Przemówienie prezydenta Polski Andrzeja Dudy do Gruzinów wygłoszone na Placu Wolności w Tbilisi (CAŁY TEKST)

Prezydent Polski Andrzej Duda wraz z małżonką, Agatą Kornhauser-Dudą przybyli dziś do Gruzji na obchody 30. rocznicy Niepodległości Gruzji. Prezydent Andrzej Duda jest jedynym prezydentem innego kraju, który wziął w nich udział. Jako honorowy gość zagraniczny wygłosił swoje wystąpienie.

O przebiegu całej wizyty więcej tutaj.

A oto tekst przemówienia do Gruzinów wygłoszony w centrum Tbilisi:

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Wielce Szanowna Pani Prezydent,

Szanowny Panie Premierze,

Szanowny Panie Przewodniczący Parlamentu,

Szanowne Panie i Panowie Ministrowie, Członkowie Rządu,

Szanowne Panie i Panowie Członkowie Parlamentu,

Wszyscy Dostojni Przybyli Goście,

Ekscelencje Członkowie Korpusu Dyplomatycznego,

Drodzy Gruzińscy Przyjaciele,

Wszyscy Wielce Szanowni Państwo!

To dla mnie wielki zaszczyt, by przemawiać do Was tu dziś, na Placu Wolności w Tbilisi, w dniu tak ważnego święta. W dniu, który upamiętnia deklaracje niepodległości z 1918 roku. Naród gruziński dokonał wówczas fundamentalnego wyboru – opowiedział się za samostanowieniem, za wolnością, za demokracją.

I chociaż bolszewicka Rosja swoją agresją przekreśliła marzenia o nowoczesnym i niepodległym państwie gruzińskim już kilka lat później, to pamięć o tamtych wzniosłych wydarzeniach trwale zapisała się w zbiorowej pamięci narodu. Dlatego też w momencie rozpadu Związku Sowieckiego, kilka dziesięcioleci później, Gruzini wiedzieli dokładnie, że pragną niepodległości, że pragną swojego państwa. I dlatego w 2021 roku możemy wspólnie świętować także 30-lecie odzyskania niepodległości.

Wspominanie tych wydarzeń uświadamia mi jak wyraźnie bliskim, a wręcz braterskim, jest dla Polaków naród gruziński. Chociaż między Warszawą a Tbilisi jest przeszło 2000 km, to mało jest państw i narodów tak sobie bliskich jak nasze. Łączą nas bowiem te same wartości. Spośród nich najważniejsze to umiłowanie wolności i umiłowanie suwerenności. Mamy je głęboko zaszczepione w naszych duszach od stuleci.

Przedstawiciele gruzińskiej emigracji po roku 1921, członkowie ówczesnych elit gruzińskich, wnieśli ogromnie cenny wkład w życie odrodzonej, także w 1918 roku, Polski. Pamiętamy doskonale o św. Grzegorzu Peradze – wybitnym uczonym i teologu, wykładowcy Uniwersytetu Warszawskiego, kapłanie emigracji gruzińskiej w Polsce, zgładzonym przez niemieckich nazistów w obozie koncentracyjnym Auschwitz. Do dziś Grzegorz Peradze pozostaje jedynym świętym pośród wykładowców Uniwersytetu Warszawskiego. Wspaniałą kartę w naszej wspólnej historii zapisali gruzińscy oficerowie, którzy wstąpili do szeregów Wojska Polskiego. Mija właśnie sto lat od chwili, gdy pierwsi podchorążowie i oficerowie z Gruzji skorzystali z możliwości służby kontraktowej w polskiej armii. Gruzini szybko zyskali uznanie swoim wojskowym kunsztem, swoim bohaterstwem, a swoją ofiarność i przywiązanie do Polski wybitnie potwierdzili w dramatycznych latach II wojny światowej.

Składam głęboki hołd gruzińskim bohaterom walczącym i poległym w obronie naszej Ojczyzny we wrześniu 1939 roku, walczącym i poległym w Powstaniu Warszawskim, a także gruzińskim ofiarom sowieckiej zbrodni katyńskiej, zamordowanym wraz z polskimi oficerami.

W 2007 roku w Parku Wolności Muzeum Powstania Warszawskiego został uroczyście odsłonięty przez Prezydentów obu naszych krajów pomnik ku czci gruzińskich oficerów w armii polskiej. Zawsze będziemy otaczać Ich wdzięczną pamięcią.

Drodzy Przyjaciele,

My, Polacy i Gruzini nawzajem dostrzegamy u siebie i niezmiennie szanujemy to wielkie, głębokie umiłowanie wolności. Nieraz też walczyliśmy wspólnie „za wolność naszą i waszą”. Trzeba jednak pamiętać, że wywalczona wolność nigdy nie jest dana raz na zawsze.

