Gdy w czerwcu 1994 roku amerykański prezydent Bill Clinton przygotowywał się do podróży po Europie, podczas której odwiedził min. Polskę i Łotwę, zadzwonił najpierw na Kreml. Z prezydentem Federacji Rosyjskiej Borysem Jelcynem rozmawiał min. o Polsce i Białorusi.
W Polsce Bill Clinton przebywał ze swoją pierwszą oficjalną wizytą w dniach 6-7 lipca 1994 roku. Wyjechał z Warszawy na 3 dni przed zwycięstwem w wyborach prezydenckich na Białorusi Aleksandra Łukaszenki.
Za „Naszą Niwą” publikujemy odtajnione niedawno stenogramy rozmowy telefonicznej prezydentów USA i Federacji Rosyjskiej.
Jelcyn: Będę szczery Bill, jeśli mówimy o Polsce, to jej podejście w ogóle stoi w sprzeczności z naszym. Bill, wiem, że w Polsce przeprowadzono wielką kampanię propagandową, mającą na celu nakłonienie Białorusinów do zjednoczenia się z Polską. Oni wciąż powtarzają, że Białoruś należała wcześniej do Polski. Słyszę też, jak przyciągają migrantów ze Wschodu do Polski. Ludzie mówią, że oni chcą wstąpić do NATO, chcą być silniejsi. Mówią o zagrożeniach. A przecież Rosja nikomu nie zagraża.
***
Jelcyn: Bill, Bill. Ja wciąż w ciebie wierzę. Błagam Cię o jedną rzecz. Po prostu oddaj Europę Rosji. Stany Zjednoczone nie leżą w Europie. Europa powinna być sprawą Europejczyków, a Rosja jest w połowie europejska, i w połowie azjatycka.
Clinton: A może chcesz jeszcze Azję?
Jelcyn: Oczywiście, oczywiście, Bill. Na wszystko się dogadamy.
Clinton: Nie sądzę, żeby spodobało się to Europejczykom.
Jelcyn: Wszystkim nie. Ale ja jestem europejczykiem. Mieszkam w Moskwie. Moskwa jest w Europie i mnie się to podoba. Możesz zabrać wszystkie inne państwa i zapewnić im bezpieczeństwo. Ale ja wezmę Europę i zagwarantuję jej bezpieczeństwo. Oczywiście nie ja tylko Rosja. (…) Bill, mówię poważnie. Europa nigdy nie była tak bliska Rosji jak teraz.
Jelcyn: Dzisiaj zrobiliśmy znaczny postęp z Białorusią i zawarliśmy z nimi umowę, uświęconą przez Patriarchę (żeby żył wiecznie). Jako Słowianie i prawosławni, jako sąsiedzi. Ten proces integracji nadal postępuje. Zlikwidowaliśmy granice państwowe i cła, uzgodniliśmy parametry handlu zagranicznego. Zgodziliśmy się na utworzenie specjalnej ponadnarodowej rady i komitetu. To samo dzieje się, tyle że na bardziej podstawowym poziomie z Kazachstanem i Kirgistanem. Mamy nadzieję, że w tych krajach nastąpi stabilność polityczna, a integracja pomoże w przeprowadzeniu reform.
***
Jelcyn: Jest kolejna rzecz, którą chciałbym się podzielić. Mieliśmy szczyt państw WNP w Moskwie i główny jego rezultat jest taki, że doszliśmy do porozumienia, że bez wysiłków na rzecz reintegracji nie będzie postępu w reformowaniu i możliwości modernizacji standardu życia. W tej kwestii jest progres i zyskuje on na sile. Będziemy kontynuować tę linię z Białorusią, Ukrainą, Kazachstanem i krajami Azji Środkowej. Przykro mi, że niektórzy przedstawiciele Stanów Zjednoczonych sugerują, że jeśli zostałem ponownie wybrany na trzecią kadencję przewodniczącego WNP, Rosja tym samym demonstruje tendencje imperialistyczne. To jest niepoważne, myślę, to jest obraźliwe, biorąc pod uwagę dobre stosunki. Jest to znak, że niektórzy wciąż chcą stworzyć podziały między nami.
***
Jelcyn: Jeśli chodzi o WNP, zdecydowaliśmy się kontynuować pogłębianie i rozszerzanie integracji, najpierw na Białorusi, potem w Kazachstanie, a ostatecznie na Ukrainie i innych. Tak więc integracja będzie miała prawdziwy sens. Dawne republiki Związku Radzieckiego będą przypominały Wspólnotę Europejską. William Perry (amerykański sekretarz obrony) sprzeciwił się temu pomysłowi w Kazachstanie. Ostrzegł, aby nie spieszyli się z integracją. Zmusił ich (Kazachów), by przyjęli jego punkt widzenia. Myślę, że powinna istnieć jedna polityka USA – polityka prezydenta.
W odpowiedzi na długie monologi Jelcyna, Clinton wyraża od czasu do czasu swoje poparcie. Zauważa również, że USA mają”podobne relacje z niektórymi małymi krajami karaibskimi”.
Jelcyn: Otrzymaliśmy również pismo od Miloszevicia, z prośbą Jugosławii o przyłączenie jej do związku Białorusi i Rosji. Я попытался затянуть это, и мы сказали, что еще не готовы. [ Próbowałem to odwlec, odpowiedzieliśmy, że jeszcze nie jesteśmy gotowi. Ale mogę ci powiedzieć, że to się nigdy nie wydarzy.
Kresy24.pl za nn.by
Dodaj komentarz
Uwaga! Nie będą publikowane komentarze zawierające treści obraźliwe, niecenzuralne, nawołujące do przemocy czy podżegające do nienawiści!