Powrót rzeźb na dach wileńskiego kościoła ewangelicko-reformowanego

Rozpoczęte w 2018 roku prace konserwatorskie i restauratorskie, prowadzone na zamówienie litewskiego Centrum Infrastruktury Kulturalnej, w jedynym w Wilnie kościele ewangelicko-reformowanym przy ul. Zawalnej (Pylimo) 20, zakończono na jesieni m.in. powrotem na dach świątyni trzech zrekonstruowanych charakterystycznych rzeźb.

Fasada kościoła ewangelicko-reformowanego w Wilnie z odtworzonymi na dachu trzema rzeźbami autorstwa Kazimierza Jelskiego
Fot. madeinvilnius.lt/http://www.wilnoteka.lt

Obecny kościół ewangelicko-reformowany w Wilnie (lit. Vilniaus evangelikų reformatų bažnyčia) wzniesiony został w latach 1830–1835, według projektu architekta Karola Podczaszyńskiego, profesora Uniwersytetu Wileńskiego. Nadano mu ciekawą, klasycystyczną formę architektoniczną, zaś na frontonie kościoła przed rokiem 1939 znajdowały się trzy posągi dłuta znanego rzeźbiarza i architekta Kazimierza Jelskiego, z których ocalał jedynie „Chrystus przemawiający do tłumu”. Na dachu, w roku 1837, ustawiono zaś trzy kolejne figury tego samego twórcy – symbolizującą wiarę kobietę-dziewicę z krzyżem i kielichem oraz dwóch aniołów – obecnie właśnie odtworzone i ustawione w pierwotnych miejscach.

Na frontonie zboru znajdował się także napis po polsku „Oddajcie chwałę Panu”.

Kościół posiada elementy klasycystyczne, m.in. charakterystyczny portyk złożony z sześciu kolumn doryckich. Wnętrze świątyni zdobi sufit z ornamentami roślinnymi; umieszczono w niej również tablice poświęcone pamięci reformatorów litewskich.

Wileńscy kalwini modlili się w zborze do 1945 roku. Po włączeniu Wilna w skład Związku Sowieckiego kościół zamieniono w kino „Kronika”, zaś wszystkie symbole religijne, w tym rzeźby, zostały usunięte. Po 1991 roku budynek został zwrócony lokalnej parafii reformowanej.

Rzeźby, na podstawie zachowanych zdjęć, po trwających ponad rok pracach, odtworzyli specjaliści z przedsiębiorstwa „Virmalda”.

Warto dodać, iż budynek kalwińskiego zboru wileńskiego był inspiracją architektury zboru w Raśnej oraz w Łodzi.

RES

Podziel się tym z innymi. Udostępnij na: