Były prezydent Litwy Valdas Adamkus uważa, że kwestie mniejszości narodowych można, a nawet trzeba zbadać „dokładnie” i „bez ostrych emocji”.
„Polska zaczyna wyrastać na lidera regionu Europy Środkowo-Wschodniej, dlatego zrozumiałe są jej ambicje dołączenia do klubu dużych i znaczących państw. Jednak przywództwo Polski w regionie będzie nieautentyczne bez dobrych stosunków z Litwą” – podkreślił Adamkus podczas wykładu wprowadzającego do omówienia raportu „Obok siebie. Wzajemne postrzeganie się Polaków i Litwinów”.
Przywołując słowa Bronisława Geremka, że „niepodległość Litwy jest gwarantem polskiej demokracji”, prezydent wyraził nadzieję, że „ostatnie nieporozumienia wynikają nie z perspektywy polityki zagranicznej, ani z chęci zmierzania w odrębnych kierunkach” i wezwał do „zaprzestania waśni i wspólnego poszukania odpowiedzi na wszystkie pytania, jeśli zależy nam na dobru naszych narodów i państw”.
Według raportu „Obok siebie. Wzajemne postrzeganie się Polaków i Litwinów”, do którego odnosił się Valdas Adamkus, wzajemne polsko-litewskie poznanie się jest powierzchowne, a wiedza o drugim kraju stosunkowo niewielka. Co więcej, uderza dysproporcja kontaktów i wiedzy między społeczeństwami Polski i Litwy.
Litwini mają częstsze kontakty z Polską niż Polacy z Litwą. Co drugi mieszkaniec Litwy przynajmniej raz odwiedził Polskę, a jedynie 9 proc. Polaków było kiedykolwiek na Litwie.
Prawie połowa polskiego (43 proc.) i litewskiego (46 proc.) społeczeństwa nie odczuwa wobec siebie nawzajem ani niechęci, ani sympatii. Jednak Polacy zdecydowanie bardziej pozytywnie nastawieni są do Litwinów niż Litwini do Polaków: 44 proc. Polaków darzy Litwinów sympatią, podczas gdy sympatię do Polaków deklaruje zaledwie co czwarty Litwin.
Stosunki między obydwoma krajami 51 proc. Polaków ocenia jako dobre, a aż 48 proc. Litwinów jako złe.
Połowa Litwinów oraz Polaków na Litwie uważa, że w ciągu ostatnich trzech lat stosunki polsko-litewskie uległy pogorszeniu, podczas gdy największa grupa Polaków (39 proc.) i zdecydowana większość Litwinów zamieszkałych w Polsce (76 proc.) sądzi, że jakość tych stosunków nie uległa zmianie.
58 proc. Polaków i 57 proc. Litwinów jest przekonanych, że stosunki z drugim krajem są dla ich państwa ważne, ale nie priorytetowe.
Z raportu wynika, że kwestia przestrzegania praw mniejszości polskiej na Litwie wyraźnie dzieli oba społeczeństwa. Litewscy Polacy są podzieleni, czy ich prawa na Litwie są respektowane (44 proc. – tak, 40 proc. – nie). W Polsce przeważa opinia, że prawa Polaków na Litwie nie są respektowane (48 proc.).
W raporcie zwrócono uwagę, że przedstawiciele mniejszości na ogół nie spotkali się osobiście z przejawami dyskryminacji (Polacy na Litwie – 73 proc.; Litwini w Polsce – 86 proc.).
Raport „Obok siebie. Wzajemne postrzeganie się Polaków i Litwinów” powstał z inicjatywy Fundacji im. prof. Bronisława Geremka. Przygotowany został przez Instytut Spraw Publicznych przy współpracy z Instytutem Stosunków Międzynarodowych i Nauk Politycznych Uniwersytetu Warszawskiego.
Kresy24.pl
3 komentarzy
Kmicic
20 kwietnia 2013 o 16:17Co jest do badania ?!, wszystko już dawno i wielokrotnie zostało zbadane i powiedziane.
Znowu odkładanie w czasie ?
na początek anulowanie antypolskiej ustawy oświatowej i stworzenie nowej , przyjaznej mniejszościom.
