Szarek: Współpraca z Ukrainą wymaga spełnienia kilku warunków

Wznowienie współpracy z ukraińskim IPN umożliwi spełnienie przez Ukraińców kilku warunków, m.in. odblokowanie ekshumacji i opublikowanie dorobku Polsko-Ukraińskiego Forum Historyków – poinformował Polską Agencję Prasową prezes IPN Jarosław Szarek.

W środę wicepremier Ukrainy Pawło Rozenko złożył oświadczenie woli wznowienia współpracy między Instytutami Pamięci Narodowej, resortami kultury Polski i Ukrainy, oraz komisjami międzyrządowymi, zajmującymi się kwestiami historycznymi.

– Instytut Pamięci Narodowej jest gotowy do współpracy, ale warunkiem jest umożliwienie przeprowadzenia ekshumacji szczątków naszych rodaków na Ukrainie i ich godne upamiętnienie (…). Na razie padły słowa, ale słowa to jest za mało. Za deklaracjami muszą iść czyny – skomentował krok strony ukraińskiej Szarek. Przypomniał, że ukraiński IPN nie posiada kompetencji do wydawania zgody na przeprowadzenie ekshumacji przez polskich specjalistów.

Kolejnym warunkiem wznowienia współpracy – jak mówił Szarek – będzie wspólne opublikowanie dorobku z dotychczasowych spotkań Polsko-Ukraińskiego Forum Historyków. Prace tego forum, na którym spotykali się naukowcy z obu krajów, są teraz zawieszone.

– Uznaliśmy, że zawieszamy współpracę, ale jesteśmy gotowi podjąć kolejne spotkania z badaczami ukraińskimi, jeżeli najpierw opublikujemy po polsku i po ukraińsku referaty, które w ramach tego forum do tej pory zostały wygłoszone – poinformował Szarek.

IPN czeka na „realne propozycje”

– Do dzisiaj jednak ze strony ukraińskiej nie dostaliśmy tekstów autorów ukraińskich, choć jesteśmy je w stanie wydrukować – zaznaczył. Dodał też, że polski IPN czeka na „realne propozycje”.

Prezes IPN zapewnił jednocześnie, że dla Instytutu badanie relacji polsko-ukraińskich zawsze było bardzo ważne. Przypomniał przy tym, że w stosunkach obu krajów, w kontekście historycznym, punktem najbardziej spornym pozostaje nadal sprawa zbrodni wołyńsko-galicyjskiej.

– Doszło do takiej sytuacji, że ta współpraca, jeśli chodzi o poszukiwania i upamiętnienia polskich ofiar, przez stronę ukraińską została zupełnie zablokowana – mówił Szarek.

Zwrócił jednak uwagę, że sprawa ta nie dotyczy tylko ofiar OUN-UPA, ale także np. żołnierzy I Brygady Legionów dowodzonych przez Józefa Piłsudskiego, którzy w lipcu 1916 r. polegli w bitwie pod Kostiuchnówką.

Specjaliści z Biura Poszukiwań i Identyfikacji IPN zamierzali również ekshumować szczątki żołnierzy Korpusu Ochrony Pogranicza w miejscowości Tynne, którzy zginęli w walce z Sowietami po 17 września 1939 r. oraz żołnierzy Wojska Polskiego, którzy zginęli w obronie Lwowa.

Mimo trudności we współpracy z Ukrainą w sprawie ekshumacji i upamiętnień prezes IPN zwrócił uwagę także na pozytywne przykłady współpracy z Ukrainą, m.in. z jej archiwami. Pod koniec marca IPN zawarł porozumienia z Państwowymi Archiwami Obwodowymi – w Odessie, Winnicy i Chmielnickim na Ukrainie, które przewidują udostępnienie polskim archiwistom tysięcy dokumentów dot. zbrodni NKWD popełnionej na Polakach w latach 1937-38 w Związku Sowieckim.

Kresy24.pl za tvp.info/PAP

Podziel się tym z innymi. Udostępnij na: