Kreml żąda od Polski odrestaurowania cmentarza sowieckich wyzwolicieli Zambrowa

Rzeczniczka rosyjskiego MSZ Maria Zacharowa zażądała od władz Polski odrestaurowania cmentarza żołnierzy radzieckich w Zambrowie (woj. podlaskie). Oczekuje też, że wandale, którzy zbezcześcili pomnik zostaną solidnie ukarani.

Według Zacharowej, do “skandalicznego aktu wandalizmu” doszło w Zambrowie. Donieśli o nim aktywiści Rosyjskiego Stowarzyszenia Kulturalno-Oświatowego w Polsce. Ze słów rosyjskiej funkcjonariuszki wynika, że jeden z obelisków na tamtejszym cmentarzu został zamazany, a “przy wejściu walały się śmieci, a na grobach butelki”.

“Z przykrością stwierdzamy, że wieloletnie działania władz polskich na rzecz niszczenia sowieckiego dziedzictwa pamięci i pisania historii na nowo, pozbawiają tamtejszej ludności resztek szacunku dla pamięci o sowieckich żołnierzach-wyzwolicielach i stają się potężnym katalizatorem dla takich aktów wandalizmu. Żądamy od polskich władz przywrócenia miejsca pochówku w Zambrowie do stanu pierwotnego oraz zidentyfikowania i ukarania wandali” –   grzmiała  na czwartkowym briefingu rzeczniczka MSZ Rosji Maria Zacharowa.

Zacharowa podkreśliła, że polskie władze “nie pofatygowały się, by powiadomić o tym incydencie rosyjskie placówki dyplomatyczne”, czego wymaga artykuł 3 umowy międzyrządowej między Rosją a Polską o grobach i miejscach pamięci ofiar wojen i represji. “W lokalnych mediach nie było żadnych informacji na temat tego skandalicznego przypadku” – dodała rzeczniczka rosyjskiego MSZ.

Zwróciła uwagę, że na cmentarzu w kilku zbiorowych mogiłach spoczywa około 12 tys. jeńców radzieckich, którzy zginęli w latach 1941-1942 w hitlerowskim obozie w Zambrowie.

“Leżą kadeci i dowódcy szkoły pilotażu 86 Dywizji Piechoty – którzy zginęli w 1941 roku, a także 78 żołnierzy 3 Armii II Frontu Białoruskiego, którzy polegli w akcji za miasto w 1944 roku” – dodała Zacharowa.

Portal Zambrów Nasze Miasto przypomina, że cmentarz powstał w XIX w. jako prawosławna nekropolia rosyjskiego garnizonu wojskowego. W dwudziestoleciu międzywojennym zdewastowany i zapomniany, a po 1941 roku grzebano tam zmarłych czerwonoarmistów z miejscowego obozu jenieckiego.

Nekropolia gruntownie została przebudowana i uporządkowana w początku lat 60. Groby zostały umieszczone w dwunastu symetrycznych kwaterach. Główna aleja cmentarza prowadziła do pomnika umiejscowionego na osi wejścia, zwieńczonego gwiazdą pięcioramienną.

W latach 90. na cmentarzu ustawiono pomnik Armii Czerwonej, usunięty z centrum Zambrowa. W tej samej dekadzie na cmentarzu w dwóch bezimiennych mogiłach pochowano prochy dowódców i kursantów szkoły lotniczej 86 dywizji strzelców Armii Czerwonej poległych w czerwcu 1941 roku.

W 2010 r. dotychczasowy pomnik został wyburzony, a na jego miejscu wzniesiono niższy obelisk o wysokości 2,9 metra. Jego cokół obłożony został płytami granitowymi i zwieńczony czerwoną gwiazdą. U stóp pomnika wmurowano tablicę upamiętniającą pochowanych na nekropolii. Dwanaście dotychczasowych kwater grobowych, połączono w dwie umiejscowione po obu stronach pomnika. Inwestycja została sfinansowana przez Radę Ochrony Pamięci Walki i Męczeństwa, Podlaski Urząd Wojewódzki i Urząd Miasta Zambrów.

oprac. ba za  zambrow.naszemiasto.pl, tass.ru