Imperium i federacja

Redakcja portalu Kresy24.pl we współpracy z Wydawnictwem Literackim i Studium Europy Wschodniej UW zaprasza do udziału w konkursie, poświęconym książkom poświęconym ideom Imperium i Federacji: „Metamorfozy Imperium Rosyjskiego 1721-1921. Geopolityka, ody i narody” Adrzeja Nowaka i „Międzymorze. Nadzieje i ograniczenia w polityce II Rzeczypospolitej”, red. E. Znamierowska-Rakk, t. XLVI – studia 4.

Metamorfozy Imperium Rosyjskiego 1721-1921. Geopolityka, ody i narody
Andrzej Nowak

Książka, dzięki której łatwiej zrozumieć współczesną Rosję. Idea Trzeciego Rzymu, ukrócenie polskiej anarchii, poskromienie tyrana Napoleona, panslawizm, walka cywilizacji, imperium a nacjonalizm, bolszewicka utopia, heart-land i modny do dziś euroazjanizm. Fascynująca panorama kilkuset lat rozwoju rosyjskiej myśli politycznej daje jedyną w swoim rodzaju możliwość spojrzenia na świat z perspektywy Moskwy.

Sięgając do rosyjskiej historii, literatury, filozofii i sztuki, wybitny znawca Imperium, profesor Andrzej Nowak, kreśli niezwykłą, erudycyjną syntezę myśli geopolitycznej naszego potężnego sąsiada. Poznanie rosyjskiego punktu widzenia, nawet jeśli bardzo głęboko się z nim nie zgadzamy, jest kluczem do zrozumienia wyzwań stojących przed Polską.

Szczególnie inspirujące jest obserwowanie, jak mocno przez wieki na rosyjskie myślenie wpływała „sprawa polska”. Dlaczego warto zestawić losy Rzeczpospolitej i Krymu? Jak „połykano i rozrzedzano” w ogromnym imperialnym organizmie „polską truciznę”? Dlaczego „Judasze Słowiańszczyzny” nie zasługiwali na żadną litość?

Międzymorze. Nadzieje i ograniczenia w polityce II Rzeczypospolitej
t. XLVI – studia 4,
red. E. Znamierowska-Rakk

Zebrane teksty reprezentują różne formy, od eseju do artykułu naukowego. Niemniej wszystkie warte są publikowania, gdyż omawiana książka przybliża ważną, a jednak w Polsce i zwłaszcza pozą Polską, mało znaną tematykę. Porusza wiele zagadnień do dyskusji i będzie ważnym punktem odniesienia dla przyszłych badaczy.
W pierwszym bloku tematem są koncepcje integracyjne w myśli politycznej i działalności prowadzonej przez polityków, dyplomatów i publicystów polskich, węgierskich, włoskich i innych – od Piłsudskiego do Becka, Ciano, Bajcsy-Zsilinszsky’ego. W drugim bloku przedstawione są dwa spojrzenia polskie oraz jedno łotewskie na politykę II Rzeczypospolitej wobec państw bałtyckich. W trzecim bloku tematem jest trudne sąsiedztwo Polski i Czechosłowacji. Z kolei pięciu autorów podjęło zagadnienie planowanych sojuszy Polski z Węgrami i Rumunią w odrębnym czwartym bloku. Na końcu przedstawione zostały koncepcje II Rzeczypospolitej wobec Bałkanów, współpraca i kontakty z Rumunią, Jugosławią i Bułgarią.

prof. Damir Agičić
Uniwersytet w Zagrzebiu

***

Jest to bardzo udany projekt, powstały w gorącym czasie rozwoju i dojrzewania przemian w wizjach geopolitycznych naszej rodzinnej Europy. Stanowi on dokładny krok historiograficznego przypomnienia wielkich nadziei, marzeń i błędów. Teraźniejszość niezmiernie potrzebuje kontekstu przeszłości. Wspieram publikację i życzę wielu czytelników i recenzji.

prof. Egidijus Aleksandravičius
Uniwersytet Witolda Wielkiego w Kownie

***

Szczególną zaletą książki jest niekwestionowana aktualność jej tematu. Dzisiaj znów, jak prawie przed stuleciem, mamy sytuację, kiedy na Wschodzie powstało zbrodnicze rewizjonistyczne państwo, eksportujące tym razem już nie „Rewolucję Światową” tylko raczej światowy chaos, zamieszanie i dezorientacje, ale też wykazujące agresję militarną wobec swoich słabszych sąsiadów. Znów, jak prawie sto lat temu, widzimy dążenie licznych rządów europejskich do łagodzenia zatargów z Rosją (w ujęciu jednego z bohaterów książki) i uznanie zbliżenia z Moskwą „za jedną z fundamentalnych podstaw swojej polityki”. W ten sposób podobnie aktualizuje się cytowana przez jednego z autorów wytyczna dla polskiej dyplomacji: „zadaniem naszym jest stworzyć taką sytuację, aby przy pierwszej tej czy innej okazji Europa dowiedziała się czy spostrzegła, że Polska w Warszawie się zaczyna, ale się nie kończy”. Książka jest rewelacyjna, bo pokazuje potęgę i przenikliwość polskiej myśli geopolitycznej, mimo nieuniknionych pomyłek i niepowodzeń.

