
Fot. Artur Żak/ Nowy Kurier Galicyjski
W piątek, 14 listopada 2025 roku, w Mościskach w obwodzie lwowskim odbyła się ceremonia pogrzebowa żołnierzy Wojska Polskiego poległych w obronie ojczyzny przed niemieckim najeźdźcą w rejonie Lwowa we wrześniu 1939 roku. Uroczystość rozpoczęła się o godz. 12.00 czasu lokalnego (godz. 11.00 czasu polskiego) mszą świętą w kościele pw. Narodzenia św. Jana Chrzciciela (ul. Iwana Franki 1).

Fot. Artur Żak/ Nowy Kurier Galicyjski
Obrońcy Lwowa spoczęli w polskiej kwaterze wojennej na miejscowym cmentarzu rzymskokatolickim (ul. Halicka), gdzie już dwukrotnie odbywały się pochówki polskich żołnierzy poległych w 1939 roku. Jest to obecnie największa na Ukrainie nekropolia żołnierzy Wojska Polskiego poległych w walkach z Niemcami o Lwów we wrześniu 1939 roku. Powstaje staraniem Fundacji Wolność i Demokracja przy wsparciu Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Konsulatu RP we Lwowie.
W latach 2014-2020 w ramach projektu „Strażnicy Narodowej Pamięci” wolontariusze Fundacji odnaleźli w obwodzie lwowskim szczątki 138 żołnierzy Wojska Polskiego poległych w 1939 roku. Zostały one ekshumowane i pochowane na cmentarzu w Mościskach.
Pierwszy pochówek odbył się 4 listopada 2015 roku. Wieczny spoczynek znalazło wówczas 111 żołnierzy ze zgrupowania gen. Kazimierza Sosnkowskiego. Rok później, 25 listopada 2016 roku, pochowano kolejnych 27. Każdy z nich spoczął w osobnej trumnie, pod brzozowym krzyżem.
Docelowo na tym cmentarzu ma się znaleźć około 500 grobów.
W wydarzeniu wzięła udział delegacja Fundacji Wolność i Demokracja, na czele z prezes Lilią Luboniewicz i wiceprezesem Maciejem Dancewiczem, przedstawiciele IPN na czele z zastępcą prezesa IPN dr. hab. Karolem Polejowskim, przedstawiciele władz państwowych, m.in. ministra kultury i dziedzictwa narodowego Marta Cienkowska, doradca prezydenta Jan Józef Kasprzyk, wiceminister obrony Stanisław Wziątek,oraz polskie organizacje społeczne z Ukrainy.
Szczątki żołnierzy Wojska Polskiego pochowane 14 listopada tego roku zostały odnalezione i wydobyte podczas prac ekshumacyjnych prowadzonych przez Instytut Pamięci Narodowej kilka miesięcy temu, w sierpniu, we Lwowie-Zboiskach. Odkryto tam wówczas dwie mogiły, w których znajdowały się prochy 31 osób oraz wiele luźnych szczątków należących najprawdopodobniej do kolejnych kilkudziesięciu ofiar.
Prezydent RP Karol Nawrocki w liście odczytanym przez jego doradcę Jana Józefa Kasprzyka napisał:
Te żołnierskie mogiły są świadectwem najwyższego poświęcenia w służbie niepodległej Rzeczypospolitej. Razem z państwem pochylam głowę przed poległymi. Polska o nich pamięta i będzie pamiętać na wieki.
Prezydent przypomniał, że obrona Lwowa była jednym z najbardziej dramatycznych epizodów kampanii 1939 roku. Zaznaczył, że dzięki oddziałom dowodzonym przez gen. Kazimierza Sosnkowskiego i gen. Franciszka Sikorskiego nie powiódł się niemiecki plan szybkiego zajęcia miasta. Odniósł się również do walk pod Jaworowem, gdzie polskie jednostki rozbiły doborowy pułk SS „Germania”.
Nawrocki podkreślił, że 17 września 1939 r. polscy żołnierze musieli stawić czoła także Armii Czerwonej, która wkroczyła do Polski na mocy paktu Ribbentrop–Mołotow, i przypomniał, że wielu polskich oficerów, po wzięciu do niewoli, stało się ofiarami zbrodni katyńskiej. Szczątki żołnierzy pochodziły z dawnej wsi Zboiska, gdzie oddziały płk. Stanisława Maczka prowadziły ciężkie walki. Prezydent przypomniał, że znajdujący się tam cmentarz funkcjonował do lat 60., po czym został zlikwidowany przez władze sowieckie.

Fot. Artur Żak/ Nowy Kurier Galicyjski
„Dzisiaj, po latach, dzięki przeprowadzonym ekshumacjom możemy odprowadzić naszych bohaterów na wieczną wartę i godnie ich upamiętnić. (…) Niech patriotyczny testament, jaki pozostawili nam polegli bohaterowie, stale będzie dla nas przejmującą inspiracją w służbie niepodległej Polsce. Odeszli na wieczną wartę, ale są ciągle z nami — w naszej pamięci, w sercu Rzeczypospolitej. Cześć i chwała bohaterskim obrońcom Polski. Wieczna pamięć poległym za ojczyznę” – oświadczył prezydent Nawrocki.









Dodaj komentarz
Uwaga! Nie będą publikowane komentarze zawierające treści obraźliwe, niecenzuralne, nawołujące do przemocy czy podżegające do nienawiści!