Most do Europy?

12 października 2012

Mieszkańcy Brześcia już dwa lata temu rozpoczęli przygotowania do bezwizowego przekraczania granicy polsko – białoruskiej. 12 lutego 2010 Minister Spraw Zagranicznych Białorusi i Polski podpisali w Warszawie umowę o małym ruchu granicznym.

Dokument zakładał, że mieszkańcy obszarów przygranicznych obu krajów będą mogli przekraczać granicę w celach kulturalnych lub rodzinnych. Mały ruch graniczny miał objąć po stronie białoruskiej około miliona ludzi, przede wszystkim z okolic Grodna i Brześcia, a po stronie polskiej około 590 tysięcy z województwa lubelskiego, mazowieckiego i podlaskiego.

Od tego czasu minęło ponad dwa lata, a Białorusini chcąc wyjechać do Terespola muszą najpierw uzyskać wizę. Gasnące nadzieje ożywiła informacja o reanimacji Wyspy Granicznej. Jej część należy do strefy „0”, która zgodnie z obietnicami prezydenta Łukaszenki miała stać się oazą turystyczną. Władze Brześcia planowały uruchomić piesze przejście graniczne w Brześciu, którym przez odbudowany most Terespolski, turyści mogliby pieszo dotrzeć do Twierdzy Brzeskiej. Projekt łączył się z planowaną przez Białoruś rekonstrukcją obiektów w XIX-wiecznej twierdzy. Odtworzenie mostu, który łączyłby Bramę Terespolską z Wyspą Graniczną, dziś niedostępną dla zwiedzających, jest jednym z najważniejszych elementów projektu rewitalizacji twierdzy.

Białoruscy architekci wyceniają koszt rekonstrukcji na ponad 3,5 mln dolarów. Pod koniec marca 2011 odbyło się w Brześciu spotkanie władz samorządowych z Polski i Białorusi, na którym omawiano plany pieszego przejścia. Strony porozumiały się co do powołania grup roboczych, które miały przygotować rekomendacje dla swoich rządów w związku z projektem. Białorusini cieszą się, że znaleźli zrozumienie u polskich kolegów, którzy obiecali, że za pośrednictwem posłów będą szukać środków na pokrycie inwestycji w Unii Europejskiej.

– Jesteśmy tak samo jak Białorusini, żywo zainteresowani tym, aby obywatele polscy mogli odwiedzać przygraniczne tereny Białorusi – mówi sekretarz urzędu miejskiego w Terespolu  Józef Paderewski w rozmowie z dziennikarzem gazety Wieciernij Grodno, – choćby w celach turystycznych, żeby odwiedzić kompleks Twierdzy Brzeskiej. Ale istnieje wiele przeszkód budowy mostu jako przejścia dla pieszych w ramach ruchu transgranicznego. Po pierwsze, trzeba  przeznaczyć grunty w strefie przygranicznej. Po drugie, jeśli zostanie już on wydzielony, zachodzi konieczność dokonania odpowiednich zmian w polskim prawie, a taka procedura zwykle trwa 3-4 lata. Ale główny problem to finansowanie. Wstępnie oszacowane koszty, które miałaby ponieść polska strona opiewają na około 10 milionów Euro. A takich pieniędzy dzisiaj nie mamy – konstatuje Paderewski.

Twierdzę Brzeską w ówczesnym Imperium Rosyjskim zaczęto budować w latach 30 XIX wieku. Na jej potrzeby zlikwidowano i przebudowano dawną starówkę Brześcia. Rozbudowywano ją w XIX i XX wieku. Zniszczeniom uległa podczas walk polsko-niemieckich we wrześniu 1939 roku i obrony załogi radzieckiej przed Niemcami w 1941 roku.

 Twierdza Brzeska 1941

 

Kresy24.pl/Wieczernij Brest,vb.by