Żądamy:
,,, odwołania zapisów przyjętej Ustawy o oświacie oraz programów kształcenia ogólnego, dotyczących kształcenia mniejszości narodowych już na najbliższej, jesiennej, sesji Sejmu RL;
rezygnacji z ujednolicenia egzaminu z języka litewskiego ojczystego i państwowego na maturze;
przywrócenia egzaminu z języka polskiego ojczystego na listę egzaminów obowiązkowych na maturze;
rezygnacji z dyskryminującego postulatu zachowania szkoły litewskiej kosztem polskiej.,,http://kurierwilenski.lt/2011/09/03/rezolucja-akcji-protestacyjnej/
a póżniej dalej wg. listy :
PORÓWNANIE SYTUACJI MNIEJSZOŚCI NARODOWYCH
W POLSCE I NA LIETUVII
1*
Ustawowa ochrona mniejszości narodowych
Polska – TAK ; Lietuva – NIE
2*
Język mniejszości narodowej jako lokalny język urzedowy
Polska – TAK ^ ; Lietuva – NIE
3*
Pisownia nazwisk w oryginalnej pisowni mniejszości narodowych
Polska – TAK ; Lietuva – NIE
4*
Dwujęzyczne napisy z nazwami miejscowości i ulic
Polska – TAK ^ ; Lietuva – NIE ^^
5*
Używanie języka mniejszości narodowej w życiu publicznym
Polska – Nie ma problemów; Lietuva – Są problemy^^^
6*
Przedszkola, szkoły, domy dziecka mają status placówek mniejszości narodowych
Polska – TAK ; Lietuva – NIE
7*
Finansowanie dla szkół mniejszości narodowych
Polska – 150-300 % ; Lietuva – 120 %
8*
Obowiązkowy egzamin maturalny z języka ojczystego i wliczenie oceny z niego do średniej na świadectwie dojrzałości
Polska – TAK; Lietuva – NIE
(zlikwidowany prze władze LT)
9*
Dotowanie przez państwo podstawowych mediów mniejszości narodowych
Polska – TAK; Lietuva – NIE
10*
Próg wyborczy obowiązuje partie mniejszości narodowych
Polska – NIE ; Lietuva – TAK
(wprowadzony prze władze LT)
11*
Problemy ze zwrotem skolektylizowanej ziemi na rzecz mniejszości narodowej ^^^^
Polska – Nie ma problemu; Lietuva – Istnieją problemy
——————————————————————————-
^ dotyczy gmin, w których mniejszość narodowa stanowi minimum 20% populacji
^^ zakaz używania dwujęzycznych napisów z nazwami miejscowości, zakaz używania dwujęzycznych napisów z nazwami ulic( w tym umieszczanych na posesjach prywatnych).Nakładanie kar grzywny.
^^^ zakaz używania dwujęzycznych napisów informacyjnych , np.tablic z trasami autobusowymi lub dwujęzycznych szyldów sklepowych.Nakładanie kar grzywny.
^^^^ w Polsce problem zasadniczo nie dotyczy mniejszości litewskiej.Na Lietuvii problem dotyczy mniejszości polskiej , a w dodatku funkcjonuje zapis prawny, pozwalający na przenoszenie ziemi.Przenosiny ziemi pozwalają na przeniesienie aktu własności z ziemi będącą faktyczną spuścizną przodków zainteresowanej osoby na ziemię w dowolnym punkcie kraju.Zapis ten doprowadził do masowego osadnictwa i przejmowania przez litewskich przybyszy ziemi w okolicach Wilna, należnej przedstawicielom mniejszości polskiej. Doprowadziło to też do zmian narodowościowych na terenach zwarcie zamieszkiwanych przez rdzenną mniejszość polską, jej rozproszenia i do znacznego wzbogacenia się litewskich osadników kosztem ludności polskiej
i dalej:
wypada zatem zaproponować w pierwszej kolejności:
1*
Status placówek mniejszości narodowych dla polskich placówek oświatowych i kulturowych i związane z tym przywileje (jak odpowiednio u Litwinów w RP)
2*
Przywrócenie obowiązku egz. z jęz.ojczystego na maturze i liczenie się oceny do średniej ocen na egz. dojrzałości(jak odpowiednio u Litwinów w RP)
3*
Przekazanie wszystkich publicznych placówek oświatowych(w tym tzw. szkół powiatowych-rządowych), przedszkoli,domów dziecka, pod zarząd demokratycznie wybranym samorządom.(jak odpowiednio u Litwinów w RP).
