Byli pierwsi przeciw Sowietom.100 lat temu utworzono Korpus Ochrony Pogranicza

Kopiści – to oni jako pierwsi stawili opór Armii Czerwonej wdzierającej się o świecie 17 września 1939 r. w granice Polski.

Uroczystości X-lecia istnienia Korpusu Ochrony Pogranicza w kompanii KOP stacjonującej w Turylczu, fot NAC

12 września 1924 r. rozkazem Ministerstwa Spraw Wojskowych powołano Korpus Ochrony Pogranicza. Celem utworzonej 100 lat temu formacji była ochrona polskiej granicy wschodniej oraz zapewnienie bezpieczeństwa mieszkańcom Kresów, którzy byli zagrożeni brutalnymi napadami sowieckich grup dywersyjnych.

KOP powstał w 1924 r. by chronić wschodnią granicę II Rzeczypospolitej przed penetracją agentów, terrorystów i zwartych uzbrojonych oddziałów dywersyjnych przerzucanych przez sowieckie służby specjalne z terenu ZSRR. Korpus oprócz ochrony granic prowadził działania o charakterze charytatywnym i społecznym na rzecz miejscowej ludności (m.in. w zakresie opieki zdrowotnej i oświatowej), których celem było umacnianie państwowości oraz przyciąganie i przywiązanie mieszkańców do Polski. Działalność społeczna i oświatowa prowadzona przez KOP służyła pozyskaniu sympatii ludności i wspieraniu rozwoju gospodarczego kresów, a także pomocy w zwalczaniu biedy oraz aktywizowaniu ludności.

Wizyta prezydenta RP Ignacego Mościckiego w Borkowszczyżnie k. Wilna. Prezydent RP Ignacy Mościcki (I rząd 2. z lewej) na strażnicy Korpusu Ochrony Pogranicza, fot. NAC

Żołnierze KOP byli wyselekcjonowani i pochodzili głównie z województw zachodnich. Przed wysłaniem na wschód kandydaci odbywali przeszkolenie w pułkach liniowych. Formacja ściśle współpracowała również z wywiadem wojskowym.

Lektura na weekend: KOP – Ochrona granicy wschodniej

We wrześniu 1939 r. KOP zmobilizował ponad 30 tys. żołnierzy. Zdecydowaną ich większość skierowano do walki przeciw Niemcom. 17 września, gdy na Polskę uderzyła półmilionowa – w pierwszym rzucie – Armia Czerwona, granicy z Rosją Radziecką strzegło 20 batalionów KOP liczących około 12 tys. żołnierzy, w większości rezerwistów. Na miarę swoich możliwości starali się stawiać opór i opóźniać pochód nieprzyjaciela.

KOP stoczył liczne walki i potyczki z Armią Czerwoną. Wielu jego żołnierzy zostało później zamordowanych w ramach zbrodni katyńskiej. Przegrana wojna obronna 1939 roku stała się kresem istnienia Korpusu Ochrony Pogranicza.

Odwiedź portal IPN, poświęcony historii Korpusu Ochrony Pogranicza:

Podziel się tym z innymi. Udostępnij na:

Powiązane wiadomości:

Rozważania o stosunkach polsko-ukraińskich Kresy w czerwieni (XVII). Defilada przyjaźni… Kresy w czerwieni (XIII). Szack i Wytyczno Kresy w czerwieni (V). Obrona granicy nowogródzkiej i poleskiej Kresy w czerwieni (III)