Społeczny Komitet Opieki nad Starą Rossą został właśnie nominowany do prestiżowego Konkursu o Nagrodę „Przeszłość/Przyszłość” Fundacji im. Janusza Kurtyki w kategorii ,,Polonia i Polacy za Granicą”.
Wileński Cmentarz Na Rossie jest jedną z polskich nekropolii narodowych. W skład zespołu cmentarnego wchodzi Stara Rossa (1769/1801), Nowa Rossa (1847), Cmentarz Wojskowy (1920) oraz mauzoleum Matka i Serce Syna (1936).
Pierwsza wzmianka o pochówkach na tym terenie pochodzi z roku 1436, grzebano tu ofiary „morowego powietrza”. Jako nekropolia miejska cmentarz został przejęty w 1801 roku. Rok później wzniesiono tu pierwsze katakumby, a w 1814 roku miało miejsce pierwsze powiększenie obszaru nekropolii o tereny nazywane obecnie Górką Literatów. W 1820 roku teren cmentarza otoczono murem, a w roku 1840 ks. Józef Bogdanowicz zainicjował wybudowanie w pobliżu katakumb neogotyckiej kaplicy pogrzebowej. Od tego czasu cmentarz uznawano za elitarny, chowano tu osoby zasłużone lub stojące wyżej w hierarchii społecznej. W 1847 roku, w związku z wyczerpaniem się możliwości grzebalnych, powstała nowa nekropolia po drugiej stronie ulicy Listopadowej tzw. Nowa Rossa.
Po roku 1945 i opuszczeniu Wilna przez polskich mieszkańców rozpoczęła się celowa dewastacja nekropolii; tragicznym był dla Starej Rossy rok 1952, kiedy doprowadzono do zniszczenia monumentalnych katakumb. Cmentarz został zamknięty dla nowych pochówków w 1967 roku, a dwa lata później wpisany do rejestru zabytków.
Od 1990 roku konserwacją zabytkowych nagrobków zajmuje się miejscowy Społeczny Komitet Opieki nad Starą Rossą (SKOnSR) założony z inicjatywy i przy wsparciu śp. Jerzego Waldorffa, prezesa Społecznego Komitetu Opieki nad Powązkami.
Działalność SKOnSR to przede wszystkim opieka nad pomnikami na Rossie, a także ich renowacja. W ciągu 32 lat działalności staraniem komitetu odnowiono 194 pomniki nagrobne i wzniesiono 5 nowych. SKOnSR działa społecznie, a środki na odnowienie pomników są zbierane podczas kwest – przede wszystkim w Warszawie i Wilnie, podczas dnia Wszystkich Świętych i Zaduszek.
Konkurs „Przeszłość/Przyszłość” ma na celu dokonanie przeglądu oraz nagrodzenie i promocję najlepszych inicjatyw związanych z promocją i upamiętnianiem polskiej historii, które mimo swoich ewidentnych atutów, pozostają szerzej nieznane.
Ogłoszenie zwycięzcy odbędzie się w Pałacu Belwederskim w Warszawie 26 sierpnia 2023 roku.
RES
Dodaj komentarz
Uwaga! Nie będą publikowane komentarze zawierające treści obraźliwe, niecenzuralne, nawołujące do przemocy czy podżegające do nienawiści!