Wileński piknik „Adieu, Adamie!” na pożegnanie pomnika Wieszcza

We wtorkowy wieczór 16 maja 2023 roku Muzeum Wilna wraz z Instytutem Polskim w Wilnie zapraszają miłośników twórczości (i nie tylko) Adam Mickiewicza  na… pożegnania pomnika Wieszcza wspólnym piknikiem. Mickiewicz bowiem opuszcza miasto, ale na szczęście tylko na chwilę.

Kopia rzeźby Adama Mickiewicza autorstwa Zbigniewa Pronaszki, wykonana w skali 1:2 przez architekta Tomasa Valentinaitis oraz rzeźbiarzy Vėjas Aliukas i Matas Janušonis, ustawiona we wrześniu 2022 roku na skwerze K. Sirvydasa w Wilnie
Archiwum Autora

http://l24.lt

Przypomnijmy, iż pomnik o którym mowa został uroczyście odsłonięty 9 września 2022 roku, w ramach obchodów uchwalonego przez Sejm RP Roku Romantyzmu Polskiego, na skwerze K. Sirvydasa.

Dzieło jest kopią pomnika Poety projektu rzeźbiarza Zbigniewa Pronaszki z 1922 roku, wykonanej obecnie w skali 1:2. Architektem współczesnej rzeźby jest Tomas Valentinaitis, a rzeźbiarzami – Vėjas Aliukas i Matas Janušonis („Abrakadabra dirbtuvės”).

Nowy pomnik powstał z inicjatywy Instytutu Polskiego w Wilnie i Muzeum Wilna. Wszystkie prace sfinansowali: Instytut Adama Mickiewicza w Wilnie, Muzeum Wilna oraz Instytut Polski w Wilnie.

Uroczystość odsłonięcia uświetnił występ uczniów Gimnazjum im. Władysława Syrokomli w Wilnie, Polski Ludowy Zespół Pieśni i Tańca „Wilenka” oraz  laureatka wielu międzynarodowych konkursów wokalnych Ewa Rawłuszewicz.

Jak wówczas informowali organizatorzy uroczystości:

„Pomysł postawienia w Wilnie pomnika poety wzbudzającego patriotyczne uczucia zarówno pośród Polaków, jak i Litwinów – Adama Mickiewicza – pojawił się już w połowie XIX wieku. Z powodu ówczesnych realiów politycznych urzeczywistnienie tej idei było niemożliwe. Sytuacja zmieniła się jednak po pierwszej wojnie światowej, rozpadzie Imperium Rosyjskiego i przyłączeniu Wilna do Polski.

Polskie społeczeństwo międzywojennego Wilna było niezwykle poruszone kwestią postawienia pomnika jednemu z najwybitniejszych wileńskich poetów. Mickiewicz bez wątpienia powinien zostać uhonorowany w mieście, z którym był tak blisko związany, w którym studiował i spędził młodość. Jednak szybko ta kwestia stała się  źródłem wielu żywych dyskusji i wymian sprzecznych opinii pośród wilnian.

W 1923 roku krakowski rzeźbiarz Zbigniew Pronaszko zaproponował, żeby zaprojektowana przez niego rok wcześniej rzeźba stanęła na Placu Ratuszowym w Wilnie: dwunastometrowy poeta miałby zostać odlany z brązu lub mosiądzu. Niestety, propozycja artysty została odrzucona jako zbyt modernistyczna i niepasująca stylem do okolic Placu Ratuszowego.

W tym samym czasie utworzono komitet wojskowy. Miał on na celu doprowadzenie do postawienia w Wilnie rzeźby Mickiewicza. Komitet przystanął na pomysł Pronaszki i w 1924 roku zrobiona z otynkowanych desek makieta pomnika zaprojekowanego przez rzeźbiarza stanęła na prawym brzegu Wilii, obok dzisiejszego Pałacu Sportu.

Zdaniem niektórych modernistyczna rzeźba był szpetna, zdaniem innych – wyjątkowo trafnie odzwierciedlała ówczesne znaczenie poety. Dzieło Pronaszki przyciągała wzrok mieszkańców Wilna dłużej niż rok – na brzegu Wilii stała aż do 1939 roku. Dopiero wtedy zdecydowano o demontażu makiety ze względu na jej zły stan. Chęć postawienia pomnika Mickiewicza żyła również po 1924 roku, zorganizowano dwa konkursy, jednak szansę na urzeczywistnienie tego pomysłu zaprzepaścił wybuch drugiej wojny światowej. Pomnik poety znajdujący się obok kościołów św. Anny i Bernardyńskiego został postawiony dopiero w 1984 roku. Jego autorem był rzeźbiarz Gediminas Jokūbonis”.

W tej chwili kopia rzeźby Pronaszki odwiedzi miasto pochówku Adama Mickiewicza – Kraków; od 25 maja do 3 września 2023 roku pomnik Wieszcza będzie bowiem częścią wystawy „Wilno, Vilnius, Vilne 1918–1948: One City – Many Stories“  w Muzeum Narodowym w Krakowie.

Zanim jednak pomnik o poranku 17 maja ruszy w daleką drogę, Muzeum Wilna wraz z Instytutem Polskim w Wilnie pragnie go należycie pożegnać wspólnym piknikiem!  Wieczorem 16 maja, od godz. 19:00 do zachodu słońca, obie instytucje zapraszają wszystkich, którzy chcą życzyć Mickiewiczowi dobrej podróży, na skwer K. Sirvydasa.

Jak informują organizatorzy pikniku:

„Co trzeba przynieść ze sobą? Kocyk lub poduszkę, na której można usiąść, oraz ulubione przekąski i napoje. Spędzimy miło czas, porozmawiamy, a jeśli tylko komuś przyjdzie ochota na recytację – z radością wysłuchamy wierszy Mickiewicza!”.

RES

Podziel się tym z innymi. Udostępnij na: