Reżim Łukaszenki uderza w polską pamięć historyczną

Fot: t.me/spadczyna

Niepokojące doniesienia z Lidy na Grodzieńszczyźnie. Wandale zbezcześcili pamięć polskiego mączennika księdza Adama Falkowskiego.

Z kamienia nagrobnego rozstrzelanego w Lidzie księdza usunięto herb powstania styczniowego (nazywanego na Białorusi powstaniem Kalinowskiego). Informację przekazał kanał w Telegramie „Dziedzictwo”.

Nagrobek księdza, zastrzelonego przez władze carskie w 1863 roku, to głaz z wyrytym imieniem i nazwiskiem oraz rokiem urodzenia i śmierci. Wcześniej na kamieniu znajdował się herb z wizerunkami Orła, Pogoni i Michała Archanioła – symboli Polaków, Litwinów i Rusinów – Ukraińców i Białorusinów. Dziś ten symbol zniknął.

Kim jest ks. Adam Falkowski. Urodzonym w 1812 roku na Podlasiu. Po studiach w seminarium wileńskim, przyjął w 1841 roku w Grodnie święcenia kapłańskie. Był proboszczem kościoła w Kuźnicy Białostockiej, a w 1854 r. został przeniesiony do kościoła we wsi Iszczołna (powiat szczuczyński).

Ks. Adam Falkowski został przez Murawjowa wieszatiela uwięziony i skazany na śmierć przez rozstrzelanie, za odczytanie z ambony Manifestu Rządu Narodowego, nawołującego ludność polską do przyłączenia się do Powstania Styczniowego.

Władze carskie chciały wymazać pamięć o duchownym. Nie pozwolili miejscowym Polakom na katolicki pochówek księdza, jego ciało bez trumny wrzucone do dołu z wapnem w miejscu stracenia, po czym sotnia kozacka kilkakrotnie stratowała miejsce, by całkowicie zrównać je z ziemią.

Ale Polacy nie pozwolili zatrzeć pamięci o księdzu, w miejscu spoczynku duchownego usypywali kamienny kopczyk. W czasach Imperium Rosyjskiego policja sukcesywnie niweczyła ich wysiłki, ale i tak pamięć przetrwała.

W 1919 roku odradzająca się Rzeczpospolita upamiętniła ks. Falkowskiego. Lidzdzy kolejarze w miejscu kaźni duchownego ustawili krzyż żelazny na podmórówce. Przetrwał do 1940 roku, zniszczony  przez komunistów. W latach 90. XX w. Polacy z Lidy wznieśli kolejny krzyż, ale tzw. nieznani sprawcy powtórzyli praktyki carskich policjantów, a później komunistów.

W 2004 r. grób księdza odbudowano, jednak we wrześniu 2010 r. wjechały buldożery. Władze postanowiły w tym miejscu urządzić „Dożynki”. Młodzież przez pięć dni organizowała pikiety w miejscu pochówku. W końcu władze Lidy zaproponowały postawienie kamienia pamiątkowego.

I tak po latach w miejscu kaźni księdza położono kamień z inskrypcjami po polsku i białorusku.

Mogiłą księdza opiekowali się Polacy Lidy, przy okazji rocznic wybuchu Powstania Styczniowego oddawali hołd powstańcom, i czcili pamięć księdza Adama Falkowskiego – patrioty i męczennika.

Akcje patriotyczne przy grobie księdza budziły niezadowolenie władz Lidy, a ich uczestnicy i organizatorzy byli karani grzywnami za rzekomy udział w nielegalnej manifestacji.

W ostatnich miesiącach władze białoruskie zniszczyły szereg tablic pamiątkowych i monumentów poświęconych powstaniom XIX wieku. Oficjalna propaganda nazywa powstańców „buntownikami przeciwko prawowitemu rządowi”.

Pamięć o ks. Falkowskim przetrwała, carat, komunistów, przetrwa i reżim Aleksandra Łukaszenki.

ba za t.me/spadczyna

Podziel się tym z innymi. Udostępnij na: