W północno-wschodniej części Litwy, niedaleko granicy z Białorusią i Łotwą, mieszka spora polska społeczność. I choć od lat 60. XX wieku pozbawiona jest polskich szkół, to działają tu niezwykle prężnie dwa zespoły ludowe – w Turmontach „Srebrne Pasemko”, a w Wisagini „Tumielanka”.
Wisaginia, położona nieopodal jeziora Dryświaty, jest miastem wielonarodowym, powstałym około 1975 roku wraz z sowiecką elektrownią jądrową Ignalino, zamieszkałym przez Litwinów, Rosjan, Białorusinów, Polaków i Ukraińców.
Zespół „Tumielanka” został założony w 1998 roku z inicjatywy Krystyny Gotowskiej, ówczesnej prezes miejscowego oddziału Związku Polaków na Litwie, nauczycielki w polskiej szkółce niedzielnej. Tworzą go przedstawiciele sześciu narodowości, mieszkańcy Wisagini: Polacy, Litwini, Rosjanin, Ormianie, Bułgarzy i Ukrainiec; w sumie 20 osób. Zespół działa pod egidą Wisagińskiego Centrum Kultury, a za siedzibę ma pomieszczenie, które wynajmuje Wisagiński Oddział Związku Polaków na Litwie. Warto dodać, że w tym samym lokalu działa polska szkółka niedzielna. Kierownikiem zespołu jest Svetlana Mikelskaitė, zaś kierownikiem kapeli – Skaidrūnė Baliunaitė.
Nazwa zespołu pochodzi od miejscowości Tumelina – nazwiska dawnego właściciela terenów nad brzegiem jeziora Dryświaty, który nazywał się Tumiel. Jego folwark, a później małą wieś w XIX wieku odkupił szlachcic Edward Stoma, powstaniec styczniowy z 1863 roku. Miejscowość (jak i kilka sąsiednich) zlikwidowano przy budowie elektrowni atomowej, a pamięć o niej przetrwała w nazwie ludowego zespołu.
O działalności artystycznej „Tumielanki” tak opowiadał red. Justynie Giedroyć („Kurier Wileński”) Zygfryd Binkiewicz, prezes Wisagińskiego Oddziału ZPL, radny Samorządu m. Wisaginia z ramienia Akcji Wyborczej Polaków na Litwie – Związku Chrześcijańskich Rodzin oraz chórzysta zespołu:
„Repertuar «Tumielanki» stanowią przede wszystkim polskie pieśni ludowe, patriotyczne, okazyjnie wykonujemy także inne utwory muzyczne. Tradycyjnie, w okresie świąt Bożego Narodzenia w Wisagini, w kościele pod wezwaniem św. Pawła Apostoła odbywa się koncert kolęd w wykonaniu zespołu. W repertuarze jest także szereg piosenek autorskich, w tym też nasza «wizytówka» – piosenka o «Tumielance», do której muzykę napisała była kierowniczka zespołu Ludmiła Żukowa, autorką słów jest Helena Krasnopolska. Dzięki wsparciu finansowemu Stowarzyszenia «Wspólnota Polska» mieliśmy możliwość nabycia strojów krakowskich i łowickich. […]
Zespół koncertuje na Litwie, Łotwie, w Polsce – często w Zambrowie i Lidzbarku Warmińskim, w miastach zaprzyjaźnionych z Wisaginią. Niejednokrotnie braliśmy udział w Festiwalu Kultury Wileńskiej Kaziuki – Wilniuki w Lidzbarku Warmińskim. Wówczas w ramach imprezy tradycyjnie występujemy w Szczytnie, Bartoszycach, Kętrzynie, Olsztynie, Braniewie. W sierpniu br. uczestniczyliśmy w uroczystych obchodach 180. rocznicy urodzin Marii Konopnickiej w Przedborzu w Polsce. Wzięliśmy tam udział w konkursie i zostaliśmy odznaczeni Nagrodą Specjalną. Z okazji 20-lecia założenia «Tumielanki» zespół został odznaczony nagrodą pieniężną ministra kultury i dziedzictwa narodowego.
5 października w Wisagini odbył się 23. Festiwal Kultury Polskiej, podczas którego wystąpiła «Tumielanka» oraz zespoły ludowe Wileńszczyzny. Imprezę zorganizował miejscowy Oddział ZPL. […]
Jesteśmy stałymi uczestnikami świąt i imprez odbywających się w naszym mieście takich jak np. Dzień Miasta, Noc Świętojańska, Międzynarodowy Festiwal Folklorystyczny «Rudeninės», «Buki sveikas kaimynėlį». Uczestniczymy w tradycyjnych festynach kultury polskiej organizowanych przez oddziały ZPL. Współpracujemy także z Andriejem Safronowym, filmowcem, dzięki któremu udało się przygotować już cztery muzyczne teledyski, a przy okazji utrwalić polskie tradycje, pieśni, nastrojowe obrazki wsi północnej Wileńszczyzny”.
W roku 2023 zespół „Tumielanka” obchodzić będzie 25-lecie swego istnienia. Przygotowania do uroczystych obchodów tej rocznicy trwają już dziś!
RES
Dodaj komentarz
Uwaga! Nie będą publikowane komentarze zawierające treści obraźliwe, niecenzuralne, nawołujące do przemocy czy podżegające do nienawiści!