Polski piechur z kampanii wrześniowej 1939 r.
Fot. zbiory autora
Grupa „Włodzimierz”
Została utworzona 10 września 1939 roku dla przygotowania II linii obrony na odcinku od Włodzimierza po Rawę Ruską – dowódcą wyznaczony został gen. bryg. Kazimierz Sawicki.
Do jego dyspozycji przekazano oddziały formowane na miejscu w Ośrodku Zapasowym 27. Dywizji Piechoty i Ośrodku Zapasowym Artylerii nr 2. Grupa liczyła około 8000 żołnierzy, ale tylko cześć z nich była uzbrojona. Pomimo to udało się sformować 12 batalionów piechoty i kilka baterii artylerii.
Od 14 września oddziały grupy toczyły walki z jednostkami niemieckiej 4. Dywizji Lekkiej, a następnie z siłami XII Korpusu, który próbował zdobyć miasto Włodzimierz od strony Uściługu. Jednak dzięki bohaterstwu polskich żołnierzy kolejne ataki zostały odparte.
Rankiem 17 września niemieckie oddziały niespodziewanie dla polskich obrońców wycofały się na lewy brzeg Bugu, a na wieść o agresji sowieckiej gen. Sawicki udał się do Łucka, gdzie dowódca Okręgu Korpusu nr II Lublin gen. bryg. Mieczysław Smorawiński rozkazał mu odesłać do Łucka oddziały Obrony Narodowej i objął dowództwo grupy.
Po przybyciu do Włodzimierza gen. Smorawiński poinformował kadrę dowódczą, że będzie oczekiwał na Rosjan w mieście, a następnego dnia wydał rozkaz zwalniający żołnierzy do domów. Część oficerów postanowiła oczekiwać na Armię Czerwoną w mieście, ale część zorganizowała oddziały z pozostałych żołnierzy i ruszyła w stronę Bugu. 19 września Włodzimierz został okrążony przez sowiecki 36. Korpus Pancerny, a polscy obrońcy podjęli z nim walkę.
O północy gen. Smorawiński zawarł z Sowietami porozumienie, na mocy którego polskie oddziały miały złożyć broń, a następnie swobodnie przejść przez Bug. 20 września po wyjściu z miasta polskie oddziały zostały pod Uściługiem okrążone i wzięte do niewoli.
Gen. bryg. Mieczysław Smorawiński, we wrześniu 1939 r. dowódca Okręgu Korpusu nr II w Lublinie, a następnie drugi dowódca Grupy „Włodzimierz”
Fot. zbiory autora
Grupa „Dubno”
Została utworzona 12 września 1939 roku w garnizonie Dubno na Wołyniu, z oddziałów zapasowych i rozbitków, z zadaniem obrony rzeki Ikwy na wypadek przebicia się Niemców na tyły Wojska Polskiego. Dowództwo grupy objął emerytowany gen. bryg. Stefan Strzemieński, a jego zastępcą został płk Stefan Hanka-Kulesza, który 17 września przejął dowództwo grupy.
Początkowo grupa składała się z oddziału saperów i batalionu piechoty, lecz stopniowo wchłaniała kolejne oddziały z rozbitków i ośrodków zapasowych, tak że 17 września liczyła ponad 4000 żołnierzy, zorganizowanych w trzy bataliony: „Kraków”, „Równe”, „Wilno” i Legię Oficerską.
Grupa wyruszyła na południe, z zamiarem przebicia się do Lwowa. Po drodze dołączyły do niej zgrupowanie kawalerii ppłk. Kazimierza Halickiego z rozwiązanej Grupy „Łuck” oraz batalion Straży Granicznej ppłk. Karola Bacza.
Rankiem 20 września oddziały grupy stoczyły szereg potyczek z ukraińskimi dywersantami w rejonie Krasnego. Po popołudniu polskie oddziały zostały zaatakowane przez Armię Czerwoną w rejonie Buska, ale polscy kawalerzyści odparli atak, niszcząc dwa czołgi. Następnego dnia grupa skierowała się w rejon Kamionki Strumiłowej, gdzie walczyła z oddziałami niemieckiej 4. Dywizji Lekkiej. Wobec przewagi wroga przeszła w rejon Rawy Ruskiej, gdzie 25 września stoczyła całodzienną bitwę z oddziałami niemieckimi. Pomimo sukcesów w walce, z braku amunicji płk Hanka-Kulesza wydał rozkaz kapitulacji. Drobne grupy żołnierzy próbowały przedostać się na Węgry, lecz po drodze zostały zagarnięte przez Armię Czerwoną.
Gen. bryg. Stefan Strzemieński, we wrześniu 1939 r. pierwszy dowódca Grupy „Dubno”
Fot. zbiory autora
Grupa „Łuck”
Została utworzona 13 września 1939 roku z oddziałów Ośrodka Zapasowego Wołyńskiej Brygady Kawalerii w Hrubieszowie i części Wołyńskiej Półbrygady Obrony Narodowej. Dowództwo grupy objął szef Departamentu Kawalerii Ministerstwa Spraw Wojskowych gen. bryg. Piotr Skuratowicz.
Zadaniem grupy było przygotowanie II linii obrony przeciwko Niemcom wzdłuż rzeki Styr, z Łuckiem jako głównym punktem oporu. Agresja sowiecka zastała oddziały grupy w czasie działań organizacyjnych. Z rozkazu gen. bryg. Kazimierza Sawickiego Grupa „Łuck” oddała do Grupy „Włodzimierz” oddziały kawalerii ppłk. Halickiego, które jednak nie dotarły do Włodzimierza z powodu odcięcia przez oddziały sowieckie i dołączyły do Grupy „Dubno”.
Reszta Grupy „Łuck” skierowała się na Lwów, a następnego dnia gen. Skuratowicz otrzymał rozkaz rozwiązania grupy. Jednak w tym czasie Armia Czerwona okrążyła już polskie oddziały i gen. Skuratowicz z większością żołnierzy dostali się w ręce Sowietów.
Artyleria i samochody pancerne BA-10 Armii Czerwonej na Kresach Rzeczypospolitej
Fot. Facebook
RTR
Dodaj komentarz
Uwaga! Nie będą publikowane komentarze zawierające treści obraźliwe, niecenzuralne, nawołujące do przemocy czy podżegające do nienawiści!