Bitwa Warszawska 1920 roku – sojuszniczy bój o Europę

W związku ze zbliżającą się rocznicą „Cudu nad Wisłą” – wydarzenia decydującego o polskim zwycięstwie w wojnie z bolszewikami – prezentujemy opatrzone historycznym komentarzem oświadczenie członków Społecznej Inicjatywy Opieki nad Mogiłami Żołnierzy Armii URL w Warszawie.

Oświadczenie

Śniąc o wolnej Ukrainie, nie szczędzili krwi w walce o niepodległą Polskę. 

W rocznicę „Cudu nad Wisłą” 15 sierpnia 1920 r.

oddajemy hołd poległym oficerom i żołnierzom armii Ukraińskiej Republiki Ludowej,

którzy ramię w ramię z żołnierzami polskimi

bronili Europy przed nawałą bolszewicką. 

Cześć ich pamięci!

Społeczna Inicjatywa Opieki nad Mogiłami Żołnierzy Armii URL w Warszawie

—

Ukraiński wkład w wolną Europę dziś i blisko 100 lat temu

W historii stosunków polsko-ukraińskich można znaleźć wiele czarnych kart — zbrukanych wzajemnymi krzywdami, zbrodniami, nienawiścią i pogardą, łzami i cierpieniem niewinnych.  Ale też część naszych wspólnych dziejów pisana jest krwią przelaną w walkach przeciwko wspólnym wrogom. Nieraz w historii Polacy i Ukraińcy stawali ramię w ramię, by w obliczu śmiertelnego zagrożenia zachować to, co najcenniejsze — wolność.

15 sierpnia przedstawiciele Społecznej Inicjatywy Opieki nad Grobami Żołnierzy URL w Warszawie składają wiązanki kwiatów na mogiłach oficerów i żołnierzy Armii Ukraińskiej Republiki Ludowej, którzy ramię w ramię z żołnierzami Wojska Polskiego bronili Europy przed nawałą bolszewicką w roku 1920. Oddajemy cześć tym wszystkim  żołnierzom Armii Ukraińskiej Republiki Ludowej, którzy nie bacząc na różne doświadczenia historii relacji polsko-ukraińskich, różne światopoglądy i wyznania – realizując umowę sojuszniczą między Rzecząpospolitą Polską a Ukraińską Republiką Ludową postawili tamę wojskom bolszewickiej Rosji.

Ich symbolem jest generał Marko Bezruczko, dowódca VI Siczowej Dywizji Armii URL, który stał na czele wspólnych sił ukraińskich i polskich broniąc skutecznie Zamościa i zatrzymując marsz Armii Czerwonej, co pozwoliło Marszałkowi Józefowi Piłsudskiemu na dokonanie sławetnego manewru okrążającego i rozbicie bolszewików na przedpolach Warszawy. W ocenie ekspertów wojskowych, w tym m.in. francuskiego generała Maxime’a Weygand’a, ukraiński generał był jednym z współautorów Cudu nad Wisłą. Grób generała Marka Bezruczki znajduje się na warszawskim cmentarzu prawosławnym.

W czasie wojny polsko-bolszewickiej, w tym podczas Bitwy Warszawskiej, sprzymierzeńcami Wojska Polskiego była Armia URL. Kilka tysięcy jej żołnierzy i oficerów oddało w niej swoje życie, w tym generałowie Jewhen Myszkowśkyj, Fedir Kołodij, Ołeksander Fedeniak-Biłynśkyj.

Dzisiaj Ukraina, stawiająca opór rosyjskiej agresji i dążąca do integracji z Europą, dostrzega w żołnierzach 1920 roku swoich europejskich bohaterów, którzy realizując umowę sojuszniczą między Rzeczpospolitą Polską a Ukraińską Republiką Ludową postawili tamę bolszewickiej nawale. Ukraińskie kwatery wojskowe na prawosławnym cmentarzu na warszawskiej Woli są z jednej strony symbolem trwającej kilkaset lat walki Ukraińców o prawo do samostanowienia, z drugiej — symbolem godności i wierności raz danemu słowu

Spoczywający na tym  cmentarzu żołnierze i oficerowie Ukraińskiej Republiki Ludowej stanęli do walki o wolność Ukrainy i do końca wypełnili swoje zobowiązania wobec Rzeczpospolitej. Pomimo przegranej trwali  wiernie u boku swych sojuszników, nie szczędząc krwi w walce o wolną Polskę.

Za tę wierność, za wypełnienie żołnierskiego obowiązku do końca, należy im się pamięć. Nawet gdyby miałaby ona budzić się tylko raz w roku, w rocznicę „Cudu nad Wisłą”.

Społeczna Inicjatywa Opieki nad Mogiłami Żołnierzy Armii URL w Warszawie