Tylko masa krytyczna może zmusić władze do ustępstwa w sprawie Kuropat

Ukraińscy historycy i działacze praw człowieka zwracają uwagę na podobieństwa między zaistniałą na Białorusi konfrontacją władz i społeczeństwa w sprawie Kuropat i sytuacją, jaka miała miejsce w czasach ZSRR wokół Bykowni pod Kijowem, gdzie znajduje się zbiorowa mogiła ofiar reżimu komunistycznego, pisze „Radio Racyja”. 

Również tam, ówczesne władze ukraińskie zaprzeczały  masowym  represjom, a szczątki ofiar NKWD, przypisywały „okrucieństwu faszystów”.

Sytuacja zmieniła się radykalnie wraz z otwarciem archiwów byłego KGB.

Jednym z inicjatorów „archiwalnej rewolucji” był wówczas Walentin Naliwajczenko – szef Służby Bezpieczeństwa Ukrainy:

– Odtajniłem wszystkie archiwa KGB ukraińskiej SRR. Zorganizowałem i zakończyłem śledztwa wszystkich zbrodni komunizmu i komunistów przeciwko ukraińskiemu ruchowi wyzwolenia, w tym ludobójstwa w ramach Wielkiego Głodu, a ukraiński sąd wziął pod uwagę nasze dowody i przyjął odpowiednie decyzje,  potępił przywódców bolszewików za organizację Gołodomoru z lat 1932-1933 na Ukrainie, mówi Naliwajczenko w rozmowie z „Radiem Racyja”.

Naliwajczenko wspomina, jak wydał polecenie, by w każdym obwodowym biurze SBU zorganizować pomieszczenie z dostępem do wszystkich  tajnych archiwów i dokumentów.

Dlaczego teraz o tym mówię?  Ponieważ jestem głęboko przekonany, że można i należy to zrobić zarówno na Białorusi, jak i w Rosji.

– „Radio Racyja”:  Ileż się mówiło o możliwości otwarcia archiwów byłego sowieckiego KGB na Białorusi, ale zgody wciąż nie ma, ponieważ władze tłumaczą, że po pierwsze; może dojść do aktów zemsty, na przykład ze strony prawnuków ofiar, oraz na fakt, że dokumenty stanowią pewną wartość operacyjną. Jak by Pan to skomentował? 

–  Obywatele Białorusi i Ukrainy mają pełne prawo do otrzymywania i dostępu do całej prawdy, bez względu na to, jak bardzo była ona wstydliwa lub gorzka. I jestem przekonany, że nie musimy chronić KGB, NKWD, GPU, ani żadnych innych organów, ponieważ jestem przekonany, iż KGB i NKWD, GPU działały przeciwko ukraińskiemu ruchowi wyzwoleńczemu i przeciwko ruchowi wyzwolenia Białorusi. Właśnie dlatego chcę, aby archiwa zostały odtajnione, ale na razie korzystajcie z naszego.

 „Radio Racyja”: Pewnie wie Pan, czym są Kuropaty?

– Tak.

  – A co Pan, jako były szef SBU mógłby doradzić, co możemy zrobić w tej sprawie?

– To, co my robiliśmy w Bykowni. Tam też rozstrzeliwali. Razem z Polakami utworzyliśmy wtedy wspólne komisje i rozpoczęliśmy poważne badania, ekshumacje. W rezultacie odnaleźliśmy miejsca masowych egzekucji – od Kijowa do Charkowa. Ponadto umożliwiłyśmy historykom i archiwistom zbadanie tych przypadków, postawiliśmy pamiątkowe krzyże i tablice i rozpoczął się normalny humanitarny proces. Uważam, że można i należy to zrobić na Białorusi.

„Radio Racyja”: Ale nie ma woli władzy.  Władze nie chcą tego odtajnić i generalnie zaprzeczają jakoby odbywały się tam masowe egzekucje

– Tak naprawdę ówczesny ukraiński rząd również nie miał wystarczająco swobody. Wydaje mi się. Jestem przekonany, że to jest kwestia zadbania o to, by zadbać o krytyczną masę ludzi, którzy bronią Kurapat. Ci ludzie, społeczeństwo, powinno wpłynąć na władze i zmusić je do ustępstw. Takie jest moje wewnętrzne przekonanie.  Być może Ukraińcom było łatwiej, ale to jest właściwa droga i należy nią podążać…

Przypomnijmy, że wszystkie ofiary reżimu komunistycznego na Ukrainie dawno zostały zrehabilitowane, a  zbrodnie stalinowskie potępione na poziomie ustawodawczym i sądowniczym.

Kresy24.pl za racyja.com

Podziel się tym z innymi. Udostępnij na: