25 lut 2024233
Położony w miasteczku Bartniki (rejon wołkowyski) zabytkowy dwór z przełomu XVIII/XIX wieku szuka właściciela – informuje litewski Departament Dziedzictwa Kulturowego (Kultūros vertybių registras).
W 1768 roku podskarbi nadworny litewski Antoni Tyzenhauz (1733–1785) wzniósł dwór w Bartnikach. Wybudował tu manufakturę...
07 gru 2023149
Kawaleria zamiast być traktowana i oceniana przez Polaków jako rodzaj broni, stała się swoistym symbolem polskich dążeń niepodległościowych, snów o potędze i wolności Rzeczypospolitej. Do umocnienia takiego narodowego i społecznego spostrzegania spraw związanych z kawalerią polską przyczynia się w dużej mierze...
06 gru 2023289
Pisząc o oddziaływaniu polskiego ziemiaństwa, należy zauważyć, ze w polskim dworze, który nie był przecież przestrzenią pustą, surową, położoną w niebycie, powstawała wśród „swoich” prawdziwa, przemawiająca do ówczesnych, rodzima sztuka. Był on więc nie tylko miejscem, w którym kumulowała się i przez...
05 gru 202391
W XIX wieku ściślejsze zespolenie się środowiska wiejskiego i zwiększenie oddziaływania dworu na chłopstwo nastąpiło w wyniku ewolucji stosunków społeczno-gospodarczych, które przyspieszył postęp naukowo-techniczny i uwłaszczenie chłopów. Stopniowa na ziemiach polskich, poczynając od zaboru pruskiego, a kończąc na...
04 gru 2023164
Dwór kresowy w krajobrazie Rzeczypospolitej to miejsce bardzo szczególne. Przez wiele wieków kojarzony był z wartościami narodowymi, kulturą szlachecką i patriotyzmem. Ta odwieczna siedziba ziemiańska wyobrażana była, jako obszerny dom mieszkalny charakterystyczny dla obrazu dawnych posiadłości wiejskich. Dwór kojarzy się...
12 lis 2023182
Charakterystyczne cechy ziemiaństwa w okresie II Rzeczypospolitej można przedstawić w kilku punktach:
ziemiaństwo stanowili właściciele ziemi powyżej 50 hektarów, oraz producenci rolni, dzierżawcy i administratorzy majątków mających powyżej 50 hektarów,
ziemianie należeli do uprzywilejowanej grupy społecznej....
11 lis 202375
To z inicjatywy polskich ziemian w 1860 roku założono Towarzystwo Wzajemnych Ubezpieczeń od Ognia. Następnie z ich inicjatywy powstawały organizacje pomocy w uprawie roli.
Były to:
Towarzystwo Rolnicze w Królestwie Polskim,
Towarzystwo Rolnicze Krakowskie,
CK Galicyjskie Towarzystwo Gospodarskie we Lwowie,
...
10 lis 2023119
Poglądy ziemian na walkę o Polskę, szczególnie po przegranych postaniach narodowych bardzo trafnie przedstawił już w 1873 roku Julian Ochorowicz w wierszu Naprzód:
„Nie ten zna burzę, kto miota wichrami
Na pełnem morzu napotykał gromy
– Nie ten zna walkę, kto zbratan z działami
I z hukiem boju znajomy!
Lecz ten bez...
09 lis 2023234
Ziemiaństwo, jako osobna grupa społeczna pojawiło się w Polsce pod koniec XVIII wieku. Postanowienia Sejmu Wielkiego, a następnie konstytucji Księstwa Warszawskiego z 1807 roku i mającego jej odniesienia edyktu z 1807 roku w zaborze pruskim dopuszczały zakup ziemi przez mieszczan, a więc nie ograniczały tego prawa do stanu...
08 lis 2023685
Znamy do dzisiaj stereotyp architektoniczny polskiego dworu utrzymał się w kolejnych latach, jako wyraz „zakotwiczonego w przeszłości prestiżu”, a jego przykładem może być chociażby wybudowany w 1923 roku w Sulejówku dworek "Milusin" twórcy Legionów Polskich – Marszałka Józefa Piłsudskiego.
W powieści...
07 lis 2023209
W wnętrzu domu dla pani domu zarezerwowany był buduar, gdzie gospodyni trzymała swoje niezbędne bibeloty, ale też był jakby jej „gabinetem pracy”. Obok buduaru kolejnym ważnym pomieszczeniem był gabinet pana domu, który stanowił miejsce jego pracy, a jednocześnie kancelarię. Ponieważ w kancelarii ziemianin przyjmował...
06 lis 2023178
Ze względów reprezentacyjnych dwory w odróżnieniu od chałup chłopskich budowano zawsze frontem do drogi, a nigdy bokiem.
Wygląd dworu był nie tylko pochodną zmian estetycznych czy zmian w architekturze, ale głównie zależał od przeobrażeń zachodzących w życiu społecznym. Od drugiej połowy XIX wieku zaczęto...
