„Kresy nadal stanowią naszą ojczyznę symboliczną. Pragniemy przywrócić Polakom świadomość ich dziedzictwa”

Deklaracja Dnia Jedności Kresowian: Dzień Jedności Kresowian ustanawiamy 2 października w rocznicę Unii w Horodle (1413), która była jednym z najważniejszych aktów przenoszących najlepsze zdobycze polskie na wschód Europy. 

Przez sześć wieków Kresy tworzyły nasze dzieje i pomimo zmienności granic, zajmowały wielkie obszary Rzeczypospolitej. Tam powstała niezwykła i bogata cywilizacja oparta na wartościach zachodniochrześcijańskich, okazałe zabytki kultury materialnej i duchowej. Na tym pograniczu dialektów, wiar i narodowości rodzili się znakomici pisarze, utalentowani artyści, wybitni uczeni, wielcy dowódcy i politycy. Kresy miały ogromny wpływ na polską świadomość narodową, stanowiły i po części nadal stanowią naszą ojczyznę symboliczną. Na tym pomoście łączącym Zachód i Wschód Europy ukształtował się polski romantyzm i idee niepodległościowe, jednak z czasem pojawiły się też ostre konflikty etniczne, bezwzględna walka o „dusze” i stan posiadania, ideologie, które zasiały ziarno nienawiści do polskich sąsiadów i zebrały krwawe żniwo. Czas wojenny, okupacja sowiecka i niemiecka przyniosły dla polskich obywateli niepowetowane straty – deportacje, wymordowanie inteligencji i ziemiaństwa, pacyfikacje wsi, Holocaust, ludobójstwo na Wołyniu i w Małopolsce Wschodniej, wynarodowienie. Po II wojnie światowej w wyniku uzgodnień przywódców trzech mocarstw – Winstona Churchilla, Franklina D. Roosevelta i Józefa Stalina – Polska utraciła połowę swojego terytorium państwowego na rzecz Związku Sowieckiego, a po rozpadzie Bloku Wschodniego – na rzecz postsowieckich niepodległych republik. Powojenne masowe wypędzenia Polaków z ziemi ojczystej dopełniły zagłady Polskich Kresów. Ich mieszkańcy zostali rozproszeni po całym świecie. W kraju byli przemilczani i zwalczani. W dowodach osobistych jako miejsce urodzenia mieli wpisane ZSRR. Wystarczyło pół wieku, by tereny tak oczywiście znaczące dla polskości i jej kultury odpłynęły w nicość publicznych ram pamięci (prof. dr hab. Zdzisław Julian Winnicki). Na Kresach kultura polska byłą najwyższą, przyciągała inne narody, a jednocześnie pozwalała im zachować własną tożsamość – litewską, ruską, żydowską, ormiańską, karaimską, tatarską … Przynależność do narodu polskiego opierała się na wolność i tolerancji. Odwoływanie się do tego wielkiego dorobku Rzeczypospolitej staje się szczególnie ważne w obliczu zastępowania ideologii komunistycznej byłego Związku Sowieckiego ideologią szowinistyczną państw narodowych. Pragniemy przywrócić Polakom świadomość dziedzictwa Kresów Wschodnich Rzeczypospolitej jako wspólnej spuścizny istotnej dla bezpieczeństwa państwa, bytu narodu, jego tożsamości i kultury. Chcemy oddać sprawiedliwość tej części naszej historii, której tyle zawdzięczamy oraz jej depozytariuszom – Kresowianom. Uważamy za swój obowiązek przypominanie prawdy historycznej o zamierzonym i okrutnym likwidowaniu narodu polskiego oraz przestrzeganie współczesnej Europy przed wpływem i skutkami ideologii opartych na pogardzie dla człowieka.

Komitet Organizacyjny: Federacja Organizacji Kresowych, Stowarzyszenie „Pro Patria” – Dwór Brzozówka, Związek Towarzystw Gimnastycznych „Sokół” w Polsce, Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół” w Warszawie, Fundacja „Sztafeta” i Teatr Muzyczny Od Czapy, Związek Piłsudczyków, Instytut Tradycji Rzeczypospolitej i Samorządu Terytorialnego, Stowarzyszenie Łagierników Żołnierzy Armii Krajowej, Stowarzyszenie Kresowian Ziemi Dzierżoniowskiej, Ogólnopolskie Stowarzyszenie Kresowian Oddział w Inowrocławiu, Stowarzyszenie Pomocy Polakom na Wschodzie „Kresy”, Stowarzyszenie ODRA-NIEMEN, Towarzystwo Miłośników Ziemi Podhajeckiej z Bystrzycy Oławskiej, Towarzystwo Miłośników Brzeżan i Ziemi Podolskiej Oddział Gdańsk, Stowarzyszenie Upamiętnienia Ofiar Zbrodni Ukraińskich Nacjonalistów we Wrocławiu, Związek Repatriantów Rzeczpospolitej Polskiej, Motocyklowe Stowarzyszenie Pomocy Polakom za Granicą WSCHÓD-ZACHÓD, Stowarzyszenia Polskich Termopil i Kresów w Przemyślu, Stowarzyszenie Odnowienia Kościoła w Łopatynie im. Jana Cichewicza, Grupa Historyczna NIEPODLEGŁOŚĆ, Towarzystwo Miłośników Lwowa i Kresów Południowo-Wschodnich Oddział w Poznaniu, Stowarzyszenie „Pamięć i Nadzieja”, Towarzystwo Miłośników Wołynia i Polesia Oddział Chełm, Stowarzyszenie „Kresy-Pamięć i Przyszłość”, Towarzystwo Przyjaciół Wilna i Grodna w Słupsku, Stowarzyszenie SUM Gdańsk, Towarzystwo Przyjaciół Grodna i Wilna Oddział w Giżycku, Fundacja „Pomoc Polakom na Podolu, Wołyniu, Pokuciu i Bukowinie”, Dom Polski im. Jana Sobieskiego w Podhorcach (rejon Brody, obwód lwowski), Fundacja Charytatywna Pomoc Polakom na Kresach im. Księdza Doktora Mosinga, Stowarzyszenie „Rodzina Ponarska”, Związek Sybiraków, Ogólnopolski Cech Rzemieślników Artystów, Towarzystwo Miłośników Ziemi Horodelskiej, Praska Wspólnota Samorządowa, Fundacja Wolność i Demokracja, Towarzystwa Polonia-Kresy, Stowarzyszenia Sympatyków Pogoni Lwów, Muzeum Bitwy pod Grunwaldem w Stębarku. Kresowe Towarzystwo Turystyczno-Krajoznawcze im. Orląt Lwowskich w Żarach, Stowarzyszenie Rodu Rodziewiczów.

Podziel się tym z innymi. Udostępnij na: