5 grudnia 1867 roku, w rodzinnym majątku w Zułowie urodził się Józef Piłsudski – Naczelnik Państwa w latach 1918–1922 i naczelny wódz Armii Polskiej od 11 listopada 1918 roku, pierwszy marszałek Polski od 19 marca 1920, dwukrotny premier Polski.
Po śmierci Marszałka Związek Rezerwistów kupił majątek Piłsudskich i stworzył tu w 1937 roku, według projektu Romualda Gutta i Aliny Scholtzówny, Rezerwat Pamięci Józefa Piłsudskiego.
Podczas sowieckiej okupacji miejsce upamiętniające Piłsudskiego zostało zdewastowane, a po II wojnie światowej na terenie majątku sowieci założyli sowchoz.
Z prac, jakie zostały wykonane przed wojną, przetrwał jedynie dąb posadzony 10 października 1937 roku przez prezydenta Rzeczypospolitej Ignacego Mościckiego i wdowę po marszałku, Aleksandrę Piłsudską.
Zułów jest dziś własnością Związku Polaków na Litwie, którzy chcą odbudować Rezerwat Pamięci Józefa Piłsudskiego na 150. rocznicę urodzin. Koncepcja miejsca pamięci narodowej, nawiązująca w części do przedwojennego projektu, zakłada m.in. budowę pomników Józefa Piłsudskiego i jego brata Bronisława, budowę pawilonu, w którym będzie mieściło się centrum informacyjne i ekspozycja muzealna oraz utworzenie parku. Stowarzyszenie Wspólnota Polska, współdziałając ze Związkiem Polaków na Litwie w akcji „Zułów – miejsce pamięci narodowej”, prowadzi zbiórkę pieniędzy na realizację tego przedsięwzięcia.
W 2005 roku odsłonięty został kamień pamiątkowy z napisem: „Dał Polsce wolność, granice, moc i szacunek” oraz z cytatem z Piłsudskiego: „Są ludzie i są prace ludzkie tak silne i tak potężne, że śmierć przezwyciężają, że żyją i obcują między nami.”
W 2010 zaczęła powstawać Aleja Pamięci Narodowej. Zapoczątkowały ją dęby posadzone w rocznicę Katynia oraz upamiętniając Lecha Kaczyńskiego i pozostałe ofiary Katastrofy Smoleńskiej. Kolejne dęby upamiętniają Jana Pawła II, gen. Aleksandra Krzyżanowskiego „Wilka” – dowódcę Wileńskiego Okręgu AK, prof. Andrzeja Stelmachowskiego – pierwszego prezesa Wspólnoty Polskiej, ofiary zbrodni w Ponarach, bohaterów wojny 1920 roku, walk o Monte Cassino, obrońców Westerplatte, zesłańców na Sybir, 100-lecie polskiego harcerstwa.
W przededniu 155. rocznicy urodzin Piłsudskiego, przed Mauzoleum Matki i Serca Syna na Cmentarzu na Rossie w Wilnie – jednej z czterech nekropolii narodowych – odbyły się uroczystości upamiętniające marszałka Piłsudskiego, jednego z Ojców niepodległości Polski. Obchody zorganizował Urząd ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych.
Dodaj komentarz
Uwaga! Nie będą publikowane komentarze zawierające treści obraźliwe, niecenzuralne, nawołujące do przemocy czy podżegające do nienawiści!