Anatolij Łukjanow zmarł w Moskwie w wieku 88 lat.
Jak podała córka zmarłego Jelena Łukjanow cytowana przez rosyjskie media, w ostatnim czasie Anatolij Łukianow ciężko chorował.
Łukjanow urodził się w 1930 roku w Smoleńsku. Ukończył prawo w 1953 roku na Uniwersytecie Moskiewskim, w 1955 wstąpił do Komunistycznej Partii Związku Sowieckiego. Pracował przy Sowiecie Ministrów ZSRS jako prawnik, a od 1961 roku jako urzędnik w prezydium Sowietu Najwyższego ZSRS. W latach 1977-83 był tam naczelnikiem sekretariatu. Brał udział w pracach nad projektem konstytucji ZSRS z 1977 roku. W latach 1983-88 pracował jako urzędnik w KC KPZS, od 1986 był członkiem KC KPZS, w latach 1987-88 sekretarzem KC, a w latach 1988-1990 kandydatem na członka Biura Politycznego KC KPZS (Politbiura), najwyższego de facto kolegialnego organu władzy w ZSRS.
W maju 1989 roku został wybrany pierwszym wiceprzewodniczącym Sowietu Najwyższego ZSRS, a w marcu 1990 roku zamienił na stanowisku przewodniczącego Michaiła Gorbaczowa, który został pierwszym i ostatnim prezydentem ZSRS, wybranym właśnie przez tzw. ludowych deputowanych do Sowietu Najwyższego.
To była pierwsza i ostatnia taka kadencja sowieckiego parlamentu. „Ludowych deputowanych” wyłoniono 2249. Co prawda nie było w pełni wolnych wyborów, ale na podstawie nowej, skomplikowanej „pieriestrojkowej” ordynacji dostali się do niego nawet sowieccy dysydenci, wcześniej prześladowani, z Andriejem Sacharowem na czele. Choć oczywiście parlament zdominowany był przez KPZS.
Podczas tzw. puczu Janajewa w sierpniu 1991 Łukjanow poparł puczystów próbujących ratować ZSRS. Po fiasku puczu został aresztowany, a na początku września 1991 roku usunięty ze stanowiska.
Początkowo prokuratura oskarżyła go o zdradę państwa, następnie kwalifikację zarzucanego czynu zmieniła na udział w spisku w celu bezprawnego przejęcia władzy i nadużycia władzy, w sierpniu 1992 roku ponownie oskarżono go o zdradę ojczyzny. Łukianow nie przyznawał się do winy i odmawiał składania zeznań.
Pod koniec 1992 roku został zwolniony z aresztu z zakazem opuszczania kraju, w lutym 1994 roku razem z innymi aresztowanymi puczystami, objęła go amnestia, którą przegłosowała Duma.
Ale jeszcze przed amnestią Łukjanow został wybrany na deputowanego Dumy z ramienia Komunistycznej Partii Federacji Rosyjskiej. Mandat sprawował do 2003 roku, do 2004 roku zasiadał w prezydium KPFR.
Potem pracował jako wykładowca prawa na Uniwersytecie Moskiewskim. W 2010 roku wydał książkę „Sierpień 1991. Czy był spisek?”
Oprac. MaH, grani.ru
fot. M.C.Najdionkin, CC0
Dodaj komentarz
Uwaga! Nie będą publikowane komentarze zawierające treści obraźliwe, niecenzuralne, nawołujące do przemocy czy podżegające do nienawiści!