Armenia i Azerbejdżan – czyja armia jest silniejsza?

Gdyby wojna w Górskim Karabachu toczyła się tylko między Azerbejdżanem i władzami tego regionu azerska armia bez problemu zdobyłaby go w krótkim czasie. Porównanie potencjału militarnego obu stron nie pozostawia wątpliwości. Ale nawet biorąc pod uwagę, że faktycznym przeciwnikiem jest Armenia Azerowie mają zdecydowaną przewagę.

Karabach:

Armia Karabachu liczyła na początku 2016 r. 18-20 tys. żołnierzy i dysponowała ok. 250 czołgami, głównie przestarzałymi T-55 i T-72. Ponadto miała na uzbrojeniu ok. 230 dział, 10 śmigłowców Mi-24 i Mi-8MT oraz wyrzutnie przeciwlotnicze „Krug”, „Igła” i „Peczora”, przy czym do końca nie jest jasne co z tego należy faktycznie do Karabachu, a co do Armenii.

Azerbejdżan:

Dla porównania – armia Azerbejdżanu liczy, według IISS, 67 tys. żołnierzy i ok. 300 tys. rezerwistów, których w każdej chwili może powołać pod broń. Ponadto 15 tys. żołnierzy służy w oddziałach MSW, Straży Granicznej i marynarki wojennej.

Azerowie mają ok. 450 czołgów różnych typów, w tym 100 względnie nowoczesnych T-90S z Rosji z pancerzem reaktywnym. Pozostałe czołgi to T-72 zmodernizowane przez Izrael i również stare T-55.

Dodatkowo azerska armia ma 200 bojowych wozów piechoty (BMP-1,2,3, BMD-1 i BRM-1), 500 transporterów i samochodów opancerzonych (w tym MT-LB i BTR-60/70). Dodatkowo na wyposażeniu wojsk MSW i Straży Granicznej jest 150 bojowych wozów piechoty BMP i 20 transporterów opancerzonych BTR.

Azerska artyleria to 500 dział i wyrzutni rakietowych, w tym produkcji rosyjskiej i dawnej sowieckiej oraz tureckiej i izraelskiej. Są wśród nich wyrzutnie rakietowe TOS-1A „Sołncepiek”, moździerze samobieżne 2S9 „Nona-S” i ruchome wyrzutnie przeciwpancernych rakiet sterowanych „Chryzantema-S”.

Ponadto Azerowie dysponują wyrzutniami rakiet przeciwlotniczych „Krug”, „Osa-1T”, „Strieła-10”, „S-75 „Dwina”, S-125 „Newa”, S-200 „Wega”, „Buk-M1”, Tor-M2E, co najmniej dwoma dywizjonami S-300 oraz izraelskimi wyrzutniami Barack-8. Dodatkowo na wyposażeniu jest ok. 300 ręcznych wyrzutni „Igła-S” z 1,5 rakiet i 400 wyrzutni rakiet przeciwpancernych „Kornet” dostarczonych przez Rosję w 2010 r.

Lotnictwo Azerbejdżanu ma na wyposażeniu 35 samolotów bojowych MiG-29, Su-24 i Su-25, ok. 30 transportowców i samolotów szkolnych, co najmniej 60 śmigłowców (Mi-24, 17, 8, 2) oraz izraelskie drony. Straż Graniczna ma dodatkowo 20 śmigłowców bojowych Mi-35M.

Flota wojenna i straż przybrzeżna liczą łącznie 30 jednostek, w tym okręty podwodne, desantowe, trałowce i kutry patrolowe produkcji sowieckiej, amerykańskiej i izraelskiej. Roczny budżet wojskowy Azerbejdżanu w 2015 r. wynosił 1,74 mld USD, czyli 2,7 proc. PKB.

Armenia:

Według opracowania Military Balance, siły zbrojne Armenii liczą 44,8 tys. żołnierzy i mają do dyspozycji 210 tys. rezerwistów. Dodatkowo w oddziałach MSW i Straży Granicznej służy 4,5 tys. osób.

Niemal całe uzbrojenie jest produkcji sowieckiej i rosyjskiej, w czerwcu ub. roku Armenia dostała rosyjski kredyt w wysokości 200 mln USD na zakup uzbrojenia w Rosji, w tym wyrzutni rakietowych „Smiercz” i TOS-1A „Sołncepiek”, rakiet kierowanych, samochodów i środków łączności.

Według IISS, Armenia ma do 150 starych czołgów T-72, T-55 i T-54 i od 300 do 600 bojowych wozów piechoty i transporterów opancerzonych (BMP, BRM-1, BTR-60/70/80). Ponadto wojska MSW i Straż Graniczna mają łącznie 90 wozów bojowych BMP i BMD i ok. 40 BTR-ów.

Artyleria składa się z ok. 200 dział oraz wyrzutni przeciwlotniczych „Krug”, „Kub”, S-75 „Dwina”, S-125 „Peczora”. Obrona przeciwlotnicza ma ponadto 5 dywizjonów wyrzutni rakiet S-300.

Lotnictwo Armenii ma tylko 15 samolotów Su-25, 30 śmigłowców bojowych, 15 samolotów szkolnych i transportowych i ok. 15 dronów własnej produkcji. Myśliwców Armenia nie ma wcale. Roczny wojskowy budżet Armenii, choć stanowi aż 3,8 proc. PKB wynosi tylko 412 mln USD.

***

Porównując potencjał militarny obu stron widać wyraźną przewagę Azerbejdżanu nad Armenią i Karabachem razem wziętymi, zarówno pod względem liczebnym, technologicznym, jak i finansowym – Azerowie wydają rocznie na zbrojenia 4 razy więcej niż Armenia.

Władze w Baku mają do dyspozycji więcej żołnierzy. Liczba czołgów jest po obu stronach taka sama, ale azerskie są zdecydowanie nowsze i lepiej wyposażone. Azerbejdżan ma też przewagę w wozach bojowych i transporterach opancerzonych oraz w wyrzutniach rakiet przeciwlotniczych i przeciwpancernych, a przewaga w powietrzu jest wręcz miażdżąca.

Warto jednak pamiętać, że na terenie Armenii znajdują się strategiczne rosyjskie bazy wojskowe z nowoczesnym wyposażeniem. Jeśli Moskwa uzna, że mogłyby one zostać zagrożone władze w Erewaniu z pewnością uzyskają jeśli nie bezpośrednie wsparcie militarne Rosji to na pewno dodatkowe dostawy nowoczesnego sprzętu.

Kresy24.pl