4*
Oficjalne zezwolenie na symbolikę narodową w szkołach i na zewnątrz szkół (flaga , godło państwowe, hymn).(jak odpowiednio u Litwinów w RP)
5*
Dokumentacja szkolna w jęz. ojczystym(jak wolno Litwinom w RP)
6*
W dzienniczkach uczniów w rubryce jęz. ojczysty – język polski, a nie jak dotąd litewski,a polski jako jęz. obcy.(jak odpowiednio u Litwinów w RP)
7*
Identyczne zasady finansowania szkół i przedszkoli poprzez samorządy, taki sam poziom koszyka ucznia (150-300% jak odpowiednio u Litwinów w RP).
8*
Zerwanie ze skandalicznym tworzeniem konkurencyjnych szkół litewskich (dodatkowo poza już istniejącymi samorządowymi) na terenach, gdzie zwarcie zamieszkują Polacy.(jak odpowiednio u Litwinów w RP)
9*
Wybudowanie sieci szkół i przedszkoli na terenach ,gdzie żyją Polacy , a nie mają w ogóle dostępu do polskich przedszkoli i szkół(patrz komentarze pod artykulem „W spisie stawiam na Polskość” w Kurier Wileński. Dotyczy między innymi Kowna, Kowieńszczyzny, Laudy, Suwalszczyzny, Janowa, Kłajpedy i każdego większego miasta na LT,gdzie żyją Polacy(jak odpowiednio u Litwinów w RP)
10*
Pedagodzy mogą się kształcić w kraju macierzystym i tam zdobywać dyplomy(jak odpowienio u Litwinów w RP)
11*
Dodatki finansowe dla pedagogów pracujących w placówkach mniejszości narodowych.(jak odpowiednio u Litwinów w RP).
12*
Możliwość przerzucania koszyczka uczniów.(jak odpowiednio u Litwinów w RP)
13*
Najważniejsze decyzje pozostawia się rodzicom, środowiskom szkolnym, organizacjom mniejszości, samorządom (jak odpowiednio u Litwinów w RP)
14*
W szkołach litewskich(na całej Lietuvii) jako język obcy ( na życzenie) język polski(jak litewski, na życzenie,w szkołach polskich w RP)
15*
Tłumaczenie wszystkich podręczników i ćwiczeniówek na język polski.
16*
Wzięcie poprawki na otoczenie, w którym żyją uczniowie obu mniejszości.W Polsce język litewski jako pomocniczy, dwujęzyczność nazw ulic, miejscowości i wszelkiej informacji.Każdy może sobie wywiesić litewską flagę i z nią się przespacerować itd.
Na Litwie zakazy,nakazy, sądy, nagonka medialna,kary pieniężne.
Litewski uczeń w RP wychodząc ze szkoły widzi litewską nazwę ulicy,po litewsku reklamy w sklepach,po litewsku informację turystyczną,po litewsku menu w restauracjach i kawiarniach,napisy na pomnikach narodowych bohaterów.Jak spojrzy do swojej legitymacji szkolnej, to wolno mu tam mieć swoje litewskie imię i nazwisko.
A co widzi polski uczeń po wyjściu ze szkoły? Jeżeli zobaczy jakiś napis po polsku ,to jest on nielegalny i obłożony grzywnami .
17*
Należy koniecznie dokonać rzetelnej analizy treści podręczników historii,wychowania obywatelskiego i geografii. Tam nie może być siania nienawiści do polskości i historycznych kłamstw.
itd., itd. – zebrało się w ciągu 21 lat dyskryminacji.
necro-punk
21 kwietnia 2013 o 19:37Cóż dodać…?
mcdale
22 kwietnia 2013 o 07:42popieram Pana Kmicica
Niestety lista jest bardzo dluga a rzad polski nie wywiera odpowiedniej presji ekonomiczno-politycznej na rzad litewski.
Ta lista swiadczy tylko jak bardzo kolejne rzady litewskie maja w d.. partnerstwo strategiczne i wykorzystuja czas na asymilacje Polakow