„Biały Słoń” w zimie
Fot. Wikipedia – domena publiczna
Polskie Towarzystwo Tatrzańskie bada Karpaty!
Pomysł założenia Towarzystwa Tatrzańskiego był rozważany wśród miłośników Tatr już w roku 1871. Założono je początkowo jako Galicyjskie Towarzystwo Tatrzańskie 31 grudnia 1873 r. Po ustanowieniu statutu Towarzystwo zostało zarejestrowane 19 marca 1874 r. z siedzibą w Nowym Targu. W maju 1874 roku zmieniło nazwę na Towarzystwo Tatrzańskie i przeniosło swoją siedzibę do Krakowa.
Założycielami Towarzystwa lub uczestnikami pierwszych prac nad jego rozwojem byli m.in. dr Tytus Chałubiński, ks. Józef Stolarczyk, Eugeniusz Janota, Ludwig Eichborn, Walery Eljasz-Radzikowski, Adam Uznański, Jadwiga z Zamoyskich Sapieżyna i inni. Pierwszym prezesem został hrabia Mieczysław Rey.
Już w pierwszej dekadzie istnienia Towarzystwa powstały jego pierwsze oddziały terenowe w Stanisławowie (1877), Kołomyi i Lwowie. Potem szybko powstawały kolejne oddziały (w Nowym Sączu, Szczawnicy i Żywcu). Jednak dopiero po I wojnie światowej, wraz ze zmianą nazwy w 1920 r. na Polskie Towarzystwo Tatrzańskie (PTT), Towarzystwo objęło swoim zasięgiem całe terytorium II Rzeczypospolitej. Zakopiański oddział Towarzystwa miał siedzibę w Dworcu Tatrzańskim.
Legitymacja Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego z 1935 roku
Fot. Wikipedia – domena publiczna
W latach 1886–1920 organem Towarzystwa był „Pamiętnik Towarzystwa Tatrzańskiego”, wydawany nieco częściej niż raz do roku.
W statucie Towarzystwa zapisano następujące cele jego działania:
- Badanie Karpat, a w szczególności Tatr i Pienin oraz rozpowszechnianie zebranych o nich wiadomości.
- Zachęcanie do ich zwiedzania, ułatwienie przystępu do nich i pobytu turystom (a w szczególności swoim członkom) oraz badaczom i artystom udającym się do Karpat, Tatr i Pienin w celach naukowych i artystycznych.
- Ochrona zwierząt halskich: kozicy i świstaka.
- Wspieranie przemysłu górskiego wszelkiego rodzaju.
Realizacja tych punktów odbywała się poprzez badania naukowe gór polskich – badania jaskiń tatrzańskich, budowę obserwatoriów meteorologicznych, tworzenie opisów etnograficznych Czarnohory, Łemkowszczyzny i Beskidu Śląskiego, wydawanie map i przewodników, budowanie schronisk i znakowanie szlaków turystycznych.
Z inicjatywy Towarzystwa Tatrzańskiego w roku 1899 przedłużono powstałą w roku 1884 roku linię kolejową Kraków–Chabówka do Zakopanego.
Towarzystwo Tatrzańskie kładło podwaliny pod powstanie Tatrzańskiego Parku Narodowego i TOPR-u.
W okresie międzywojennym PTT, posiadało w całym kraju 40 oddziałów i liczyło 19 719 członów (1933 rok). Do roku 1939 Polskie Towarzystwo Tatrzańskie miało już 54 schroniska, 81 stacji turystycznych, 10 niezagospodarowanych schronów, o łącznej liczbie prawie 5 tysięcy miejsc noclegowych.
Towarzystwo reaktywowano w roku 1945. Ze względów politycznych, pod wpływem władz państwowych, powstał projekt rozwiązania PTT (jak również Polskiego Towarzystwa Krajoznawczego) i stworzenia nowej, jednej organizacji turystycznej w Polsce. W dniu 16 grudnia 1950 r. odbyły się dwa osobne zjazdy PTT i PTKraj., które powzięły dwie niezależne uchwały o samorozwiązaniu się jednej i drugiej organizacji. W dniu następnym, 17 grudnia 1950 r., grupa prywatnych osób (a nie delegatów na zjazdy organizacji, które prawnie już nie istniały) powołała Polskie Towarzystwo Turystyczno-Krajoznawcze.
Kinga Adamczyk na podst.: Studium Europy Wschodniej Uniwersytetu Warszawskiego, Dawne Obserwatorium Astronomiczne UW na górze Pop Iwan; Konstanty Czawaga, Obchody 85-lecia obserwatorium na górze Pop Iwan, „Kurier Galicyjski”, nr 13–14 (425–426), 31 lipca – 14 sierpnia 2023 r.; Konstanty Czawaga, Ratownicy górscy na górze Pop Iwan, „Kurier Galicyjski”, nr 15 (427), 18–30 sierpnia 2023 r.; Marcin Romer, Biały Słoń w Czarnohorze, „Kurier Galicyjski”, nr 4 (152), 28 lutego – 15 marca 2012 r.; Krótka biografia Władysława Midowicza (Płaj 2), karpaccy.pl
Dodaj komentarz
Uwaga! Nie będą publikowane komentarze zawierające treści obraźliwe, niecenzuralne, nawołujące do przemocy czy podżegające do nienawiści!