dr Mykola Riabchuk
visiting professor, Narodowa Akademia Nauk Ukrainy

W księdze pamiątkowej znalazły się artykuły w pięciu blokach tematycznych:
I KONCEPCJE INTEGRACYJNE W MYŚLI ORAZ DZIAŁANIU POLITYKÓW, DYPLOMATÓW I PUBLICYSTÓW: Andrzej Rachuba – I Rzeczpospolita w regionie Międzymorza na przestrzeni wieków; Andrzej Nowak, Polska – Rosja i Ukraina: strategiczny trójkąt koncepcji Józefa Piłsudskiego w latach 1918–1920; Joanna Gierowska-Kałłaur – Józef Piłsudski wobec obcych planów w stosunku do ziem byłej Rzeczypospolitej Obojga Narodów; Henryk Bartoszewicz – Dyplomacja polska wobec koncepcji Międzymorza w latach 1918–1926; Marek Kornat – „Trzecia Europa” Polska koncepcja Międzymorza (1937—1938); Arkadiusz Adamczyk – Józef Beck, Galeazzo Ciano i János Esterházy Między aprobatą wizji „Trzeciej Europy” a rozbieżnością narodowych interesów; Csaba G Kiss – Uwagi do węgierskiego postrzegania Europy Środkowej w latach trzydziestych XX wieku. O poglądach polityka Endre Bajcsy-Zsilinszkyego i pisarza László Németha;
II. NADBAŁTYKA W POLITYCE II RZECZYPOSPOLITEJ. DWA SPOJRZENIA NA POLITYKĘ WARSZAWY WOBEC PAŃSTW BAŁTYCKICH: Piotr Łossowski – Polityka II Rzeczypospolitej wobec państw bałtyckich; Krzysztof Buchowski – Polska wobec państw bałtyckich w latach 1918–1939; Ēriks Jēkabsons – Stosunki Łotwy i Polski: kwestia uznania Łotwy de iure w styczniu 1921 roku;
III. POLSKA – CZECHOSŁOWACJA DETERMINANTY TRUDNEGO SĄSIEDZTWA: Andrzej Essen – Czechosłowacja w założeniach polskiej polityki regionalnej; Hanna Marczewska-Zagdańska – Stany Zjednoczone wobec polityki regionalnej Polski i Czechosłowacji (1918–1939);
IV. POLSKA – RUMUNIA – WĘGRY WARIANTY PLANOWANYCH SOJUSZY: Florin Anghel – Wspólna pamięć Intermarium Określenie przebiegu granic i nawiązanie stosunków dyplomatycznych między Rumunią a Polską po I wojnie światowej; Henryk Walczak – Sojusz z Rumunią w środkowoeuropejskiej i bałkańskiej polityce Polski w pierwszej połowie lat dwudziestych XX wieku; Renata Zawistowska – Odrodzona Polska wobec narodu i państwa węgierskiego do 1928 roku; Wojciech Szczepański – Polska wobec Węgier w drugiej połowie lat trzydziestych XX wieku; Agnieszka Kastory – Projekt polsko-węgiersko-rumuńskiej współpracy jako jedna z koncepcji Międzymorza w okresie międzywojennym;
V. BAŁKANY W STRATEGII II RZECZYPOSPOLITEJ: Elżbieta Znamierowska-Rakk – Miejsce i rola państw bałkańskich w polityce Warszawy; Irena Stawowy-Kawka – Blok Rolny a koncepcje integracji Europy Środkowej i Południowo-Wschodniej w latach 1930–1932; Lilla Moroz-Grzelak – Współpraca naukowa i kulturalna II Rzeczypospolitej z sąsiedzką Rumunią i słowiańską Jugosławią Realizm polityczny a idealizm; Jarosław Rubacha – Polsko-bułgarskie kontakty kulturalne w okresie międzywojennym.

Pytania konkursowe dla Metamorfozy Imperium Rosyjskiego 1721-1921. Geopolityka, ody i narody:
Proszę podać nazwiska dwóch kompozytorów rosyjskich, posiadających polskie korzenie?

Pytania konkursowe dla Międzymorze. Nadzieje i ograniczenia w polityce II Rzeczypospolitej:
Jakie były główne sukcesy w relacjach z Rumunią i Bułgarią w latach 30. XX wieku?

Prosimy o oryginalne odpowiedzi zawierające pełne zdania i aby nie stanowiły przeklejonego e-maila kolegi/koleżanki lub informacji z Wikipedii!!!

Na odpowiedzi oczekujemy pod e-mailem: ko*****@kr*****.pl do 18 grudnia 2018 r. do godz. 12 (z tytułem Metamorfozy Imperium Rosyjskiego lub Historia est testis temporum). Prosimy o zamieszczanie adresu korespondencyjnego z odpowiedziami. Przypominamy że nagrodami w konkursie po trzy egzemplarze książek.

Prosimy o zamieszczenie w e-mailu niniejszego sformułowania: „Wyrażam zgodę na przetwarzanie moich danych osobowych w celach konkursowych oraz ogłoszenia zwycięzcy konkursu”.

Po kliknięciu w nazwę znajdą Państwo nowości książkowe Wydawnictwa Literackiego i Studium Europy Wschodniej UW.

Link do regulaminu konkursów:

https://kresy24.pl/wp-content/uploads/2018/08/Regulamin-konkursow-dla-czytelnikow-na-portalu-Kresy24.docx