W 105. rocznicę odzyskania przez Polskę niepodległości (VII). Wojciech Korfanty

Wojciech Korfanty, poseł na Sejm RP, ok. 1928 r.
Zbiory Autorów

Polityk związany z chrześcijańską demokracją, przywódca III Powstania Śląskiego, poseł na Sejm RP, wicepremier.

Wojciech (właściwie Adalbert) Korfanty urodził się w 1873 roku w osadzie Sadzawki (obecnie Siemianowice Śląskie), w rodzinie górniczej. Już podczas nauki w gimnazjum działał w organizacjach propolskich, za co został wydalony ze szkoły. W 1895 roku rozpoczął studia filozoficzne, które przerywał i zmieniał uczelnie. Ostatecznie udało mu się uzyskać absolutorium w 1901 roku w Berlinie.

Pocztówka z Wojciechem Korfantym, kampania wyborcza 1903 r.
Zbiory Autorów

Był redaktorem „Górnoślązaka” w Katowicach. W 1902 roku za publikację artykułów antyniemieckich został aresztowany i osadzony w więzieniu we Wronkach. W latach 1901–1908 jako członek Ligi Narodowej współpracował z Romanem Dmowskim. Reprezentował Koło Polskie w Reichstagu (1903–1912) oraz pruskim Landtagu (1903–1918). 25 października 1918 roku wystąpił w Reichstagu z żądaniem przyłączenia do państwa polskiego wszystkich ziem polskich zabranych po zaborze pruskim.

Po odzyskaniu niepodległości zamieszkał w Poznaniu, gdzie został członkiem rządu Wielkopolski podczas Powstania Wielkopolskiego – Naczelnej Rady Ludowej. W styczniu 1920 roku Wojciech Korfanty jako polski komisarz plebiscytowy na Górnym Śląsku nadzorował przygotowania do mającego odbyć się tam plebiscytu. W sierpniu 1920 roku współkierował II Powstaniem Śląskim. Po niekorzystnej dla Polaków interpretacji wyników plebiscytu, z 2 na 3 maja 1921 roku proklamował i stanął na czele III Powstania Śląskiego, które miało na celu zwrócenie uwagi Komisji Międzysojuszniczej mającej dokonać podziału Śląska pomiędzy Polskę i Niemcy. Cel został osiągnięty – zdecydowano o korzystniejszym dla Polski podziale spornego obszaru.

Wojciech Korfanty z żoną Elżbietą
Zbiory Autorów

Wojciech Korfanty w latach 1922–1930 był posłem na Sejm RP związanym z Chrześcijańską Demokracją. Od października do grudnia 1923 roku pełnił funkcję wicepremiera w rządzie Wincentego Witosa  i jego doradcy z ramienia Chrześcijańskiej Demokracji. Jako przeciwnik Józefa Piłsudskiego  stał się obiektem ataków ze strony sanacji. W 1930 roku wraz z posłami „Centrolewu” został aresztowany i osadzony w twierdzy brzeskiej. Po uwolnieniu powrócił na Górny Śląsk, jednak zagrożony ponownym aresztowaniem w kwietniu 1935 roku udał się na emigrację do Pragi, a następnie do Francji. Był jednym z organizatorów Frontu Morges oraz pierwszym prezesem Stronnictwa Pracy. Wiosną 1939 roku powrócił do ojczyzny; jego plany walki z Niemcami pokrzyżowało aresztowanie. Po trzech miesiącach został zwolniony z więzienia na Pawiaku z powodu ciężkiej choroby. Niedługo potem zmarł (17 sierpnia 1939 roku) i został pochowany w grobowcu rodzinnym na cmentarzu przy ul. Francuskiej w Katowicach.

Ulotka wzywająca do głosowania na Katolicki Blok Ludowy i uwolnienia Wojciecha Korfantego z więzienia w Brześciu, 2 listopada 1930 r.
Zbiory Autorów

Autor m.in.: Naród, państwo, Kościół, Wybór publicystyki katolicko-społecznej, Katowice 1992

Od 5 października 1903 roku żonaty z Elżbietą Szprotówną, z którą miał 4 dzieci: Witolda, Zbigniewa, Halżkę i Marię.

Wojciech Korfanty odznaczony był czterokrotnie Krzyżem Walecznych oraz pośmiertnie Orderem Orła Białego (1997 r.).

„Zasługę mojego uświadomienia narodowego przypisać muszę moim hakatystycznym profesorom w gimnazjum w Katowicach, którzy zohydzaniem wszystkiego co polskie i co katolickie wzbudzili we mnie ciekawość do książki polskiej, z której pragnąłem się dowiedzieć, czym jest ten lżony i poniżany naród, którego językiem w mojej rodzinie mówiłem”.

[Wojciech Korfanty], Odezwa Wojciecha Korfantego do ludu śląskiego, Katowice        1927

RES

Podziel się tym z innymi. Udostępnij na:

Powiązane wiadomości:

W 105. rocznicę odzyskania przez Polskę niepodległości (VI). Wincenty Witos W 105. rocznicę odzyskania przez Polskę niepodległości (V). Ignacy Daszyński W 105. rocznicę odzyskania przez Polskę niepodległości (IV). Roman Dmowski W 105. rocznicę odzyskania przez Polskę niepodległości (III). Ignacy Jan Paderewski W 105. rocznicę odzyskania przez Polskę niepodległości (I). 7 października czy 11 listopada?