Odznaka AK przyznawana za udział w akcji „Burza”
Fot. zbiory autora
Naczelny Wódz generał Władysław Sikorski 14 lutego 1942 roku wydał rozkaz o przekształceniu Związku Walki Zbrojnej w Armię Krajową, która uważana jest za największe i najlepiej zorganizowane podziemne wojsko działające w okupowanej Europie.
Korzenie Armii Krajowej sięgają zawiązanej w nocy z 26 na 27 września 1939 r. w Warszawie przez grupę wyższych oficerów z gen. Michałem Karaszewiczem-Tokarzewskim na czele, konspiracyjnej organizacji Służba Zwycięstwu Polski. Stała się ona zalążkiem rozbudowanego później Państwa Podziemnego. Służba Zwycięstwu Polski została przekształcona w listopadzie 1939 r. w Związek Walki Zbrojnej.
Decyzja o powstaniu AK była podyktowana koniecznością scalenia polskich konspiracyjnych oddziałów zbrojnych i podporządkowania ich rządowi RP w Londynie.
Głównym zadaniem AK było prowadzenie walki o odzyskanie niepodległości przez organizowanie i prowadzenie samoobrony i przygotowanie armii podziemnej na okres powstania, które miało wybuchnąć na ziemiach polskich w okresie militarnego załamania Niemiec.
Oddziały Polski Walczącej dokonały w latach 1942-1945 ponad 110 tysięcy większych akcji zbrojno-dywersyjnych.
Kolejnymi dowódcami Armii Krajowej byli generałowie: Stefan Rowecki ps. Grot – do 30 czerwca 1943 r., Tadeusz Komorowski ps. Bór – do 2 października 1944 r., Leopold Okulicki ps. Niedźwiadek – do 19 stycznia 1945 r. Dowódca Armii Krajowej podlegał Naczelnemu Wodzowi Polskich Sił Zbrojnych.
W okresie maksymalnej zdolności bojowej, w lecie 1944 roku, siły AK liczyły około 380 tysięcy żołnierzy. Kulminacją ich wysiłku zbrojnego było powstanie warszawskie. Po jego klęsce jednostki AK na terenach zajętych przez Armię Czerwoną zostały zdemobilizowane.
19 stycznia 1945 roku Komendant Główny gen. Okulicki wydał rozkaz o rozwiązaniu AK. Straty Armii Krajowej wyniosły ok. 100 tys. poległych i zamordowanych żołnierzy, ok. 50 tys. zostało wywiezionych do ZSRS i uwięzionych.
Żołnierze AK byli prześladowani przez władze komunistyczne, zwłaszcza w okresie stalinizmu, wielu z nich skazano na karę śmierci lub wieloletniego więzienia.
Fot. Wikimedia
RTR na podst. IPN, l24.lt
Dodaj komentarz
Uwaga! Nie będą publikowane komentarze zawierające treści obraźliwe, niecenzuralne, nawołujące do przemocy czy podżegające do nienawiści!