„Człowiek, który pojednał Polskę z Ukrainą”. Czy naprawdę pojednał?

Jest autorem dziesiątków pieśni w języku polskim i ukraińskim, w tym śpiewanej w obu krajach, popularnej w latach wojny polsko-bolszewickiej 1920 roku „Hej, Sokoły”. W tym roku mija 215 lat od dnia jego urodzin i 145 od dnia śmierci.

Tomasz Padura (ukr. Тимко́ Паду́ра) urodził się 21 grudnia 1801 w Ilińcach w guberni kijowskiej, w rodzinie szlacheckiej herbu Sas. Zmarł 20 września 1871 w Koziatynie. Absolwent słynnego Liceum Krzemienieckiego. Zwolennik wspólnej walki o niepodległość Polaków i Rusinów. Uczestniczył w powstaniu listopadowym, walcząc w oddziale Wacława Rzewuskiego. Po upadku powstania dwa lata był więziony przez władze carskie. Po uwolnieniu osiadł we własnym majątku w Machnówce.

Był „śpiewakiem kozaczyzny”, popularyzującym ukraiński folklor poprzez muzykę. Tworzył wiersze liryczne, tłumaczył poezję – m,in. Adama Mickiewicza (jest autorem  przekładu na język ukraiński poematu „Konrad Wallenrod”).

Autor około 200 pieśni w języku polskim i ukraińskim oraz bardzo popularnych, śpiewanych po wsiach dumek, do których komponował także muzykę i które sam popularyzował w latach 1828-1829 wędrując po Ukrainie w przebraniu dziada proszalnego. Mówił o sobie: „Mickiewicz wielki poeta, ale kto go zna, a mnie śpiewa cała Polska i Ukraina”.

A Tak pisał o Tomaszu Padurze dr Walery Istoszyn (fragment cytujemy za tekstem „Tomasz Padura – człowiek, który na zawsze pojednał Polskę z Ukrainą”, zamieszczonym na portalu wizyt.net – Słowo Polskie:

„Niezwykły człowiek Tomasz Padura – wędrowiec i poeta – na zawsze zjednoczył kultury Polski i Ukrainy. Urodzony na Bracławszczyźnie (w Illińcach) wzbogacił polską literaturę i muzykę, dodając do niej własne wspaniałe liryczne pieśni, które do dziś są śpiewane w każdym zakątku obu krajów. Piosenka Padury „Hej Sokoły” stała się swego rodzaju hymnem kresowym, a ukraiński słuchacz mógł usłyszeć ją w filmie Jerzego Hoffmana „Ogniem i mieczem” albo u wykonaniu słynnego zespołu „Pikardijska Tercja”.

Tymko Padura, Juliusz Słowacki, Michał Czajkowski, Józef Korzeniowski i inni nasi ziomkowie, którzy tworzyli podstawę współczesnej polskiej kultury, dziś należą do tak zwanej „szkoły ukraińskiej” w polskiej literaturze, ale na Ukrainie bardzo mało wiedzą o tych słynnych i utalentowanych ludziach”…

30 czerwca w Illińcach, gdzie się urodził, odbyły się uroczystości rocznicowe, związane z twórczością i życiem Tomasza Padury. Na budynku miejscowej szkoły muzycznej została odsłonięta dwujęzyczna tablica. Polacy i Ukraińcy złożyli kwiaty przed pomnikiem żołnierzy poległych podczas przerwania linii frontu przez bolszewików w okolicach tej miejscowości w 1920 roku.

Kresy24.pl

Podziel się tym z innymi. Udostępnij na: