP.(Inf. ROPWiM – Lista Katyńska, Midenoje T. II)

W 1919 r., po wyjściu niemieckich okupantów, gmina wiejska iwieniecka należała do powiatu mińskiego. We wrześniu 1920 r., po wyjściu bolszewików powołano władze gminne, które organizował kpt. Mendlik z 215 pułku jazdy wielkopolskiej. W dniu 1 marca 1926 r., gminę włączono do powiatu wołożyńskiego. W 1930 r., do gminy iwienieckiej włączono 21 miejscowości, które należały do gminy nalibockiej.(1) W 1921 r., cała ówczesna gmina liczyła 11.366 mieszkańców – 10.830 Polaków, 530 Białorusinów, 5 Żydów, 1 Rosjanin.(2)

Mniszany w 1921 r. były w gminie Pierszaje powiat Stołpce – w 1933 r. nadal w gminie Pierszaje, ale w powiecie Wołożyn.(3)

Pełniąc funkcję Wójta Gminy Iwienieckiej, p. Mikołaj Śnieżko, zamieszkiwał w Skiparowcach – ok. 3 km od miasteczka. Skiporowcy al. Sciporowcy, białoruskie Skiparowcy al. Sciporaucy, zwane też Pohorełka, wieś i folwark w pobliżu rzeki Wołmy, powiat miński, w 2 okręgu policyjnym Rakowskim, gm. Iwieniec, przy drodze z Iwieńca do Siwicy. Wieś ma os. 14, grunta lekkie.(4)

Czy znajomość Wójta Mikołaja Śnieżki przez sołtysa Grzegorza Suchockiego, wynikała z relacji urzędowych, czy może z innych.

W latach dwudziestych podróżował po Kresach Melchior Wańkowicz, który w Iwieńcu rozmawiał z wójtem Mikołajem Śnieżko, co opisał w książce pt. “Anoda – Katoda”. (6)

„Naprawdę nie wierzyłam, że dziś jest jeszcze możliwe odnalezienie osób, które pamiętają moją rodzinę. Jestem wnuczką najmłodszego z braci wuja Mikołaja, który mieszkał w Skiparowcach. Pradziadkowie mieli 8 – ro dzieci: Sabinę, Stacha, Mikołaja, Romualda, Witolda, Jurka, Julka i Józefa – mój dziadek. Stach i Mikołaj brali udział w wojnie polsko – bolszewickiej i jako osadnicy wojenni otrzymali majątek Skiparowce. Mój dziadek Józef miał dwoje dzieci Marka i Malinę. Wujek Marek przed wojną, jako dziecko przyjeżdżał do Skiparowców. Podczas sowieckiej okupacji, był świadkiem aresztowania przez NKWD wuja Mikołaja. Był kilkuletnim dzieckiem i w kwietniu 1940 r., przyjechał do wuja z Ciocią Sabiną. Pamięta jak wieczorem, kiedy kazano mu zmówić pacierz, rozległ się okropny łomot do drzwi i do domu wtargnęli dwaj mężczyźni w płaszczach i kazali wujowi Mikołajowi się ubierać. Nie pozwolono mu niczego zabrać ze sobą. Wuj pożegnał się z siostrą Sabiną i moim wujkiem. Ciotka po aresztowaniu strasznie płakała, a wujek zapamiętał tą historię tylko dlatego, że nikt nie kazał mu kończyć zaczętego pacierza.

Żony obu wujów ( jedna była nauczycielką, druga pielęgniarką), zostały wywiezione na Syberię i nigdy się z mężami nie zobaczyły. Spotkały tam ciocię Sabinę z synem. Wszystkie trzy wyszły z Armią gen. Andersa i wróciły do Polski”.

Dziadek umarł w 1981 r., a babcia w 1996. Oboje są pochowani na cmentarzu na Bródnie w Warszawie – aleja 15a, w rodzinnym grobowcu. Tam też symbolicznie są pochowani dwaj bracia dziadka – Mikołaj i Witold.”

Indeks Represjonowanych:

Nazwisko:	Śnieżko
Imię:	Mikołaj
Imię ojca:	Józefa
Data urodzenia:	1895

 

Stanisław Karlik