Z kresowej półki bibliofila (11) – „Kresy północy. Wyprawa do polskich Inflant”

W księgarniach znaleźć można kolejne dzieło znanej już autorskiej spółki historyków i dziennikarzy Sławomira Kopra & Tomasza Stańczyka, zatytułowane „Kresy północy. Wyprawa do polskich Inflant” (Warszawa 2022) – istnej skarbnicy wiedzy o losach Polaków na terenach Łatgalii.

Sławomir Koper, Tomasz Stańczyk, „Kresy północy. Wyprawa do polskich Inflant”, wyd. FRONDA PL sp. z o.o., Warszawa 2022, s. 412
Wyd. FRONDA PL sp. z o.o.

I choć Autorzy zaznaczają, iż ich kolejne dzieło nie wchodzi w firmowany przez nich kresowy cykl „Ostatnie lata…”, to warto przypomnieć tu owe poprzednie pięć tytułów:

• Sławomir Koper, Tomasz Stańczyk, „Ostatnie lata polskiego Lwowa”, wyd. FRONDA PL sp. z o.o., Warszawa 2019;
• Sławomir Koper, Tomasz Stańczyk, „Ostatnie lata polskiego Wilna”, wyd. FRONDA PL sp. z o.o., Warszawa 2020;
• Sławomir Koper, Tomasz Stańczyk, „Ostatnie lata polskich Kresów”, wyd. FRONDA PL sp. z o.o., Warszawa 2020;
• Sławomir Koper, Tomasz Stańczyk, „Najdalsze Kresy – ostatnie polskie lata”, FRONDA PL sp. z o.o., Warszawa 2022;
• Sławomir Koper, „Zapomniane Kresy. Ostatnie polskie lata”, FRONDA PL sp. z o.o., Warszawa 2022.

Tym razem Autorzy zapraszają nas na wyprawę do Inflant (łac. Livonia), historycznej krainy nad Dźwiną i Zatoką Ryską powstałej w średniowieczu w obrębie posiadłości Zakonu Kawalerów Mieczowych, a zamieszkanej przez plemiona bałtyckie (przodków obecnych Łotyszów) i ugrofińskie (przodków obecnych Estończyków), na których kulturę na przestrzeni wieków wpływała głównie kultura niemiecka, a także skandynawska i polska (szczególnie w Inflantach Polskich/Łatgalii).

Dawne Inflanty obejmują terytoria dzisiejszej Estonii oraz Łotwy. Nazwa została nadana w XIII wieku i pochodzi od plemienia Liwów. Umocnione przez króla Stefana Batorego polskie panowanie na Inflantach widoczne jest do dnia dzisiejszego.

Jak informują autorzy książki „Kresy północy. Wyprawa do polskich Inflant”:

„Wyprawa do polskich Inflant nie jest kontynuacją naszego cyklu kresowego, a raczej jego uzupełnieniem. Od serii kresowej różni ją przede wszystkim narracja – to zapis naszych współczesnych podróży, wywiadów i rozmów. Zestawia polskie losy Inflant z dzisiejszą rzeczywistością. Opowiadamy o historii Łatgalii, ale pamiętamy, że do Rzeczypospolitej należała także reszta inflanckich krain. Kurlandia stanowiła lenne księstwo naszego kraju i na jej terenie toczyło się nawet powstanie kościuszkowskie. W Dorpacie (obecnie estońskie Tartu) przez ponad stulecie działał znakomity uniwersytet, który ukończyło wielu wybitnych Polaków.

Polacy wiedzą mniej o Inflantach niż o Sumatrze i Borneo – stwierdził już półtora wieku temu Gustaw Manteuffel. Za dawne Kresy Rzeczypospolitej uważa się dziś wyłącznie tereny Ukrainy, Białorusi i Litwy. Mało kto pamięta, że ziemie dzisiejszej Łotwy dzieliły przez ponad dwa stulecia losy naszego kraju, a wielu jego mieszkańców dobrze zasłużyło się dla polskiej historii i kultury. Wiedza o naszych rodakach w Łatgalii, jak obecnie nazywane są dawne Inflanty polskie, wciąż jest znikoma nad Wisłą”.

W książce „Kresy północy. Wyprawa do polskich Inflant” autorzy, jak zawsze z niezwykłą swadą, ale i znakomitą bazą źródłową, omawiają następujące zagadnienia:

• Z dziejów rodziny Platerów;
• Twierdza nad Dźwiną;
• Zakon Kawalerów Mieczowych;
• Śledź z owocami i kwas chlebowy;
• Stefan Batory w Rydze;
• Katarzyna von Kobro;
• Śladami triumfów husarii;
• Requiem dla polskiej Kurlandii;
• Sprawa seminarium duchownego w Rydze;
• Uniwersytet w Dorpacie;
• Estońskie kulinaria;
• Inflanckie nekropolie.

Bo Inflanty to również – trochę zapomniane dziś – Kresy Rzeczypospolitej! To właśnie stamtąd pochodziło wielu artystów, polityków i wojennych bohaterów, którzy znakomicie zapisali się na kartach rodzimej historii. To na uniwersytecie w Dorpacie biło polskie serce, a na politechnice w Rydze kształciły się młode kadry techniczne odrodzonego państwa polskiego.

RES

Podziel się tym z innymi. Udostępnij na:

Powiązane wiadomości:

14 czerwca w Historii Kresów Z kresowej półki bibliofila (9) – „Zapomniane Kresy. Ostatnie polskie lata”