Niestety tylko do końca grudnia 2022 roku w Muzeum Narodowym – Pałacu Wielkich Książąt Litewskich w Wilnie (pl. Katedralny 4) można obejrzeć niecodzienną wystawę „Sekretna miłość”, inspirowaną 500. rocznicą urodzin polskiej królowej i wielkiej księżnej litewskiej Barbary Radziwiłłówny i jej związkiem z królem Zygmuntem II Augustem.
https://www.valdovurumai.lt/lankytojams/parodos/barborai-radvilaitei-500-slapta-meile-valdovu-rumuose
Barbara (1522–1551) pochodziła z potężnego rodu Radziwiłłów. Była córką kasztelana wileńskiego, hetmana wielkiego litewskiego Jerzego Radziwiłła i Barbary z Kolów.
Była niezwykle piękną kobietą, miała blond włosy i jasną karnację, którą jeszcze rozjaśniała specjalnymi specyfikami. O jej urodzie krążyły legendy – „twarz miała owalną, ciemne, wielkie oczy”. Niezwykle dbała o swoje stroje, jej ulubionym kolorem był czerwony, uwielbiała drogie suknie, kosztowności oraz ozdoby. Zawsze nosiła kilka pierścieni i sznury pereł, których miała ogromna kolekcję.
W 1537 roku, w wieku 17 lat wyszła za mąż za starszego od niej o 12 lat wojewodę nowogródzkiego Stanisława Gasztołda. W tym związku była tylko 4 lata, do śmierci męża.
„Sława Barbary Radziwiłłówny na Litwie była bardzo duża i to dwojakiego rodzaju. Z jednej strony przepiękna kobieta, z drugiej złośliwi wypominali jej różnego rodzaju romanse. Niektórzy nawet doliczyli się 38 kochanków, jakich miała posiadać” – uzupełnia historyk Piotr Dmitrowicz.
Jednak stała się najbardziej znana za sprawą swego romansu z królem Zygmuntem II Augustem (1544/1548–1572), który skończył się małżeństwem, a później jej koronacją 7 grudnia 1550 roku w katedrze wawelskiej.
Barbara Radziwiłłówna po raz pierwszy zobaczyła króla Zygmunta Augusta, kiedy miała 19 lat. Oboje byli rówieśnikami, a król zakochał się w niej od pierwszego wejrzenia. Kilka miesięcy po śmierci Stanisława Gasztołda, Zygmunt August potajemnie poślubił Barbarę. Było to naruszeniem praw krajowych, dlatego że król był zobowiązany konsultować swoje małżeństwo z Senatem.
Zygmunt August postawił związek z Barbarą Radziwiłłówną ponad interesy kraju i korony. Doszło nawet do tego, że w pewnym momencie gotów był abdykować, zrzec się tronu polskiego, mając Litwę dziedziczną, byle tylko zatrzymać przy sobie żonę.
Małżeństwo było szczęśliwe, niestety w wieku 31 lat Barbara zachorowała, prawdopodobnie na nowotwór. Zmarła 8 maja 1551 roku w Krakowie, pochowano ją 24 czerwca 1551 w katedrze wileńskiej.
Ta krótka królewska historia miłosna nie została zapomniana przez prawie pięćset lat i nadal rezonuje w kolejnych pokoleniach, inspiruje twórców, wywołuje dyskusje i zachęca do poznania tamtych odległych czasów, ówczesnych tradycji, wyboru i wartości w relacji „władca – kochająca osoba”.
W 2018 roku, kiedy UNESCO włączyło Wilno do „szlaku najbardziej romantycznych miejsc w Europie”, litewska projektantka Julijos Janos, inspirowana miłosną historią Barbary Radziwiłłówny (lit. Barbora Radvilaitė) założyła kulturalny start-up „Secret love”. Pod jej opieką artystyczną studenci Wileńskiej Szkoły Automechaniki i Biznesu przygotowali wystawę kostiumów inspirowanych renesansową modą, zatytułowaną właśnie „Sekretna miłość” („Slapta meilė”). Prezentowane na wystawie stroje przywodzą na myśl XVI-wieczną, renesansową stylistykę, symbolicznie łącząc teraźniejszość z przeszłością, nadając jej nową formę, przemawiając językiem i kanonami nowoczesnego wzornictwa.
„Gdyby Barbara Radziwiłłówna żyła dziś, mogłaby założyć taką suknię” – uważa Julijos Janus.
Dodatkowo na wystawie „Sekretna miłość”, po zeskanowaniu specjalnego kodu QR, w showroomie można przymierzyć, stworzoną przez Julijos Janus, perłową koronę Barbary Radziwiłłówny i zrobić sobie w niej zdjęcie!
RES
Dodaj komentarz
Uwaga! Nie będą publikowane komentarze zawierające treści obraźliwe, niecenzuralne, nawołujące do przemocy czy podżegające do nienawiści!