Jak bowiem głosił mój wielki rodak, święty Jan Paweł II – wolność jest człowiekowi dana, ale także „zadana” i dlatego też musimy ją pielęgnować i chronić z pełną odpowiedzialnością. Myślę, że to samo zawsze dotyczy państw i narodów. Niestety są też państwa, które myślą i działają zupełnie inaczej – które swoją wolność definiują poprzez dominację i pozbawianie siłą wolności innych.

Wiedział o tym doskonale także śp. Prezydent RP Lech Kaczyński, który podczas swojej bohaterskiej misji, 12 sierpnia 2008 roku, przemawiał zaledwie kilkaset metrów stąd – przed budynkiem Parlamentu – po rozpoczęciu inwazji wojsk rosyjskich na Gruzję.

Mówił wówczas: „Po raz pierwszy od dłuższego czasu nasi sąsiedzi z północy, a dla nas także z północy i ze wschodu, pokazali twarz, którą znamy od setek lat. Ci sąsiedzi uważają, że narody wokół nich powinny im podlegać. My mówimy nie! Ten kraj to Rosja. Ten kraj uważa, że dawne czasy upadłego, niecałe 20 lat temu, imperium wracają. Że znów dominacja będzie cechą tego regionu. Otóż nie będzie. Te czasy skończyły się raz na zawsze”.

Szanowni Państwo, Drodzy Gruzińscy Przyjaciele,

Od tamtego dnia minęło 13 lat, długich 13 lat prawie, ale przecież w historii tylko 13 lat. I nadal nie możemy pozwolić, aby w XXI wieku jakiekolwiek państwo uprawiało w dalszym ciągu imperialną i agresywną politykę bez poszanowania prawa międzynarodowego. Aby temu zapobiec musimy dbać o siłę instytucji międzynarodowych i wymagać solidarności międzypaństwowej. Nasza jedność i solidarność muszą stanąć na drodze każdego imperialnego marszu!

Dlatego też jestem dzisiaj tu z Wami i pragnę głośno powtórzyć, że w Zjednoczonej Europie oraz w NATO jest wystarczająco dużo miejsca, by pomieścić naszych przyjaciół ze wschodniej części Europy, pomieścić: Gruzję, Ukrainę czy Mołdawię.

Zwłaszcza, w obliczu aktualnej sytuacji „polityka otwartych drzwi” Unii Europejskiej i „polityka otwartych drzwi” NATO muszą pozostać utrzymane.

Podkreślam, że w Polsce i w Polakach macie zawsze pewnego sojusznika, sojusznika, który będzie wszelkimi swoimi możliwościami wstawiał się za Gruzją oraz promował integrację Gruzji ze strukturami Euroatlantyckimi.

Z naszego doświadczenia wiemy, jak wielkiego wysiłku wymagają reformy i że droga do Unii Europejskiej oraz NATO jest trudna, a także, że często wydaje się dłużyć bez końca. Kilkanaście dni temu obchodziliśmy w Polsce 17. rocznicę wejścia naszego kraju do UE i z tej perspektywy mogę powiedzieć, że ostatnia prosta często okazywała się być kolejnym zakrętem, po którym trzeba było wykrzesać kolejne siły, by wreszcie dotrzeć do upragnionej mety.

Z perspektywy czasu zapewniam jednak, że każdy krok choć, wymagał głębokich reform był tego wart. Dlatego też apeluję jako Wasz przyjaciel o wytrwałość na drodze reform, a także o utrzymanie europejskich standardów.

Musimy pamiętać i powinien o tym pamiętać każdy, przede wszystkim na Zachodzie, tam właśnie w krajach UE, zwłaszcza tej starej Unii, że kultura europejska to od tysiącleci część tutejszej cywilizacji. To tutaj przecież była antyczna kultura, to jest Wasza gruzińska spuścizna.

Ale ta kultura europejska dzisiaj to poszanowanie fundamentalnych wartości takich jak: demokracja, prawa człowieka, wolność słowa, czy prawo do zgromadzeń. Mówiąc o wspólnej Europie musimy także mówić o tych wartościach i robić wszystko by ich przestrzeganie było chronione przez prawo oraz organy państwa.

Drodzy Gruzińscy Przyjaciele, Szanowni Państwo, Wszyscy Dostojni Przybyli Goście,

Wolność, niepodległość, demokracja, szacunek i solidarność to także zasady przyświecające naszej współpracy.

Gruzini, czekamy na Was w Zjednoczonej Europie, bo od wieków jesteście częścią jej dziedzictwa.

Gruzini, czekamy na Was w NATO, bo jesteście dumnym i dzielnym narodem, który zasługuje na bezpieczeństwo i na możliwość spokojnego budowania swojego dobrobytu.

Jeszcze raz podkreślam, że macie w Polsce przyjaciela, który Was na tej ścieżce będzie nadal wspierał. A jak to ujął kiedyś, wieki temu wielki Szota Rustaweli „nic droższego nie ma w świecie od wiernego przyjaciela”.

Andrzej Duda

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Oprac. DJK, prezydent.pl

fot. Jakub Szymczuk, prezydent.pl